گزارش های یک خبرنگار
حقیقت را نباید در ذهن نگاه داشتگزارش های یک خبرنگار
حقیقت را نباید در ذهن نگاه داشتتکذیب دخالت‌های نامرئی در بورس
هادی مومنی- حسن قالیباف‌اصل، مدیرعامل شرکت بورس در روزهایی که بورس تحت تاثیر ریزش‌های دامنه‌داری قرار دارد، در یک نشست خبری سعی کرد با پاسخ به سوال‌های بی‌شمار خبرنگاران بخشی از ابهام‌های موجود را شفاف کند. نفر نخست تالار شیشه‌ای در پاسخ به سوال «جهان‌صنعت» درباره این موضوع که آیا در روند معاملات بازار سهام، دخالت‌هایی از بیرون وجود دارد تا با اختلال در روند بازار، جو را منفی کنند، اظهار داشت: براساس رصدهایی که همیشه انجام می‌دهیم در نهایت به این جمع‌بندی نرسیدیم که طیف خاصی در حال جهت دادن به معاملات بازار سهام هستند. همچنین وی درباره همگرا شدن بزرگان بازار در تالار برای حمایت از بورس برای به تعادل رسیدن این بازار که این روزها به شدت در نوسان، ریزش قیمت، بازدهی و... قرار دارد نیز گفت: هر چند همیشه عرضه، تقاضا و قیمت، تعیین‌کننده وضعیت بازار است اما با برگزاری جلساتی همیشه سعی می‌کنیم با حقوقی‌های بازار تعامل داشته باشیم و شرایط را به صورت کلی به سمت تعادل هدایت کنیم، هر چند در بازار سهام، همیشه خرید و فروش و قیمت، تعیین‌کننده است. در این نشست مدیرعامل شرکت بورس با ارایه گزارش عملکرد پنج ماهه ابتدایی سال، به برنامه‌های در دست اجرای این شرکت تا پایان سال‌جاری اشاره و یک عامل اصلی در تداوم رکود بازار سهام را اعلام کرد. در جریان اولین نشست خبری حسن قالیباف‌اصل، مدیرعامل شرکت بورس در سال‌جاری، برنامه‌های در دست اجرای این شرکت تا پایان سال تشریح و دلایل کاهش حجم معاملات و ارزش بازار و تداوم رکود بورس اعلام شد. حسن قالیباف‌اصل در پاسخ به این سوال ملت‌بازار مبنی بر اینکه عامل اصلی رکود در بازار به واسطه پایین آمدن حجم معاملات و ارزش بازار را چه می‌دانید و در حالی که اغلب فعالان بازار از نبود اعتماد در بازار به عنوان یک معضل یاد می‌کنند، شما اعتقادی به این موضوع ندارید، گفت: در شرایطی که بازارهایی غیر از بازار سرمایه به واسطه اثرات ناشی از در پیش گرفتن سیاست‌های انقباضی دولت در رکود به‌سر می‌برند، نمی‌توان گفت دلیل وضعیت فعلی بورس، بی‌اعتمادی سهامداران به آن است. وی ادامه داد: به اعتقاد من اصلی‌ترین دلیل شرایط فعلی بورس، کمبود نقدینگی در بازار است. مطمئنا اگر سهمی در بازار سرمایه نوسان داشته باشد و به قیمت جذاب برسد، سرمایه‌گذاران تمایل به خریدن آن سهم مشخص دارند. سخنگوی بورس افزود: این درست که حجم معاملات در بازار به شدت کاهش پیدا کرده اما واقعیت آن است که کمتر دچار صف شدیم و عمده سهام در بازار هر روز مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد. کمبود نقدینگی نه‌تنها در بورس بلکه در تمام بازارهای مالی کشور قابل مشاهده است. امید است با گشایش‌هایی که بعد از توافق هسته‌ای اتفاق می‌افتد و رفع محدودیت‌ها در حوزه بازار پول، فضای کلی بورس تحت تاثیر مثبت قرار گیرد.
مذاکره برای خرید آخرین نسخه سامانه معاملاتی دنیا
نفر نخست تالار شیشه‌ای در پاسخ به سوالی درباره خرید آخرین نسخه سامانه معاملاتی دنیا به دلیل مشکلات و مسایل فنی نرم‌افزار فعلی که در عرضه اولیه پتروشیمی مبین اتفاقاتی را رقم زد، گفت: شرکت مدیریت فناوری بورس مذاکراتی را در این‌باره آغاز و از شرکت بورس به عنوان کاربر این نرم‌افزار نیز نظرخواهی کرده است. البته دو سال پیش نیز به دنبال تغییر نرم‌افزار بودیم و مذاکرات اولیه‌ای نیز صورت گرفت اما به نتیجه نهایی نرسید. به گفته وی با توجه به اینکه نرم‌افزار فعلی کاملا اتوماتیک نیست، طبیعی است که عامل انسانی باعث بروز خطاهایی می‌شود که امید است با خرید نرم‌افزار جدید، شاهد تکرار اتفاقاتی نظیر معاملات پتروشیمی مبین در آن دوره زمانی نباشیم.
دلیل توقف عرضه‌های اولیه
وی عامل توقف عرضه‌های اولیه را وضعیت فعلی بازار دانست و گفت: بزرگ شدن سبد بازار سرمایه به خاطر عرضه‌های اولیه‌ای بوده که در گذشته انجام شده و شرکت‌های مهمی وارد بازار شده‌اند بنابراین بدون‌شک بازار و فعالان آن از عرضه‌های اولیه استقبال خواهند کرد منتها باید شرایط بازار و نظر سهامدار عمده نیز در این میان در نظر گرفته شود.قالیباف‌اصل به نهایی شدن دستورالعمل جدید عرضه‌های اولیه هم اشاره کرد و گفت: با توجه به پیشنهاد ارایه شده توسط سازمان بورس، شرکت بورس و فرابورس در عرضه‌های اولیه از روش ثبت سفارش استفاده خواهد شد.
هدف بازدید سرمایه‌گذاران خارجی
مدیرعامل شرکت بورس به بازدید سرمایه‌گذاران خارجی برای آشنایی با بازار سرمایه کشور پرداخت و گفت: با توجه به پیشرفت مذاکرات هسته‌ای از ابتدای سال، بازدیدهای مختلفی از بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفت به طوری که در این مدت 20 گروه و 130 سرمایه‌گذار انفرادی از بورس تهران بازدید به عمل آوردند. قالیباف اصل افزود: بنابراین می‌توان گفت عمده مراجعات برای بررسی و مطالعه بورس ایران بوده است. همچنین 50 کد معاملاتی جدید برای سرمایه‌گذاران خارجی صادر شده اما این مساله به معنای فعال بودن این سهامداران در ایران نیست چراکه اقدامات عملی این موضوع همانند نقل و انتقال پول نیز باید صورت گیرد تا این امکان به شکل عملیاتی درآید.
برگزاری دومین سمینار حاکمیت شرکتی و اجلاس FEAS
قالیباف‌اصل با اشاره به اینکه دو سال پیش اولین سمینار در حوزه حاکمیت شرکتی برگزار شد، گفت: امسال نیز در نظر داریم دومین سمینار در حوزه حاکمیت شرکتی در راستای اقتصاد مقاومتی را برگزار کنیم زیرا معتقدیم که حاکمیت شرکتی می‌تواند تاثیر مثبتی بر شفافیت بنگاه‌ها داشته باشد. در این راستا اقدامات زیادی صورت گرفته و آیین‌نامه آن تهیه و به سازمان بورس ارسال شده است که در صورت نهایی شدن این مهم معیارها و شاخص‌های مدنظر در دسته‌بندی شرکت‌ها منتشر خواهد شد. مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار به دیگر برنامه این شرکت در سال‌جاری اشاره کرد و گفت: در آبان ماه امسال اجلاس FEAS در اصفهان برگزار می‌شود و شرکت بورس اوراق بهادار میزبان برگزاری سه جلسه شامل جلسه کمیته کاری، هیات رییسه و مجمع سالانه این فدراسیون است. همچنین 20 سالگی این فدراسیون هم در اصفهان برگزار می‌شود.
پذیرش 8 شرکت و راه‌اندازی آتی شاخص تا پایان سال
این مقام اجرایی از برنامه‌ریزی‌ها برای پذیرش هشت شرکت جدید در بورس اوراق بهادار خبر داد و افزود: تا پایان سال چهار شرکت از فرابورس به بورس منتقل خواهند شد. سه صندوق قابل معامله و سه صندوق دیگر که قابلیت ایجاد دارند در بورس نیز پذیرش خواهند شد و پنج اوراق بدهی در برنامه پذیرش شرکت قرار دارد، همچنین 150 هزار نفر ساعت آموزش خواهیم داشت. قالیباف اصل با تاکید بر عرضه اولیه سه شرکت سیمان خوزستان، پتروشیمی مبین و بیمه ما و انتقال پتروشیمی جم از فرابورس به بورس از ابتدای سال، درباره ورود شرکت‌های جدید به بورس گفت: در حال حاضر هشت شرکت در فرآیند پذیرش قرار دارند که برخی از این شرکت‌ها نیز مراحل پذیرش و درج در تابلو آنها انجام شده و آمادگی برای عرضه دارند اگرچه در این میان عرضه‌های اولیه سهام شرکت‌ها بستگی به شرایط بازار و اراده سهامدار عمده دارد، طبیعی است در این شرایط سهامداران عمده باید سهام خود را با قیمت پایین عرضه کنند. وی با اشاره به یکی از رویدادهای مهم گفت: در حوزه معاملات آتی سهام، قرارداد آتی روی تک سهم بود. امسال با یک فرمول بحث آتی شاخص را بازسازی کردند که در کمیته فقهی مورد موافقت قرار گرفت و دستورالعمل آن نیز نهایی شده است که امروز به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال می‌شود. وی در واکنش به نبود همگرایی در سهامداران حقوقی برای حمایت از بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه نیز همانند بازارهای دیگر است و قیمت تعیین‌کننده همه چیز در آن است. واقعیت آن است که نمی‌توان به صورت دستوری از سهامداران حقوقی خواست سهام بخرند یا بفروشند. بزرگ‌ترین حمایت از بورس شفاف کردن فضای کسب و کار شرکت‌ها و بنگاه‌هاست.
افت 5/3 درصدی شاخص قیمت
بنا بر این گزارش، همچنین مدیرعامل شرکت بورس به ارایه گزارش عملکرد پنج ماهه سال‌جاری پرداخت و با اشاره به رشد دو و پنج درصدی ارزش جاری و اسمی بازار از ابتدای سال تاکنون گفت: طبق آخرین آمار موجود ارزش جاری بازار از 280 هزار میلیارد تومان ابتدای سال به 286 هزار میلیارد تومان رسیده این در حالی است که ارزش اسمی بازار نیز از 95 به 100 هزار میلیارد تومان در حال حاضر بالغ شده است. وی ادامه داد: رشد پنج هزار واحدی ارزش اسمی بازار ناشی از افزایش سرمایه و ورود شرکت‌های جدید به بورس به ترتیب به میزان سه و دو هزار میلیارد تومان است. قالیباف‌اصل به بیان میزان تغییر شاخص کل بورس از ابتدای سال 94 پرداخت و گفت: در حالی شاخص کل بورس از 62 هزار و 500 واحد ابتدای سال به 65 هزار و 700 واحد و رشد پنج درصدی دست یافته که شاخص قیمت با کاهش 980 واحدی (از 26 هزار و 980 واحد به 26 هزار واحد) افت 5/3 درصدی را در پنج ماهه گذشته رقم زده است. وی همچنین به رشد ناچیز متوسط P/E بورس اشاره کرد و گفت: طبق آخرین آمار متوسط P/E بورس به 6/5 مرتبه رسیده که به نسبت ابتدای سال که این میزان 4/5 مرتبه بوده، 2/0 افزایش نشان می‌دهد.
کاهش معاملات خرد و بلوک سهام در 5 ماهه 94
مدیرعامل شرکت بورس در ادامه درباره معاملات خرد و بلوک سهام در پنج ماهه سال‌جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته گفت: امسال 12 هزار و 600 میلیارد تومان خرید و فروش خرد و بلوک در بورس صورت گرفته که با 15 هزار میلیارد تومان کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش 17 درصدی را نشان می‌دهد. علاوه بر این در مدت یادشده معاملات برخط نیز 16 درصد افت داشته و از 5/84 هزار میلیارد تومان به 70 هزار میلیارد تومان رسیده است. وی رشد یک درصدی دفعات معامله را در پنج ماهه نخست سال مورد توجه قرار داد و گفت: با وجود پایین بودن ارزش معاملات اما دفعات معامله رشد محسوسی داشته که عمده معاملات نیز مربوط به معاملات خرد و ریز بوده است.
عملکرد حقوقی‌ها و حقیقی‌ها
قالیباف‌اصل به فعالیت سهامداران حقوقی و حقیقی بورس طی پنج ماهه ابتدایی سال‌جاری اشاره کرد و گفت: سرمایه‌گذاران حقوقی با 42 درصد سهم خرید و 46 درصد سهم فروش در مجموع 500 میلیارد تومان اضافه فروش داشتند این در حالی است که سرمایه‌گذاران حقیقی با 58 درصد خرید و 54 فروش در مجموع 500 میلیارد تومان معادل چهار درصد اضافه خرید به نام خود ثبت کردند. وی به فعال بودن 1470 ایستگاه کاری صنعت کارگزاری بجز معاملات آنلاین اشاره کرد و گفت: در حال حاضر مجوز 87 ایستگاه کاری جدید اعطا شده این در حالی است که 24 مجوز نمایندگی و دفتر پذیرش از طرف بورس برای کارگزاران صادر شده است. وی همچنین پیشرفت پروژه ساختمان اصلی بورس را 65 درصد عنوان کرد و گفت: پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال ساختمان اصلی بورس تکمیل و آماده سکونت شود.
در جریان بودن یک پرونده حقوقی
همچنین کریمی، معاون حقوقی شرکت بورس در این نشست خبری در پاسخ به سوالی مبنی بر آخرین آمار از در جریان بودن پرونده‌های حقوقی در شرکت بورس گفت: خوشبختانه درسال‌جاری هیچ دعاوی علیه بورس صورت نگرفته است و پرونده‌ای در این زمینه وجود ندارد. ناگفته نماند یک پرونده از سنوات گذشته مربوط به شرکت ایران‌ترانسفو وجود دارد که شرکت بورس به عنوان خوانده مطرح است منتها هنوز رای نهایی برای این پرونده صادر نشده است.
اصلاح دستورالعمل پذیرش
افزون‌بر این امیرحمزه مالمیر، معاون ناشران بورس تهران نیز به اصلاحات مواردی در دستورالعمل پذیرش شرکت‌ها و ارسال آن به سازمان بورس اشاره کرد و گفت: شرایط عمومی و اختصاصی در بحث پذیرش شرکت‌ها، شرایط حذف شرکت‌ها از بورس، طبقه‌بندی شرکت‌ها و جابه‌جایی آنها در تابلوها، خروج اختیاری شرکت‌ها از بورس، پذیرش و ورود راحت‌تر شرکت‌ها به بورس با توجه به محدودیت‌های مدیریتی در برخی از شرکت‌ها از جمله مواردی است که با دقت و توجه بیشتری در دستورالعمل جدید به آنها پرداخته شده است.
