چالش های عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا

حمایت از بازاری شفاف یا درست کردن حیاط خلوت

نگاهی به تاریخچه تاسیس بورس کالا نشان می دهد که در راستای تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه، که مطابق با آنها شورای عالی بورس موظف به راه‌اندازی و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود، بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ به عنوان نخستین بورس کالایی در ایران و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند. بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد.هر چند در ابتدا نگاه توسعه ای در بورس کالا همانند حالا آن قدر وسیع نبود که بازارها متشکل زیادی در این بورس به وجود آید اما در کشوری که یکی از بزرگترین دارندگان نفت دنیا به شمار می رود طبیعتا مشتقات این طلای سیاه نیز می تواند بازارهای خوبی را شکل دهد تا با داد و ستد این گونه محصولات افراد حقیقی و حقوقی این بازار انتفاع زیادی را به دست آورند. هر چند که یکی از اهداف بزرگ اولیه بورس کالا عرضه نفت خام در این بازار بود که بعدها با تشکیل بورس انرژی عملا این برنامه محقق نشد که با شرایط فعلی یک موهبت است چرا که  بورس انرژی حتی پس از چند سال از شکل گیری هنوز در آرزوی عرضه نفت خام به سر می برد و احتمالا اگر بورس انرژی هم متولد نمی شد بورس کالا برای کشاندن نفت خام به این نهاد مشکلات این روزهای بورس انرژی را تجربه می کرد. اما عرضه محصولات پتروشیمی ها در بورس کالا از همان ابتدا یکی از استراتژی های مدیران این بازار بود و از همان ابتدا تا به حال هم مقاومت های پنهان و آشکاری برای اختلال در عرضه این محصولات در بورس کالا انجام می شود. اما مزایای عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا چیست و چرا بهتر است عرضه کنندگان در این بازار محصولات خود را عرضه کنند.

جذابیت های مالیاتی

یکی از جذابیت های معامله محصولات پتروشیمی در بورس کالا قطعا معافیت های مالیاتی می باشد به طوری که طبق ماده 6 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، معادل 10 درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته شده و به فروش می رسد و 10 درصد  از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی پذیرفته می شود و 5 درصداز مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود ، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت های پذیرفته شده در این بورس ها و یا بازارها حذف نشده اند با تایید سازمان بورس و اوراق بهادار بخشوده می شود. شرکت هایی که سهام آنها برای معامله در بورس های داخلی یا خارجی یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس و اوراق بهادار حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل دو برابر معافیت های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می شوند.  همچنین  شرکت‌های عرضه کننده محصولات بسیار بیشتر از درآمد ناشی از فروش محصول است. به عنوان مثال کل کارمزدی که برای معاملات حدود 20 هزار میلیارد تومانی پتروشیمی‌ها در سال 93 در بورس کالا در نظر گرفته شد حدود 15 میلیارد تومان بود، این در حالی است که در سال گذشته 9 میلیارد و 600 میلیون تومان بابت جرایم تاخیر از مشتریان دریافت شد که بر مبنای اعلام مدیر عامل این بورس مبلغ فوق به شرکت‌های پتروشیمی برگشته و از سوی دیگر بر اساس قانون 260 میلیارد تومان دیگر نیز به نام معافیت مالیاتی نصیب همین شرکت‌های پتروشیمی عرضه کننده در بورس کالا شده است. همه این موارد می تواند یکی از مشوق های عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا باشد اما آیا این انگیزه لازم و کافی است؟

سنگ بزرگ وزارت صنایع

اما یکی از منتقدان اصلی عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا وزارت صنایع می باشد که حتی در برهه ای از زمان در گذشته ای نه چندان دور کار به جلوگیری عرضه هم کشیده شد که البته وزیر صنعت آن را تکذیب کرد. دلیلی همانند « افزایش بی رویه قیمت محصولات در بورس کالا، ایجاد نشدن رقابت سالم در این بازار، عرضه همزمان محصولات در بورس و بازار آزاد و ... » از جمله دلایل اصلی این اتفاق ها بود. به هر حال باید پذیرفت که عدم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا خود آسیب های زیادی را به وجود می آورد. معامله نشدن محصول ها مهم در فضایی غیر بورس کالا، عدم شفافیت و نظارت بر عملکرد پتروشیمی ها در تامین نیاز داخلی و رعایت قیمت ها، پیش بینی افزایش قیمت ها بین 25 تا 30 درصد و عدم تامین نیاز کافی واحدهای پایین دستی را ازجمله معایب عدم عرضه محصول های پتروشیمی در بورس کالا می باشد که باید به آن توجه کرد. در کنار آن دسترسی سریع و بدون واسطه به این محصولات در بورس کالا هم می تواند نقش خوبی را در تامین این محصولات برای صنایع بزرگ و خرد ایجاد کند.

به میان کشاندن مشتریان خرد به بازار

اما بورس کالا نیز علاوه بر این که هیچ گاه از عرضه محصولات پتروشیمی عقب نشینی نمی کند بلکه با اجرای برنامه های تازه همیشه سعی می کند فرصت های تازه ای را در این بخش برای همه فعالان به وجود آورد تا هم رسمیت بیشتری به عرضه این محصولات در این نهاد بدهد هم چشم انداز خوبی را در پیش بگیرد. یکی از این سیاست ها امکان خرید محصولات پتروشیمی برای مشتریان خرد و فروش اعتباری این محصولات در بورس کالا است. حسین پناهیان مدیر عامل بورس کالا درباره چگونگی این سیاست می گوید: هر چند که سه سال پیش عرضه محصولات پتروشیمی در لات‌های 500 تنی صورت می‌گرفت ولی هم اکنون حداقل حجم محموله‌های پتروشیمی عرضه شده در بورس کالا، به 10 تن کاهش یافته است و با استفاده از سامانه مشتریان خرد که توسط بورس کالای ایران طراحی و راه اندازی شده است، به سادگی امکان خرید محصولات پتروشیمی در حجم های پایین برای صنایع پایین دستی در این بورس فراهم شده است. البته رقم 10 تن را هم بر پایه منطق کشف نرخ تعیین کرده ایم ولی بدین معنی نیست که تقاضای کمتر از 10 تن متقاضی کاملا بدون جواب می‌ماند. اودر توضیح اقدام دیگری که بورس کالا برای شفاف سازی بازار محصولات پتروشیمی انجام داده می گوید: با وجود این که وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی بخش صنعت پایین دستی و بالادستی پتروشیمی در کشور ، سامانه بهین یاب را برای شناسایی و فیلتر عرضه‌کنندگان و مصرف کنندگان واقعی محصولات پتروشیمی طراحی کرده بود، بورس کالا نیز به منظور شفاف سازی، سرمایه‌گذاری فوق‌العاده سنگینی را انجام داد تا بتواند سیستم های معاملاتی خود را به سامانه بهین یاب متصل کند.

ادامه اعتراض ها

در همین حال اعتراض های همیشه از سوی نهاد بزرگی همانند وزارت صنایع و شرکت های میانه دستی نیست به طوری که به تازگی دبیر انجمن صنایع همگن پلاستیک استان تهران از احتمال خروج عرضه محصولات پتروشیمی از بورس کالا خبر داد و گفت: پیشنهاد کرده ایم که برای برقراری عدالت و رسیدن پتروشیمی به دست تولیدکننده واقعی، توزیع این ماده اولیه را به انجمن بسپارند.مرتضی نیک سرشت با بیان اینکه همه اعضای انجمن صنایع همگن از پروانه بهره‌برداری برخوردارند و در این حوزه کار می‌کنند، اظهار کرد: در سال‌های گذشته نیز خود انجمن ناظر بر توزیع پتروشیمی بین تولیدکننده‌ها بوده است، اما متاسفانه از دوره‌ای پتروشیمی را وارد بورس کالا کردند. کار آن قدر جدی است که اخیرا جلسه ای با انجمن کارفرمایان پتروشیمی داشته‌ایم و قرار است که این تفاهم‌نامه دوباره منعقد شود و امیدواریم دوباره توزیع را به انجمن بسپارند. وی درباره مشکلات و دلیل ترک از بورس کالا می گوید تهیه پتروشیمی توسط واحدهای کوچک و متوسط، سخت است چرا که خرید پتروشیمی در بورس به صورت نقدی است و از سوی دیگر بعضا تا 40 روز طول می‌کشد که محصول به دست تولیدکننده برسد و به همین دلیل بسیاری از بنگاه‌های کوچک و متوسط توان خرین مواد اولیه را از بورس کالا ندارند. از سویی دیگر برخی دلالان می‌توانند مقدار زیادی پتروشیمی را از بورس کالا بخرند و احتکار کنند و سپس بفروشند، اما پیش از این انجمن به صورت عادلانه و بر اساس میزان تولید هر کدام از واحدهای تولیدی به آن‌ها سهمیه می‌داد و تجربه موفقی هم بود.

افق های پیش رو و آسیب ها

به هر حال آن چیزی که مشخص است چه وزارت صنعت بخواهد یا نخواهد محصولات پتروشیمی کم یا زیاد در بورس کالا مورد معامله قرار می گیرد و سنگ اندازی های موجود شاید در انجام سیستماتیک و کلی همه محصولات در این بورس در بخش محصولات پتروشیمی اختلالی ایجاد کند اما نمی تواند به عنوان سدی جلوی عرضه ها را بگیرد. نگاه کلی دولت نسبت به عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا مثبت است اما به دلیل ذینفع بودن افراد حقیقی و حقوقی که به رانت های زیادی دسترسی دارند همیشه جلوی شفاف شدن مسائل را می گیرند. آمار عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا گویای این نکته است که محصولات متنوع با حجم های قابل قبول روزانه در این بورس مورد معامله قرار می گیرد و فشارهای هر از گاهی هم که وجود دارد تا به امروز نتوانسته است راه به جایی ببرد. البته باید به این مساله مهم هم اشاره کنیم که بورس کالا هم می بایست با فراهم کردن بستر و زیر ساخت های مناسب معاملاتی و مشارکت دادن واقعی بازیگران خرید و فروش حقیقی و غیر دولتی محصولات پتروشیمی زمینه ساز توسعه بیشتر این بازار شود.

منبع :

ماهنامه ترقی

غول اوراق تسهیلات مسکن بیدار می شود ؟

تاثیر افزایش قیمت وام های مسکن در بازار فرابورس

در ایران اگر بخواهید وام مسکن دریافت کنید می بایست از کانال سیستم بانکی بخشی از هزینه های خرید مسکن را تامین کنید. یکی از راه‌های تهیه وام مسکن خرید اوراق تسهیلات مسکن در فرابورس است سپرده‌گذاری در بانک مسکن نیز روش دیگری برای متقاضیان وام مسکن است که بر این اساس، متقاضیان پس از مدتی سپرده‌گذاری می توانند اقدام به گرفتن مستقیم وام از بانک کنند. به کار گرفتن سیاست اوراق تسهیلات مسکن که چند سالی است در ایران اجرا می شود عملا برای مهای تقاضاهای موجود دریافت وام مسکن بود که دولت را بالاخره مجاب کرد تا با یک شیوه دیگر به تقاضاهای روز افزون رسیدگی کند.

از نوسان شدید  93 تا آرامش 94

در سال 1393 نوسان های شدیدی در بازار اوراق تسهیلات مسکن به وجود آمد و این اوراق که هم اکنون کمتر از 80 هزار تومان هم در سال جاری مورد معامله قرار می گیرد به بیش از 120 هزار تومان هم رسید و جنجال های زیادی را در فرابورس به وجود آورد و کار به جایی کشیده شد که مدیرعامل این نهاد مالی مجبور شد بارها پاسخگو باشد و همیشه این تقاضا بود که همه چیز را توجیه می کرد اما در آن سو واقعا افزایش تمایل مردم برای خرید این اوراق نبود که باعث افزایش شدید اوراق تسهیلات مسکن شده بود بلکه موج شدید سفته بازی در این بازار و حاکم شدن نگاه سودجویانه کار را به جاهای باریکی کشاند. در آن وضعیت حتی بانک مسکن هم مجبور شد نسبت به این اتفاق واکنش نشان دهد. اما با آغاز سال جاری و فرو کش کردن رشد بی مهاباهای اوراق تسهیلات مسکن قیمت ها که خیلی سریع رشد پیدا کرده بود خیلی آرام اما ادامه دار به زیر 80 هزار تومان هم رسید تا مشخص شود علت اصلی بیشتر تمرکز سفته بازان به روی این بازار بوده است. تقریبا میانگین تقاضاهای خرید و فروش اوراق تسهیلات مسکن در بازار فرابورس هم نشان می دهد این بازار اگر در وال طبیعی خود قرار بگیرد می تواند محلی بی دردسر برای مردم باشد تا به آرزوهای خود در خرید خانه نزدیک شوند.

عقب گرد قیمت ها از 120 تا زیر 80 هزار تومان

اطلاعات موجود درباره قیمت اوراق تسهیلات مسکن یک خط نزولی را نشان می دهد آمارها نشان می دهد قیمت اوراق تسهیلات مسکن که از ابتدای سال تاکنون با تغییر چندانی از منظر رشد قیمت ها مواجه نشده و با در پیش گرفتن روند متعادلی، در محدوده ی 70 تا 80 هزار تومانی در حال حرکت است، در هفته های ابتدایی خرداد ماه نسبت به اردیبهشت افت کرد و در محدوده ی قیمت 73 هزار تومان ایستاد.این در حالی است که افزایش میزان وام مسکن 80 میلیونی که اخیرا توسط شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده نیز تاثیری در روند حرکتی این اوراق نداشت زیرا به گفته رئیس اداره ابزارهای نوین فرابورس، تسهیلاتی که به تصویب شورای پول و اعتبار رسیده مشمول دارندگان اوراق تسهیلات مسکن، نمی‌شود و روی قیمت این اوراق تاثیری ندارد. بنابراین روند حرکتی قیمت «تسه» ها تا نیمه های خرداد ماه نسبت به هفته پایانی اردیبهشت ماه نشان می‌دهد که قیمت این اوراق در با کاهش مواجه شده است به طوری که «تسه» اسفند از 76 هزار تومان به 73 هزار تومان رسیده و تسه بهمن از 75 هزار تومان به محدوده ی 72 هزار تومان حرکت کرده و تسه دی ماه از 76 هزار تومان به 73 هزار تومان رسیده است.از سویی دیگر آمارهای گذشته نیز نشان می دهد «تسه» آبان از 75 تومان به محدوده ی 72 هزار تومان بازگشته و تسه مهر ماه از 74 هزار تومان به در همان محدوده ی 72 هزار تومان رسیده است.تسه تیر، مرداد و شهریور نیز هر کدام با کاهش 2 هزار تومانی قیمت مواجه شده و از 74 هزار تومان به 72 هزار تومان بازگشته اند.این در حالی است که تسه فروردین از 75 به 72 هزار تومان رسیده و تسه اردیبهشت و خرداد نیز ماه از 76 هزار تومان در هفته گذشته به محدوده ی قیمتی سایر اوراق نزدیک شده است.قیمت اوراق تسهیلات مسکن از ابتدای سال روند نزولی خود را آغاز کرد و بعد از بیانیه هسته ای به سطح 78 هزار تومان نزدیک شد.اما بررسی میزان افزایش وام مسکن در جلسه 19 فروردین شورای پول و اعتبار قیمت این اوراق را تحت تاثیر قرار داد و مجددا آن را به سطح 80 هزار تومان برگرداند، اما با افزایش پیدا نکردن وام مسکن روند حرکتی این اوراق تغییر کرد.در حال حاضر نیز قیمت اوراق تسهیلات مسکن در حالی با کاهش مواجه شده است که عرضه و تقاضا برای این اوراق در حالت تعادل قرار داشته و میزان فروش این اوراق نسبت به هفته پایانی اردیبهشت ماه افزایش یافته است به طوری که در حال حاضر حقیقی ها برای خرید این اوراق مشارکت 100 درصدی داشته و 80 درصد در فروش آن مشارکت دارند. اوراق تسهیلات مسکن اوراقی است که متقاضیان استفاده از انواع تسهیلات مسکن باید در ازای هر 500 هزار تومان، یک برگه حق تقدم تسهیلات مسکن خریداری کرده و به بانک مسکن ارائه کنند. یعنی برای دریافت وام 45 میلیونی مسکن باید 90 ورقه حق تقدم تسهیلات (با احتساب قیمت 72 هزار تومان برای هر ورقه) به مبلغ شش میلیون و 480 هزار تومان خریداری شود.

موضع گیری های رسمی افت قیمت

اما اظهار نظرهای رسمی هم می تواند به شفاف شدن این اتفاق و کاهش قیمت ها کمک کند. در این زمینه چندی پیش رئیس اداره ابزارهای نوین مالی فرابورس، افزایش عرضه نسبت به تقاضا را دلیل اصلی کاهش قیمت اوراق تسهیلات مسکن در 8 ماه گذشتهاعلام کرد.علیرضا توکلی رئیس اداره ابزارهای نوین مالی فرابورس با اشاره به کاهش قیمت اوراق تسهیلات مسکن در ماه‌های اخیر، فزونی عرضه بر تقاضا را مهمترین دلیل تداوم کاهش قیمت‌ها عنوان کرد و درباره آخرین وضعیت قیمت اوراق تسهیلات مسکن اظهار داشت: گزارش‌های آماری از وضعیت قیمت اوراق تسهیلات مسکن در اردیبهشت ماه 94 حاکی از آن است که روند نزولی قیمت اوراق بر مبنای قیمت میانگین ماهانه در این ماه نیز ادامه داشته است.وی افزود: میانگین قیمت ماهانه این اوراق که در شهریور ماه 93 به رقم بی سابقه 95 هزار تومان رسیده بود، از مهرماه گذشته روند نزولی خود را به صورت مستمر ادامه داده به گونه‌ای که میانگین قیمت معاملاتی این اوراق در اردیبهشت ماه جاری به 72 هزار تومان رسیده است.به گفته رئیس اداره ابزارهای نوین مالی فرابورس، در 8 ماه گذشته بیش از 4 هزار میلیارد تومان تسهیلات مسکن توسط بانک مسکن در فرابورس عرضه شد که از این حجم، تنها 3 هزار و 200 میلیارد تومان توسط مردم مورد استفاده قرار گرفته و همین کاهش نسبی تقاضا در مقایسه با عرضه اوراق، سبب کاهش قیمت این اوراق شده است.توکلی اضافه کرد: البته اوراق تسهیلاتی که طی این دوره توسط بانک مسکن در بازار عرضه شده اما توسط مردم استفاده نشده است، ممکن است در ماه‌های آینده توسط مردم مورد استفاده قرار بگیرد کما اینکه در سال گذشته برای مدتی تقاضا از عرضه پیشی گرفت و اوراق استفاده نشده ماه‌های قبلی، طی آن دوره توسط مردم مورد استفاده قرار گرفت.البته این مقام با اشاره به مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار درباره افزایش سقف وام خرید مسکن برای خانه اولی‌ها اظهار داشت: این مصوبه در راستای کمک به رونق تولید در بخش مسکن و ارتقای قدرت خرید خانوارها و تشویق متقاضیان مسکن به پس‌انداز به تصویب رسیده است.وی تاکید کرد: پیرو اطلاعیه صادر شده از سوی بانک مسکن، افزایش سقف تسهیلات مسکن موضوع مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار، مربوط به دارندگان «حساب صندوق پس انداز مسکن یکم» بوده و این افزایش هیچ ارتباطی با اوراق تسهیلات مسکن که از محل سپرده‌های ممتاز بانک مسکن منتشر می‌شود، ندارد.رئیس اداره ابزارهای نوین مالی فرابورس ادامه داد: با توجه به اینکه شورای پول و اعتبار افزایش سقف وام مسکن را از محل راه‌اندازی صندوق پس‌انداز مسکن یکم در بانک مسکن و سپرده‌گذاری متقاضیان در این صندوق در نظر گرفته است، این اقدام تأثیری بر قیمت اوراق تسهیلات مسکن معامله شده در فرابورس نخواهد داشت.

چشم انداز در سال 94

به هر حال در این روزها که سیاست جدید وام های مسکن 40،60 و 80 میلیونی از سوی دولت حسن روحانی اعلام شده است انتظار آن می رود که بازار اوراق تسهیلات مسکن هم تجرک تازه ای را تجربه کند و حداقل شاهد صعود قیمت این اوراق در بازار فرابورس باشیم. اوراق تسهیلات مسکن یکی از گزینه های اصلی و راه های خانه دار شدن در ایران است و در جامعه ای که بیش از 50 درصد مردم در آرزوی خانه دار شدن هستند و اوراق تسهیلات مسکن این شرایط را تسهیل کرده اگر باز هم سفته بازاها در خرید و فروش اوراق تسهیلات مسکن فعال نشوند و اجازه دهند همه چیز تحت تاثیر عرضه و تقاضا تعیین شود بازگشت رونق به این بازار به هیچ وجه در سال جاری به خصوص بعد از تغییر مبالغ وام ها بعید نخواهد بود و باید خوشبین بود تا شاید اوراق تسهیلات مسکن دروازه ای باشد برای تسهیل تحقق یکی از بزرگترین آرزوی مردمی که همیشه تحت تاثیر فشارهای زیادی برای به دست آوردن یک رویا از شب تا صبح مشغول فراهم کردن مقدمات آن هستند. در آن سو انتظار مدیریت صحیح این بازار از سوی مدیران فرابورس نیز وجود دارد تا به هر شکلی جلوی سواستفاده های احتمالی را بگیرند.

منبع :

ماهنامه ترقی اقتصادی

تغییر نگاه بورس تحت تاثیر سه عامل

فضای مثبت معاملات ادامه می‌یابد‌؟

اگر به آمار معاملات و روند بازار سهام در هفته‌های ابتدایی خردادماه استناد کنیم، مطمئنا ثبت آمارهای مثبت بازار در هفته گذشته غافلگیرکننده است. جالب‌تر آنکه اگر در همان زمان از خوشبین‌ترین سهامداران یا حتی تحلیلگران تکنیکال هم سوال می‌شد که آیا احتمال آنکه بازار سهام آنقدر رشد کند که در یک هفته معاملاتی تنها یک روز منفی را تجربه کند، بیشتر از آنکه با جواب‌های مثبت روبه‌رو می‌شدیم، با جواب‌هایی سرشار از ناامیدی روبه‌رو بودیم. به هر حال در هفته پایانی خرداد همه چیز متفاوت‌تر از هفته‌های پیشین برای سهامداران رقم خورد. در این هفته بعد از مدت‌ها از پنج روز معاملاتی تنها یک روز شاخص کل با افت همراه شد اما در چهار روز معاملاتی دیگر با رشد‌های قابل قبول خود فضای سرد و بی‌روح تالار شیشه‌ای با تحرک‌های معاملاتی از حالت رکود تا حدودی خارج شد. در هفته‌ای که باز هم وزیر اقتصاد از روزهای خوش سهامداری حرف‌هایی را بیان کرد، رییس‌جمهور نیز افق بلندمدت بازار سهام را مثبت ارزیابی کرد و در نشست خبری خود که با حضور رسانه‌های داخلی و خارجی برگزار شد، گفت: «‌دولت دخالت مستقیم در بازار سرمایه ندارد. اما نظارت دارد که شفاف عمل کند. اساس بازار سرمایه به رونق اقتصادی وابسته است. در بلندمدت مسیر بازار سرمایه را مثبت می‌بینیم. با اینکه سال سختی است برای ما چراکه درآمد نفتی ما کاهش پیدا کرده است اما امیدواریم امسال بورس کمی رونق بگیرد. » احتمالا برمبنای همین موج مثبت صادر شده از سوی حسن روحانی سهامداران با اعتماد بیشتری نسبت به تداوم حضور در بازار سرمایه امیدوار شده‌اند تا بتوانند در آینده‌ای نزدیک بازدهی مناسب و قابل قبولی را از این بازار به دست بیاورند. 

هفته رکوردها

اگر بخواهیم خیلی ساده و گویا معاملات هفته گذشته را بیان کنیم، باید بگوییم بهترین هفته معاملاتی سال‌جاری یا دست کم یکی از امیدوارانه‌ترین هفته‌های داد‌و‌ستد سهام در بازار شکل گرفت. بر اساس آمارهای معاملاتی منتشر‌شده در هفته گذشته شاخص کل با مجموع 1774 واحد رشد در حالی که در اولین روز هفته در پایان معاملات 62 هزار و 571 واحد را به ثبت رساند، توانست در آخرین روز معاملاتی با رشدی 1000 واحدی تا 63 هزار و 559 واحد رشد را تجربه کند. این میزان صعود در مدت اخیر بی‌سابقه بوده اما بیشتر از این مقدار حتی نزدیک به دوبرابر آن در گذشته‌ای نه چندان دور به ثبت رسیده است و از این جهت مورد خوشحالی فعالان بازار قرار می‌گیرد که می‌تواند تمام‌کننده روزهای منفی متوالی گذشته و آغازگر روزهای مثبت و ادامه آن همزمان با آغاز فصل تابستان در هفته جاری باشد. در هفته گذشته تنها روز دوشنبه بود که شاخص با 211 واحد افت نگذاشت تا یک هفته معاملاتی مثبت در بازار رقم بخورد. ارزش بازار هم در هفته گذشته در مجموع تقریبا یک رشد 4000 واحدی را تجربه کرد و در شرایطی که در اولین روز معاملاتی 274 هزار میلیارد تومان بود در انتهای هفته به بیش از 278 هزار واحد رسید اما همچنان از مرز روانی 280000 واحد دور است. 

بازار در انتظار اثرات سه عامل

معاملات این هفته در تالار شیشه‌ای کمی متفاوت‌تر از همه هفته‌های پیشین خواهد بود چرا که سه رخداد مهم از این هفته که برخی از آنها توامان هستند، در بورس روی می‌دهد. این هفته همزمان با آغاز ماه رمضان می‌توان به صورت سنتی منتظر افت بازار سهام باشیم که هر سال تقریبا کم و بیش آن را تجربه می‌کنیم اما در کنار آن باید به مذاکرات هسته‌ای که به دقایق 90 خود هم نزدیک شده است، توجه کنیم. هر چند در هفته گذشته این مذاکرات و بازخوردهای آن بورس را رو به جلو هدایت کرد اما حاشیه‌های جدید و سنگ‌اندازی‌های بعدی که از سوی آمریکا و غرب هر لحظه احتمال وقوع آن وجود دارد، می‌تواند به یک آسیب جدی برای بورس که همیشه توسط فعالان آن تحولات داخلی و خارجی رصد می‌شود تبدیل شود. اما یک اتفاق بزرگ دیگر هم در پیش داریم و آن هم از راه رسیدن گزارش‌های سه ماهه شرکت‌ها می‌باشد که می‌تواند یک موج جدید از معاملات را شکل دهد. همیشه اطلاعات تازه در بازار سهام برای اهالی آن همانند یک فرصت طلایی ارزیابی می‌شود و در هفته جاری آرام آرام این فرصت‌های اطلاعاتی برای سهامداران شکل می‌گیرد. در کنار همه این موارد باید برگزاری مجامع که این روزها به شدت در حال داغ شدن است را در نظر بگیریم که به خوبی توانسته تمرکز زیادی را به سمت خود بکشاند. گرفتن سود و حساب و کتاب کردن آن حس خوبی است که این روزها برای سهامداران توانسته ذوق و شوق خوبی را به وجود بیاورد و شاید بخشی از طراوت معاملات به این اتفاق وابسته باشد. 

تکرار یک تصمیم 

در شرایطی که در روزهای پایانی سال گذشته نماد پالایشگاهی‌ها از توقف طولانی‌مدت خارج شده بود اما در هفته گذشته باز برخی از نمادهای این گروه پرحاشیه متوقف شد تا باز هم زمینه‌ساز نگرانی‌هایی در بین سهامداران شود. معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس علت توقف نماد پنج پالایشگاه را ناشی از وجود اطلاعات با‌اهمیت اعلام کرد و از برنامه دریافت نظرات شرکت‌ها برای نهایی کردن دستور‌العمل سهام خزانه خبر داد. حسن امیری درباره علت توقف پنج پالایشگاه اصفهان، بندرعباس، تبریز، شیراز و لاوان (‌نماد پالایشگاه تهران از هفته پیش به دلیل برگزاری مجمع متوقف است) اظهار داشت: این شرکت‌ها با ارسال نامه‌ای به سازمان بورس از دریافت اعلامیه‌ای از سوی وزارت نفت و وجود اطلاعات با‌اهمیت خبر داده‌اند.  وی با بیان اینکه تاریخ اعلامیه وزارت نفت 24 خرداد بوده که 25 خرداد به شرکت‌ها ارسال شده، ادامه داد: تاکنون جزییات اعلامیه وزارت نفت مشخص نشده اما از قرار معلوم مربوط به تغییرات ارقام یارانه‌هاست که نیاز به بررسی آثار این اعلامیه با ارقام قبلی توسط شرکت‌ها دارد. این مقام مسوول ادامه داد: بر همین اساس‌‌ توقف نماد این پنج پالایشگاه ناشی از وجود اطلاعات با‌اهمیت بوده و بعد از دریافت آثار و انتشار اطلاعات جدید نماد این شرکت‌ها در بورس و فرابورس باز خواهد شد. 

چشم‌انداز معاملات در هفته جاری

به هر حال با در نظر گرفتن روند مذاکرات، روزهای داغ برگزاری مجامع شرکت‌های بورسی و تثبیت احتمالی شرایط در هفته جاری با پشتوانه معاملات و رشد پارامترهای معاملاتی در هفته گذشته می‌توان خوشبین‌تر از هفته‌های گذشته نسبت به رونق و رشد معاملات در هفته جاری امیدوار بود. به هر حال برای این هفته و با توجه به امیدهای شکل گرفته در فضای معاملاتی بورس که مبتنی بر احتمال به توافق رسیدن ایران و 1+5 بر سر مساله مذاکرات می‌باشد انتظار می‌رود سهامداران با ریسک بیشتری همانند روزهای هفته پیش نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کنند. در عین حال اگر نگاه میان‌مدت هم در بین سهامداران حقیقی جدی گرفته شود، این روزها زمان خوبی برای خرید سهامی است که خیلی‌ها آن را جدی نمی‌گیرند و به صورت سطحی به آن نگاه می‌کنند. تحلیلگران هم با قاطعیت بیشتری نسبت به گذشته از آینده بازار سهام خبر می‌دهند و در توصیه‌های خود علاوه بر اینکه ماندن را به رفتن از بورس به فعالان آن به خصوص حقیقی‌ها با سرمایه‌های خرد توصیه می‌کنند، تقریبا همگی با یک چشم‌انداز سبز اوضاع را تحلیل و رصد می‌کنند. طبیعتا در این زمان عقل سلیم هم حکم می‌کند بازار سهام را نباید رها کرد به خصوص در این برهه از زمان که در یک لحظه با تصمیم سیاسی ایران و غرب به یکباره همه چیز می‌تواند بسیار امیدوارکننده رقم بخورد. هر چند وزنه به توافق نرسیدن را هم باید در نظر گرفت اما در مجموع تحلیل‌ها و خبرهایی که از وین به تهران می‌رسد بیانگر آن است که اوضاع همچنان تحت کنترل و مدیریت دوطرفه به خصوص طرف ایرانی است.  به هر حال این هفته همزمان با آغاز ماه رمضان و فصل تابستان می‌تواند برای سهامداران روزهای خوش گذشته تکرار شود مشروط بر اینکه یک تصمیم نابجا از سوی تصمیم‌گیرندگان یا تغییر سیاست‌ها در کلان صنایع فضای فعلی را تغییر ندهد.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم

گزارش در یک نگاه

هفته نامه بازار امروز

بحران ‌واگذاری نظارت بر کامنت‌گذاری در کدال

چرا سازمان بورس نقش خود را حذف کرد؟

«کامنت‌گذاری روی اطلاعیه‌های ناشران در کدال» وارد فاز تازه‌تری شده و قرار است این اتفاق به زودی به مرحله اجرا دربیاید. بین اطلاعات ناشران که در کدال منتشر می‌شود و تحلیل و کامنت گذاشتن روی این اطلاعیه‌ها که توسط شرکت‌های مشاوره‌ای صورت می‌گیرد، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری قرار دارد که مسوولیت مدیریت این کامنت‌ها را طبق اعلام حسن امیری، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس برعهده خواهد داشت. این واگذاری مسوولیت، یک برون‌سپاری تمام‌عیار در یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار سرمایه «تحلیل اطلاعیه‌های ناشران» است که از سوی سازمان بورس قرار است به اجرا درآید که می‌تواند در کنار فرصت‌سازی‌های مثبت در به بازی گرفتن نهادهای موجود در بازار سرمایه، تبعات منفی هم داشته باشد. اما چند سوال و ابهام بسیار مهم در این باره به وجود می‌آید که به آن می‌پردازیم. آیا ضمانتی وجود دارد که کانون نهادهای سرمایه‌گذاری بتواند حلقه واسط مناسب و قدرتمندی بین اطلاعات منتشرشده ناشران در کدال و شرکت‌های تحلیلگر برای انتخاب این شرکت‌ها و نظارت نهایی کامنت‌ها باشد؟ شرکت‌های مشاوره براساس چه ضوابطی از سوی کانون نهادهای سرمایه‌گذاری، برای کامنت‌گذاری انتخاب می‌شوند که همین مورد خیلی ابهام‌برانگیز است. ما در حال حاضر هیچ معیاری برای ارزیابی و طبقه‌بندی کیفی شرکت‌های مشاوره‌ای نداریم و تجربه بخشی از این شرکت‌ها به زیر پنج سال محدود و کارکرد آنها به خروجی‌هایی همانند تحلیل برای شرکت‌ها، نهاد و متقاضیان در بازار سرمایه خلاصه شده است. حال در این میان انتخاب‌ها بر چه اساس و چه ضوابطی خواهد بود و آیا سازمان بورس نقشی خواهد داشت یا همه چیز به کانون نهادهای سرمایه گذاری واگذار شده است؟ آیا بهتر نبود سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر خود مسوولیت انتخاب شرکت‌های مشاوره و نظارت بر این کامنت‌گذاری‌ها را برعهده می‌گرفت تا هیچ‌گونه شک و شبهه‌‌ای در این زمینه به وجود نیاید. طبیعتا زیرساخت‌های نظارتی و ارزیابی سازمان بورس نسبت به هر نهادی در بازار سرمایه بیشتر، دقیق‌تر و قابل اعتمادتر است. به وضوح مشخص است اگر سازمان بورس از نقش نظارتی خود در این ماجرا فاصله بگیرد، با حساسیت‌های زیادی که از سوی ناشران وجود دارد، می‌توانیم منتظر یک موج بزرگ از نارضایتی‌ها و حتی بحران باشیم.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم

گزارش در یک نگاه

بورس ناامید ترین بازار مالی ایران

ادامه ریزش و سقوط در تالار

همه چیز در تالار به هم ریخته و این یک بلوف نیست. دیگر حتی حس کنجکاوی هم افراد معمولی را وادار به ورود به تالار شیشه ای نمی کند. اگر روزی بود که تحت تاثیر اتفاق های مثبت مردم عادی هم دوست داشتند برای دیدن هیجان معاملات و داد و فریادهای سهامداران حضور در بورس را تجربه کنند اما این هفته ها آن قدر فضای معاملات و پالس های موجود در تالارهای معاملاتی منفی شده که حتی رهگذران هم وقتی از کنار تالار حافظ و یا تالارهای منطقه ای رد می شوند تحت تاثیر جو سرد فعلی اصلا تمایل پیدا نمی کنند که برای دیدن هم شده سری به این مکان حالا ترسناک بزنند.یکی از اتفاق ها مهم هفته گذشته منتفی شدن رسمی حمایت بانک ها از بورس بود که آقای وزیر اقتصاد رسما آن را اعلام کرد و گفت : بانک‌ها تکلیفی برای حمایت از بازار سرمایه ندارند. این اظهار نظر سرد و قابل انتظار آب سردی بود بر تن خسته سهامداران خشمگین بورس که تا پیش از این فکر می کردند دولت و وزیر اقتصاد قرار است بورس را با کمک سیستم بانکی کمک کنند. اگر به پیشینه این گونه حمایت ها نکاه کنیم به وضوح متوجه می شویم که هر حمایتی از تالار شیشه ای به عمل آمده است فقط در کوتاه مدت بوده و پس از چندی همه چیز به روال سابق خود بازگشته است. تا به حال هیچ حمایتی از بورس در چند مدت اخیر به نتیجه مثبت و میان مدتی منتهی نشده است.

احتمال تمدید مذاکرات

در سویی دیگر روند مذاکرات کش دار ایران و 1+5 هم با حضور معاونان سیاسی طرف های حاضر در حا پیگیری است که تا به حال به نتایج خاصی منتهی نشده است و در آخرین تحولات عباس عراقچی مذاکرده کننده ارشد ایران گفت : توافق نهایی در صورتی حاصل می  گردد که دارای دوره زمانی مشخصی باشد و هیچیک از تمهیدات پیش بینی شده در آن دائمی نخواهد بود و البته تعهداتی که ایران براساس معاهدات بین المللی همچون NPT پذیرفته است تا زمانی که الحاق ایران به این معاهدات ادامه دارد ، تداوم خواهد داشت و تمسک طرف آمریکایی به این قبیل تعهدات که برای مصارف داخلی یا راضی کردن متحدین صورت می گیرد، صرفاً یک مغالطه بی ارزش است. بلینکن گفته بود که توافق هسته ای با ایران تاریخ انقضا نخوهد داشت. این اظهار نظر بوی تمدی مذاکرات را در فضا منتشر می کند چرا که کمتر از 20 روز تا موعد نهایی توافق جامع ایران و غرب باقی مانده است اما یک خط هم نگارش توافق نامه مورد توافق قرار نگرفته است و دو طرف در حال چانه زنی هستند. این تحول به خوبی آثار خود را در بورس نشان داده است که البته عمر آن به بیش از چند سال می رسد اما در این اواخر هر روز که به روز موعود نزدیک تر می شویم نگرانی ها در بازار سهام بیشتر دیده می شود.ریزش شاخص و ارزش بازار ادامه دارد و گویی تمام شدنی نیست و آمارهای موجود که در ادامه به آن می پردازیم به خوبی مشخص می کند اوضاع به شدن در تالار به هم ریخته است.

ریزش نزدیک به 1000 واحدی شاخص

در هفته گذشته شاخص بورس که در ابتدای هفته با 63297 واحد کار خود را به پایان رسانیده بود در پایان هفته با ریزشی نزدیک به 1000 واحدی در نهایت با 62322 واحد کار خود را به پایان رساند تا نشان دهد قصد ندارد اجازه دهد تا سهامدارن با خیالی آرام معاملات خود را پیگیری کنند. در همین حال ارزش بازار نیز در هفته سوم خرداد ماه به عقب نشینی خود ادامه داد و در حالی که در ابتدای هفته ارزشی معادل 279000  میلیارد تومان را ثبت کرد اما با ریزشی بیش از 5000 میلیارد تومانی و رسیدن به 274000 میلیارد تومان باز هم از آب شدن سرمایه ها در بازار سهام خبر داد. سرمایه هایی که این روزها به شدت در حال نابود شدن هست و معلوم نیست که تا چه زمانی ادامه می یابد. در همین زمینه در شبکه های اجتماعی جملات ظنز که خشم و ناراحتی زیادی در پشت آن پنهان است این روزها به شدت رواج پیدا کرده و در سویی دیگر حتی کار به دعوت به تحریم معاملات هم از سوی افراطی هایی که به شدت در این بازار با زیان موجه شده اند هم کشیده شد که البته با بی میلی اکثر فعالان راه به جایی نبرد

صعود دستوری یا اتفاق عادی

در نهایت در آخرین روز هفته در حالی که بازار و معاملات در حال ثبت یک روز منفی دیگر بودند تا هفته تمام عیار و سیاهی را به ثبت برسانند. سه قهرمان که معلوم نشد چطور یک دفعه در لحظات پایانی وارد ماجرا شدند شاخص بورس را ثمبت کردند. بانک ملت، مخابرات و فارس هر سه در مجموع با بیش از 100 واحد تاثیر مثبت نگذاشتند تا بورس بیشتر از این ریزش و سقوط را تجربه کند.بانک ملت در آخرین روز معاملاتی با 62 واحد بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص بورس بر جای گذاشت تا به نوعی ناجی بازار در آخرین روز کاری هفته شود.این در حالی بود که شاخص کل بورس روز سه شنبه با افت سنگین 634 واحدی و بی سابقه طی یک ماه گذشته مواجه شده بود، در ابتدای معاملات آخرین روز در کانال منفی قرار گرفت و اما بعد از طی نوساناتی در ساعات میانی ، در نهایت توانست آخرین روزکاری هفته جاری را با رشد 4.30 واحدی به پایان برساند. در شرایطی بازار سرمایه این روزها یکی از دوران سخت خود را پشت سر می گذارد که با ورود شاخص به کانال 62 هزار واحد در هفته گذشته و کاهش ارزش بازار به رقم بی سابقه 274 هزار میلیارد تومان، هیجان های خرید و فروش و در طرف دیگر بی رمقی به معامله در برخی از سهامداران بیش از هر زمان دیگری آشکار است. همان طور که در بالا نیز اشاره شد در این میان موضوع مذاکرات هسته ای و تعیین تکلیف آن به عنوان یک ریسک غیرسیستماتیک جدی مطرح بوده و پیش بینی از آینده بازار منوط به نتیجه گفت و گوهای هسته ای کرده است. از همین رو به نظر می رسد روند فعلی بازار سهام با نوسان هایی که بیشتر تمایل به منفی شدن دارند ادامه داشته باشد اما با این همه باید منتظر ماند و دید که در زمان مقرر «11 تیرماه» جهت مذاکرات هسته ای به چه سمتی حرکت خواهد بود.

پیش بینی های خطرناک

برای هفته جاری پیش بینی خیلی سخت تر از آن چیزی است که می توان تصور کرد. در بازاری که حتی تحلیلگران بزرگ تکنیکال و بنیادی در ارزیابی های خود با احتیاط عمل می کنند و در نقطه مقابل همه چیز در ابهام های متفاوت فرو رفته است هر گونه پیش بینی، بیشتر از آن که عاقلانه و منطبق بر اصول بازار سهام باشد، احساسی و خام می باشد. در بازای که حمایتی از آن دیده نمی شود و ریسک های موجود آن به جای کمرنگ شدن در حال بزرگ شدن و ابهام آمیز شدن بیشتر در حرکت هستند امید به بازگشت رونق خیلی کمرنگ می باشد. اما به هر حال باید در اوج نا امید منتظر باز شدن روزنه هایی بود که می تواند به یک لبخند طولانی تبدیل شود.به هر حال باید امید داشت.

منبع :

هفته نامه بازار امروز

سازمان بورس مقصر نوسان بازار نیست

موضع‌گیری سوال‌برانگیز دبیرکل کانون کارگزاران

دبیرکل کانون کارگزاران به عنوان یک مقام رسمی بازار سرمایه به صورت یک‌طرفه از سازمان بورس دفاع کرد و با نادیده انگاشتن اعمال سیاست‌های سازمان بورس که هر از چندی بازار را با شوک مواجه می‌کند، این نهاد را مبرا از هر گونه مثبت یا منفی شدن بازار سهام دانست! روح‌الله میرصانعی به عنوان دبیرکل کانون کارگزاران در حالی از سیاست مدیران بازار سرمایه دفاع می‌کند که از مدت‌ها پیش تا به حال هیچ‌گونه حمایت اجرایی معنی‌داری از سوی سازمان بورس و مدیران آن صورت نگرفته به طوری که حتی اندک حمایت‌های نمایشی همانند ورود بانک‌ها برای تسهیل جریان معاملات هم توسط وزیر منتفی اعلام می‌شود و در این بین سازمان بورس فقط نظاره‌گر و منتظر گذشت زمان است. احتمالا با این تفکر ناصحیح که «سازمان بورس مسوول مثبت و منفی شدن بازار سهام نیست» سهامداران خود باید به فکر حمایت از بازار باشند و با مقامات دولتی برای حمایت‌های بنیادی، حقوقی‌های بزرگ بازار به منظور هدایت صحیح خرید و فروش‌ها، نهادهایی همانند مجلس برای رفع ابهام‌های بخشی از صنایع و... مذاکره کنند.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم

گزارش در یک نگاه

بورس بهشت سرمایه‌گذاران نیست

آقای وزیر آدرس اشتباهی ندهید

اگر تا چندی پیش‌ریزش‌های ادامه‌دار شاخص کل به عنوان هشداری مبنی بر افت معاملات سهام برای فعالان این بازار ارزیابی می‌شد اما در روزهای اخیر هشداری تازه برای سهامداران به صدا درآمده است. ارزش بازار سرمایه که در بدترین وضعیت یا بحران‌هایی همانند توقف و بازگشایی نماد گروه‌های بزرگ با افت شدید مواجه می‌شد و از مرز 280 هزار میلیارد تومان نیز پایین‌تر می‌آمد مدت‌هاست که بدون تحولات بزرگ به زیر 280 هزار میلیارد تومان نیز رسیده و احتمال آنکه این رکورد منفی عمیق‌تر شود هم وجود دارد. کاهش شاخص بازار سهام، افت معنی دار ارزش بازار، ریزش مجموع قیمت سهم در تالار، کاهش بازدهی و دود شدن سرمایه‌ها و از همه بدتر خروج نقدینگی از بازار خرید و فروش سهام همگی حقیقت محض بورس در ایران را به تصویر می‌کشاند اما مرد نخست اقتصادی دولت حسن روحانی با چشم بستن روی همه این رویدادهای واقعی به صراحت از این بازار دفاع می‌کند و می‌گوید: «اگر از من سوال کنند که دارایی خود را در چه چیزی سرمایه‌گذاری کنم، قطعا در شرایط فعلی و با توجه به سایر بازارها، با نگاه بلندمدت بازار سرمایه را معرفی می‌کنم و این بازار بسیار مطمئن و قابلیت سرمایه‌گذاری دارد؛ در چنین شرایطی برخی فعالان اقدام به عرضه سهام می‌کنند و همین عرضه موجب کاهش قیمت سهام به زیر ارزش واقعی می‌شود.» طیب‌نیا که سیاست‌های حمایتی وی از بازار سرمایه در برگزاری جلسات فوری با مدیران بانک‌ها و تزریق مصنوعی پول به این نهاد خلاصه شده همانند همیشه فقط از تئوری‌های اقتصادی درباره بورس حرف می زند و این بازار را بهشت سرمایه‌گذاران عنوان می‌کند تا بتواند به نوعی از اعمال سیاست‌های خود در گذشته و حال دفاع کند.

نعل وارونه

وی در پایان بیست و پنجمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی با اعلام مشکل اساسی بازار سهام گفت: در شرایطی که اکثر تحلیلگران معتقدند سهام بنگاه‌های حاضر در بورس از ارزش قابل ملاحظه‌ای برخوردار است و هیچ دلیلی برای فروش آنها وجود ندارد، قاعدتا براساس منطق اقتصادی هم اکنون زمان خرید سهام است.همچنین وزارت اقتصاد به هیچ‌وجه به بانک‌ها و سایر اشخاص تکلیفی در مورد بازار سرمایه نمی‌کند و پیش از این هم چنین کاری نکرده است؛ بازار سرمایه جایی است که اوراق به صورت کاملا رقابتی، آزاد مورد معامله قرار می‌گیرد، در شرایطی که اطلاعات به صورت شفاف و کامل در معرض دید و نظر همه فعالان بازار سرمایه وجود دارد. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که همه فعالان بورس از اوضاع جاری آن به خوبی آگاه هستند. بازاری که روزگاری همه چشم‌ها به آن خیره بود و از صبحگاه تا شامگاه از کوچک و بزرگ همه حتی مردم عادی را به سرمایه‌گذاری در آن دعوت می‌کرد حال دیگر به یکی از مخوف‌ترین بازارهای سرمایه‌گذاری در ایران تبدیل شده و کمتر کسی می‌تواند در آن جان سالم به در ببرد. حتی دیگر مولتی میلیونر بودن هم ضمانت خوبی برای کسب سود در این بازار نیست چراکه اوضاع آن قدر ناپایدار شده که همه چیز به مویی وابسته شده و تنها در اختیار داشتن پول نمی‌تواند سرمایه‌گذاری را در بازار سهام به موفقیت برساند اما آقای وزیر اینها را نمی‌بیند یا نمی‌خواهد ببیند و بهشت سرمایه‌گذاری در ایران را بازار سهام عنوان می‌کند که البته سوال‌برانگیز است.

مقصرانی به نام سهامدار؟

جالب‌تر آنکه طیب‌نیا در یک جلسه رسمی «در بیست و پنجمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی» بدون آنکه نقدی به شیوه حمایت‌های اجرایی ناقص دولت از بازار سرمایه داشته باشد مشکل اساسی بازار سهام را به دلیل شرایط خاص کشور رفتار هیجانی برخی سهامداران عنوان کرد و گفت: در شرایطی که اکثر تحلیلگران معتقدند که براساس شرایط واقعی سهام بنگاه‌های حاضر در بورس از ارزش قابل ملاحظه‌ای برخوردار است و هیچ دلیلی برای فروش آنها وجود ندارد، قاعدتا براساس منطق اقتصادی هم‌اکنون زمان خرید سهام است. وی همچنین با اعتماد به نفس خاصی گفت: اگر سوال کنند که دارایی خود را در چه چیزی سرمایه‌گذاری کنم، قطعا در شرایط فعلی و با توجه به سایر بازارها، با نگاه بلندمدت بازار سرمایه را معرفی می‌کنم و قطعا این بازار بسیار مطمئن و قابلیت سرمایه‌گذاری دارد در چنین شرایطی برخی فعالان اقدام به عرضه سهام می‌کنند و همین عرضه موجب کاهش قیمت سهام به زیر ارزش واقعی می‌شود.

نقش صندوق توسعه بازار

این مقام رسمی با اشاره به نشست خود با فعالان بازار سرمایه و مدیران نظام بانکی تاکید کرد:‌ اگر نشستی با مدیران عامل بانک‌ها برگزار شده به‌طور عمده برای مهار کردن رفتار هیجانی برخی سهامداران است در غیر این صورت اعتقاد جدی وجود دارد که در بازار سرمایه هیچ مقامی مجاز به دخالت نیست و باید اجازه دهیم قیمت سهام براساس شرایط بازار به صورت کاملا رقابتی تعیین شود. در ادامه طیب‌نیا با بیان اینکه نهادی به نام صندوق توسعه بازار سرمایه ایجاد شده است، گفت:‌ در قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر صندوق تثبیت بازار تصویب شد که وظیفه آن در جهت تنظیم بازار است که مداخله آن در بازار به‌طور عمده از طریق خرید و فروش است و با این هدف وضعیت باثبات در بازار ایجاد شود. طیب‌نیا افزود: در زمان صحبت از ثبات، منظور این نیست که قیمت‌ها تثبیت شود بلکه رفتار هیجانی بازار وجود نداشته باشد پیش‌بینی‌هایی که وجود دارد، این است که در بلندمدت بازار سرمایه بازدهی مناسبی برای فعالان اقتصادی خواهد داشت و از این روند استقبال خواهیم کرد.

چشم‌انداز بازار

به هر حال در هفته‌ای که در پایان معالات آخرین روز آن شاخص کل توانست با رشد 63 واحدی به 63 هزار و 290 واحد برسد و از سویی دیگر ارزش بازار نیز در همان محدوده 279 هزار میلیارد تومان باقی ماند باز هم همه چیز به هفته بعد یعنی، هفته جاری کشیده شد تا شاید یک اتفاق تازه بتواند این بازار به خواب رفته را بیدار کند. اما اگر بخواهیم واقع‌بینانه مسایل را پیش‌بینی و قضاوت کنیم بهترین سناریو برای هفته جاری سقوط نکردن بیشتر بازار سهام در هفته سوم خردادماه 1394 خواهد بود چراکه در بازار فعلی که همه نگاه‌ها به تیرماه و مشخص شدن نتیجه نهایی مذاکرات ایران و 1+5 است هیچ عاملی نمی‌تواند رخوت فعلی را کم کند و باید خوشبینانه امید داشت تا تیر ماه 1394 برای بازار سرمایه ایران به یک جهش بزرگ در پرتو اقتصاد ایران دست پیدا کند.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم 

گزارش در یک نگاه

بازتاب :

چهارراه

رسانه‌ها اعتماد سهامداران را کم می‌کنند؟

شفاف‌سازی معکوس یک مقام بورسی از اختلال در سامانه معاملات‌

همه فعالان بازار سهام از حواشی و جزییات این اتفاق کاملا آگاه هستند و نیازی به شرح ماجرا در این ارتباط نمی‌باشد اما قصد داریم تا به اتفاق‌های بعد از آن اشاره کنیم تا بتوانیم به یک ارزیابی دقیق در برابر اظهارنظرهای معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس که بالاخره بعد از گذشت چند روز در باره عرضه اولیه «مبین» و اشکالات سیستم معاملاتی در برابر رسانه سازمانی خود پاسخگو بوده است، بپردازیم. حسن امیری در این گفت‌وگو با بیان همه آنچه که در این چند روز از ابتدا تا به حال روی داده در نهایت بدون آنکه از سهامداران و فعالان بازار سهام که در این عرضه اولیه حضور داشتند که در نهایت تحت تاثیر فشارهای عصبی ابطال هم قرار گرفتند حتی یک عذرخواهی ساده انجام نداد و همه چیز را عادی جلوه داد. جالب‌تر آنکه در برابر انتقاد رسانه‌ها که بر اساس وظیفه ذاتی خود باید همه ابهام‌ها را ارزیابی و کنکاش کنند که در این مورد درباره عرضه اولیه «مبین» و شائبه‌های آن نقدهای زیادی را انجام دادند، در اظهار نظری عجیب رسانه‌ها را دعوت به آرامش و عدم قضاوت‌های عجولانه می‌کند. این مقام بورسی که به تازگی و پس از آمدن محمد فطانت به عنوان رییس سازمان بورس در دایره مدیران مورد اعتماد وی قرا گرفته در بخشی دیگر از توصیه‌های عجیب خود به رسانه‌ها که تا به حال سابقه نداشته که می‌توان دلیل آن را خلاء مدیریت روابط عمومی در چند ماه اخیر بعد از استعفای سعید مستشار دانست، اظهار داشته است: «هر گونه اظهار نظر به ویژه مواردی که به طور ناقص بیان می‌شود یا مطالبی که با جهت‌گیری‌های خاصی در رسانه‌ها مطرح می‌شود می‌تواند آثار زیانباری در پی داشته باشد و به دارایی‌های مردم لطمه بزند». کلیدواژه این جمله «دارایی‌های مردم» و لطمه ندیدن آن است که مسبب آن هم مشخص شده است. ظاهرا فشار نمایندگان مجلس به مقامات بورس که در هفته گذشته به بالاترین حد رسید به طوری که رییس کمیسیون اصل «90» به صراحت عنوان کرد که رییس سازمان بورس باید جوابگوی این ادامه ریزش‌ها و ابهامات تازه باشد و پیگیری‌های رسانه‌ای مورد خوشایند آقایان واقع نشده است. گویی از سوی این‌گونه نگاه‌ها که به تازگی وارد مدیریت بازار سرمایه شده‌اند انتظار وجود تا از بین رفتن سرمایه‌های مردم به خصوص حقیقی‌ها در بازار سهام که در چند هفته اخیر به اوج خود رسیده و بیش از 15 هزار میلیارد تومان آن در یک ماه اخیر از 15 فروردین‌ماه تا به امروز دود شده مورد توجه رسانه‌ها قرار نگیرد! در عین حال اگر در یک عرضه اولیه ساده که درصد عرضه سهام هم خیلی بزرگ نبود که اگر بود هم نباید این گونه اشکالات در سامانه معاملات به وجود آید، اشکالات فاجعه باری صورت گیرد، همگان باید لبخند بزنند و سکوت کنند. آیا افشاگری‌های رسانه‌ها به چالش کشیدن اشکالات و آگاه کردن مردمی که تنها حامی آنها شاید رسانه‌ها باشند به «دارایی‌های مردم» لطمه می‌زند یا چشم‌پوشاندن و توجیه کردن ابهاماتی که هر از گاهی همه فعالان بازار سرمایه را غافلگیر می‌کند؟

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم + پنجم + ششم + هفتم

گزارش در یک نگاه

فطانت به مجلس احضار می‌شود

واکنش رییس کمیسیون اصل «90» به ادامه ریزش‌ها

بورس این روزها باز هم مورد توجه سهامداران قرار گرفته است. این نهاد مالی سرمایه‌پذیر که همیشه از جمله بازارهای جذاب سرمایه‌گذاری در ایران به شمار می‌رود یکی از سریع‌ترین واکنش‌های ممکن را نسبت به تفاهم هسته‌ای شکل‌گرفته بین ایران و 1+5 در بین سایر بازارهای اقتصادی همانند «طلا، سکه، ارز، مسکن و ...» از خود نشان داد. هرچند این تفاهم با جنجال افراطی‌های داخلی به بهانه‌های فکت شیت آمریکا و تفسیرهای متفاوت آن با تهدیدهای زیادی همراه شده اما عقل سلیم سرمایه‌گذاران باهوش ایرانی در بازار سرمایه به خوبی پیام‌های این مصالحه بزرگ را درک کرده است. وقتی در هشت روز کاری بورس بیش از 34 هزار میلیارد تومان از پول‌های دود شده سهامداران که در سال گذشته تحت تاثیر فشارهای متعدد از دست رفته بود به این بازار برمی‌گردد نشان‌دهنده بازگشت امید و اطمینان به یکی از بازارهای تاثیرگذار و البته پرحاشیه اقتصادی در ایران است. معامله‌گران بورس را باید یکی از حساس‌ترین و البته فرصت‌طلب‌ترین فعالان اقتصادی بدانیم چراکه با کوچک‌ترین تغییر و تحول اقتصادی- سیاسی در کمتر از 24 ساعت با خرید و فروش سهام واکنش‌های مناسبی به رویدادهای شکل‌گرفته نشان می‌دهند. در حال حاضر اوضاع بر وفق مراد بورس و فعالان این بازار است و هر روز رکوردهای تاریخی در این بازار به ثبت می‌رسد. هشت هزار واحد صعود شاخص در هشت روز معاملاتی از ابتدای سال تا به امروز، رشد بیش از دو هزار واحدی این نماگر که در عمر نزدیک به 50 سال بورس بی‌سابقه بوده، همگی از زنده شدن رویاهای سهامداران خرد و کلان در تالار شیشه‌ای خبر می‌دهد؛ آرزوهایی که در سال گذشته به یاس و شکست منتهی شده بود؛ روزهایی که باعث شد تا فشار ریزش‌ها و از بین رفتن سرمایه‌ها، بالاخره رییس این سازمان را از کار خود برکنار کند اما همه چیز در سال‌جاری تا به حال خوب پیش رفته و مسوولان این بازار هم با اجرای برنامه‌های رونق‌بخش همانند عرضه‌های اولیه به خوبی توانسته‌اند اتمسفر فعلی را حفظ و تقویت کنند. ادامه این شرایط مستلزم ایجاد حمایت‌های پایدار همه‌جانبه از سوی دولت و برنامه‌ریزی‌های دقیق از سوی هدایتگران این بازار است تا بعد از مدت‌ها خیال سرمایه‌گذاران ایرانی از تثبیت سرمایه‌ها و کسب سود در بورس راحت شود و بخشی از زیان‌های یک‌سال اخیر جبران شود. سهامداران با درک شرایط، تحلیل و رصد اوضاع با دوراندیشی بازار سهام را پررونق کرده‌اند. این شرایط ایجاب می‌کند که با اعمال سیاست‌های صحیح و به دور از احساس‌گرایی از سوی مسوولان، فضای فعلی حفظ و بورس به سمت تعادل حقیقی حرکت کند.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم + پنجم + ششم

گزارش در یک نگاه + لینک دوم

بازتاب :

تین نیوز

موهبتی که می‌تواند بحران‌آفرین شود

بررسی ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بورس

یکی از اولین بازتاب‌های مثبت تفاهم لوزان در بازار سرمایه آغاز اطمینان‌بخش بودن این بازار برای سرمایه‌گذاران خارجی است. نگاهی به واکنش‌های صورت گرفته طی این چند مدت بیانگر آن است که کشورهای خارجی زیادی هستند که تمایل‌های اولیه را برای حضور در بازار سرمایه از خود نشان داده‌اند. ابتدا محمد فطانت از درخواست مستقیم و غیرمستقیم آمریکایی‌ها برای سرمایه‌گذاری در بورس ایران خبر داد و در ادامه از حضور کشورهای اروپایی از سوی مدیران و گردانندگان بازار سرمایه صحبت‌هایی به میان آمد. در این بین حتی گروهی از سرمایه‌گذاران خارجی برای بازدید به بورس تهران هم آمدند تا از نزدیک علاوه بر اینکه با فعالیت‌های این بازار آشنا شوند، جلسات مقدماتی را نیز با طرف‌های ایرانی برگزار کنند. در این فضا ما شاهد این هستیم که موجی از درخواست برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از سوی خارجی‌ها به سمت ایران منتقل شده است. هر چند همه چیز به توافق اصلی ایران و 1+5 منتهی شده است که زمان پایانی آن تیرماه 1394 یعنی کمتر از سه ماه آینده می‌باشد اما شکل‌گیری این درخواست‌ها و اراده طرف‌های خارجی به روشنی نشان از این دارد که متولیان بازار سرمایه در ایران باید خیلی از موانع و شرایط فعلی را تسهیل کنند.

قوانین و مقررات

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها و موانع در مسیر رسیدن یک شرکت سرمایه‌گذاری یا فرد خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران قوانین و مقررات پیچیده یا همان بوروکراسی اداری و تشریفاتی است که همه ما ایرانی‌ها با آن کاملا آشنا هستیم چرا که بارها و بارها برای انجام یک کار ساده اداری روزها و شاید هفته‌ها به ادارات متعددی مراجعه کرده‌ایم تا یک درخواست ساده به نتیجه منتهی شود. حال تصور کنید که شرکت‌های خارجی قرار باشد در این سیستم منسوخ شده اداری که در کشورهای توسعه یافته سال‌هاست حذف شده قصد داشته باشند سرمایه‌گذاری کنند، پس ضروری‌ترین استراتژی فعلی که باید در بالاترین سطح از مدیریت بازار سرمایه خیلی سریع دنبال شود، آسان‌سازی قوانین و مقررات داخلی و بیرونی در بازار سرمایه برای ورود بی‌دردسر سرمایه‌های خارجی به بازار سرمایه است. انجام این فعل به انداز قانع کردن سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور در ایران سخت و پیچیده است. اما در وضعیتی که خارجی‌ها تحت تاثیر فضای مثبت شکل گرفته در حوزه سیاست تمایل خود را برای سرمایه‌گذاری در ایران نشان داده‌اند، رییس سازمان بورس و مدیران تصمیم‌گیرنده این نهاد و در راس آن شورای‌عالی بورس باید در اولین فرصت و حتی تشکیل جلسات متوالی با فراهم کردن قوانین تسهیل شده در حوزه‌های کلان اقتصادی و قوانین داخل بازار سرمایه بهترین آمادگی برای جذب این سرمایه‌ها در اقتصاد ایران و به خصوص بازار هدف در حوزه بازار سرمایه را به دست آورند هر چند تجربه ثابت کرده است که عادت به فرهنگ دقیقه 90 این بار هم می‌تواند همه چیز را تحت تاثیر قرار دهد.

مدیریت درخواست‌ها

اما نکته بعدی که اگر اهمیت آن از تسهیل قوانین بیشتر نباشد کمتر نخواهد بود، یکسان‌سازی مدیریت درخواست‌های خارجی‌ها برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران است. در همین چند مدت اخیر که شاهد موجی از درخواست‌ها از سوی سرمایه‌گذاران خارجی هستیم، در طرف مقابل هم هر نهاد و سازمانی در بازار سرمایه خود را محق می‌داند که شرایط ورود این سرمایه‌گذاران را به بازار سرمایه ایران مهیا کند؛ کارگزاری‌ها و نهادهایی که به نوعی دریچه‌ای از ارتباط با سرمایه‌گذاران خارجی را به سمت ایران باز کرده‌اند هر یک به نوعی ساز خود را کوک می‌کنند و طبیعتا به فکر منافع مادی خود هستند و برای اینکه بتوانند کار را به سرانجام برسانند شاید حاضر باشند خیلی از قوانین و مقررات را هم نادیده بگیرند که این می‌تواند در آینده به بازار سرمایه آسیب برساند. بازار بورس ایران عمری کمتر از 50 سال را تجربه کرده و تا به حال هیچ گاه با سرمایه‌گذاران خارجی در ابعاد کلان درگیر نبوده که سهم یک درصدی سرمایه‌گذاران خارجی که در حال حاضر در بورس ایران فعال هستند نیز مشخص می‌کند که هیچ چیز در بورس ایران آماده خیل درخواست‌های سرمایه‌گذاری در زمان بعد از توافق احتمالی نیست و همه چیز در ابهام به سر می‌برد. حال زمان آن است که سازمان بورس با مشخص کردن یک سازوکار مشخص‌تر و نظامند تنها یک در را برای درخواست‌ها، رسیدگی و پیگیری سرمایه‌گذاری خارجی‌ها باز کند تا مدیریت کردن آن نیز ساده تر باشد. به هر ترتیب این فضا یک فضای ویژه برای بازار سرمایه ایران در جهت عمیق‌تر شدن با حضور خارجی‌هاست. امیدواریم که با یک مدیریت شفاف و استاندارد این فرصت به یک موهبت تبدیل شود و خود زمینه ساز فرار سرمایه‌گذاران خارجی از بازار سرمایه نشود.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم 

گزارش در یک نگاه

بازتاب :

تین نیوز

ماهنامه ترقی