هادی مومنی- روز گذشته آخرین نشست خبری شاپور محمدی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در سال 95 به ابهام زدایی و شفاف شدن چالشها و برنامههای آینده بازار سرمایه ایران در میان انبوهی از سوال و جوابهای خبرنگاران اختصاص پیدا کرد. نفر نخست بازار سرمایه ایران با پشتوانه فضای نسبتا متعادل بازار سهام و رشد اکثر آمارهای معاملاتی 4 بورس «اوراق، فرابورس، کالا و انرژی» در چند ماه اخیر و البته توسعه نهادها و ابزارهای مالی، خیلی صریح و دقیق همه نقاط خاکستری مطرح شده را پاسخ داد بهطوری که حتی جنجال همیشگی یکی از خبرنگاران منتقد سیاستهای دولت نیز نتوانست شاپور محمدی را از دایره استدلال خارج کند و او با منطق قابل قبول حتی به سوالهای حاشیهای هم پاسخهای مستدل داد. شاپور محمدی در این نشست خبری در پاسخ به سوال «جهانصنعت» مبنی بر اینکه چرا نگاه دولت نسبت به بازار سرمایه نسبت به سایر بازارهای مالی دیگر همانند بازار ارز یا سیستم بانکی نگاه عادلانه و حمایتی نیست، گفت: شخص رییسجمهور و وزیر اقتصاد از بازار سرمایه حمایت خود را به صورت همیشگی اعلام کردهاند و نگاه آنها به این بازار مثبت است، اما به این نکته اذعان داشت که باید تغییر نگاه جامعتری از سوی دولت نسبت به این بازار صورت گیرد. رییس سازمان بورس در ادامه در برابر این پرسش «جهانصنعت» که این نهاد برای تغییر نگاه دولت و حمایتهای بیشتر نهادهای تاثیرگذار دیگر همانند مجلس چه برنامههایی را در بخش اجرایی انجام داده، اظهار داشت: تقریبا در همه بخشها که نیاز به حمایتهای بیرونی وجود داشته، از دولت و مجلس کمک گرفته شده و در بخش قوانین و مصوبهها هم مجلس نگاه حمایتی به بازار سرمایه دارد بهطوری که در یکی از آخرین تحولات یکی از مادههای مربوطه به صندوقهای سرمایهگذاری و تامین سرمایهها در مجلس، با کمک کمیسیون اقتصادی و اعضای آن تعدیل و خواست و اراده سازمان بورس در آن تا حد زیادی لحاظ شد و برای تصویب به مجلس ارائه شد. در عین حال علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی نیز همیشه نگاه مثبتی به بازار سرمایه داشته که فرصتسازیهای مناسبی را برای این نهاد شکل داده است.
اجرای سیاستهای اثرگذار
براساس این گزارش شاپور محمدی یکی از مهمترین سیاستهای اثرگذار در بازار سرمایه را فرمول خوراک شرکتهای پتروشیمی دانست و گفت: در دولت تدبیر و امید فرمول خوراک شرکتهای پتروشیمی حل و فصل شد؛ اگرچه از نظر بازار سرمایه این فرمول میتوانست بهتر باشد اما به هر حال فرمول مطلوبی است. سخنگوی سازمان بورس ابراز امیدواری کرد: بحث حقوق مالکانه معادن متناسب با قیمتهای جهانی مصوب شود و ادامه داد: این موضوع به مقامات مربوطه پیشنهاد شده و امیدواریم به زودی شاهد نهایی شدن آن باشیم. محمدی با بیان اینکه از ابتدای فعالیت دولت حجم بازار گسترش یافته و ارزش بازار از 244 هزار میلیارد تومان به 635 هزار میلیارد تومان رسیده است، اظهار داشت: از این میزان 120 هزار میلیارد تومان آن مربوط به صندوقهای با درآمد ثابت است و بخشی از آن هماکنون در بازار سرمایه وجود ندارد و در بانکها سرمایهگذاری شده است.
فعال شدن صندوقهای سرمایهگذاری
سخنگوی سازمان بورس با اشاره به قانون جدید ضرورت رعایت حداقل سرمایهگذاری پنج درصدی صندوقهای سرمایهگذاری در بازار گفت: صندوقهای سرمایهگذاری باید نقش فعالتری در بازار سرمایه داشته باشند. به گفته این مدیر بازار سرمایه، ارزش بازار در ابتدای کار دولت 642 هزار میلیارد تومان بوده که در قیاس با چهار سال قبل 7/2 برابر شده است که نشان از بزرگ شدن بازار دارد. محمدی با اشاره به اینکه هدف و برنامهریزی سازمان بورس افزایش نقدشوندگی است، تصریح کرد: بحث ضریب نفوذ بازار سرمایه نیز اهمیت بسزایی دارد بهطوری که در آغاز کار دولت حدود 5/6 میلیون نفر کد معاملاتی داشتند که هماکنون به 10 میلیون و 849 هزار نفر رسیده است و این ارقام نشان از آن دارد که ضریب نفوذ 67 درصد رشد را تجربه کرده است و افراد بیشتری وارد بازار سرمایه شدند. سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: افزایش ضریب نفوذ دو پیامد مهم دارد؛ از یکسو فرهنگسازی در این بازار قدرت بیشتری خواهد داشت و از سوی دیگر توجه بیشتر سیاستگذاران به بازار سرمایه را به همراه دارد. محمدی با اشاره به 45 میلیون اوراق سهام عدالت تاکید کرد: با عملیاتی شدن سهام عدالت، تعداد سهامداران کشور بالغ بر 55 میلیون نفر خواهد شد. بنابراین بازار سرمایه ایران در آینده نزدیک یکی از مردمیترین بازارهای سرمایه خواهد بود. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه در ابتدای فعالیت دولت 299 نهاد مالی در کشور فعال بود ابراز داشت: در دیماه امسال این تعداد به 485 نهاد مالی رسیده است. سخنگوی سازمان بورس افزایش جذب سرمایهگذاری خارجی را یکی دیگر از اقدامات اخیر دانست و گفت: سرمایهگذاری خارجی در اوایل دولت 39 میلیارد تومان بود که هماکنون به 1300 میلیارد تومان رسیده است.
11 اقدام در 7 ماه
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه صحبتهای خود به 11 اقدام اخیر سازمان بورس اشاره کرد و گفت: افشای اجباری تولید و فروش ماهانه از جمله اقدامات خوبی است که باعث شده گزارشهای مالی واقعی شرکتها به بازار سرمایه منعکس شود. محمدی ادامه داد: ابلاغ دستورالعمل افشای صورتهای مالی براساس استاندارد بینالمللی IFRS، ارتقا و بهروزرسانی سامانه معاملاتی، تفکیک هسته معاملاتی بورس و فرابورس، ساماندهی عرضههای اولیه، راهاندازی سامانه رصد، سامانه قوانین و مقررات، تابلوی مشخص برای شرکتهای SME و دانشبنیان و همچنین مشخص شدن راهکاری برای صندوقهای جسورانه در فرابورس از دیگر اقدامات انجام شد در بازار سرمایه طی یک سال اخیر بود. سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: راهاندازی سامانه سمتا اقدام خوبی است که از قبل شروع شده و هماکنون در حال بهروزرسانی است. با کمک این سامانه دادخواهی سهامداران در بورس و محاکم قضایی به سرعت پیش میرود. امیدواریم در احقاق حقوق سهامداران موثرتر عمل شود. در پایان محمدی بحث ارسال مستقیم اطلاعات به کدال را از دیگر اقدامات صورت گرفته در بازار سرمایه عنوان کرد و گفت: با این اقدام عدم تقارن اطلاعاتی کاهش یافته است. در این بین وظایف مدیران شرکتها و همچنین شرکتهای حسابرسی دارای اهمیت است و مدیران باید در صیانت اطلاعات و نشر آن در کدال دقت به خرج دهند. وی افزود: تکمیل ابزارهای بازار سرمایه از دیگر اقدامات انجام شده است و ابراز امیدواری کرد این اقدامات جذابیت و رونق بیشتر بازار سرمایه را به همراه داشته باشد.
اولویت بازار سهام است نه بازار بدهی!
افزون بر این شاپور محمدی درباره راهاندازی صندوق ثبات در بازار سرمایه گفت: صندوق ثبات تکلیف قانونی وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، سازمان بورس و صندوق توسعه ملی است. بر همین اساس پنج نهاد متولی راهاندازی این صندوق هستند و قانون مقرر کرده بخشی از منابع صندوق توسعه ملی باید از طریق سپردههای بانکی به صندوق ثبات واریز شود. به گفته وی، سازمان بورس نامهای به وزیر اقتصاد با موضوع راهاندازی این صندوق ارسال کرده و این نامه به دبیر هیات امنای صندوق توسعه ملی ابلاغ شده و راهاندازی صندوق ثبات در دستور کار قرار گرفته است. رییس سازمان بورس تاکید کرد: براساس قانون مقرر شد یک درصد درآمد سالانه صندوق توسعه ملی میتواند به صندوق ثبات کمک کند. وی در ادامه درخصوص تغییر قانون صندوقهای با درآمد ثابت و تعیین حد نصاب سقف و کف برای این صندوقها گفت: به صندوقها مهلت اجرای قانون را دادهایم و آنها را برای اجرای قانون مقید کردهایم.
تعامل با کشورهای خارجی
در ادامه رییس سازمان بورس درخصوص آخرین تفاهمنامههای این سازمان با سایر بازارهای بینالمللی گفت: اخیرا تفاهمنامه با بورس آلمان منعقد شده و هیاتی از این بازار برای آموزش به ایران آمدهاند. سخنگوی سازمان بورس افزود: درخصوص به هنگامسازی سامانه معاملاتی نیز مذاکراتی انجام شده و با برخی از کشورها در تعامل و همکاری فنی هستیم. محمدی ادامه داد: همکاریهای بورس با کشورهایی مثل کرهجنوبی، هند و سوئد آغاز شده و در حوزه ابزارهای مالی اسلامی نیز با کشور مالزی ارتباط خوبی داریم. وی در پاسخ به پرسش دیگری درخصوص قیمت بالای عرضه اولیه شرکت دارویی برکت و ناموفق بودن این عرضه گفت: عرضه اولیه قیمت برکت به روش بوک بیلدینگ بود هر چند معتقدیم هر مجموعهای که وارد بازار سرمایه میشود باید حاشیه سودی را در عرضه اولیه برای مردم به همراه داشته باشد. وی با تاکید بر اینکه اگر قرار باشد عرضههای اولیه موفق باشند باید با قیمتهای منطقی عرضه شوند تا سهامداران سود کنند، خاطر نشان کرد: درباره عرضه اولیه باید ظرفیتهای جذب بازار سرمایه مد نظر قرار گیرد و اگر بازار سرمایه شرایط عرضه اولیه را نداشته باشد باید آن را محدود کنیم و به شرکتهایی که در ارزیابی و قیمتگذاری اولیه آنها دقت کافی انجام نشده حتما تذکر میدهیم.
جزییات سرمایهگذاری خارجی
محمدی در ادامه به جزییات سرمایهگذاری خارجی در کشور پس از برجام، رفع تحریمها و همچنین اتفاقات اخیر عرصه بینالملل از جمله سخنرانی رییسجمهور جدید آمریکا اشاره کرد و گفت: در قدم اول اقتصاد، بازدهی حکمرانی میکند و بازار سرمایه کشور بهخصوص در حوزههای انرژی و معادن در بلندمدت همیشه بازدهی خوبی داشته است بنابراین در زمان تحریم نیز سرمایهگذار خارجی داشتیم اما پس از برجام امکان دسترسی به بازار سرمایه ایران بهتر شد و این توافقنامه کمک کرد سرمایهگذاران راحتتر وارد بازار سهام کشور شوند. در همین راستا سازمان بورس نیز تلاش کرد تا نقل و انتقال وجوه را برای سرمایهگذار خارجی تسهیل کند. سخنگوی سازمان بورس به توافقنامه شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه با بانک ملت اشاره کرد و گفت: براساس این توافقنامه افراد خارج از کشور که قصد سرمایهگذاری در ایران داشته باشند با درخواست از طریق شعبه خارجی بانک ملت ایران ریال دریافت میکنند و بانک ملت متعهد بازگشت سرمایه وی به خارج از کشور است. هر چند بانکها در تلاش هستند بحث افتتاح حساب برای سرمایهگذاران خارجی به سرعت انجام شود و در این خصوص هم اقدامات خوبی در حال انجام است اما برای آنکه همه سرمایهگذاران از این تفاهمنامه مطلع شوند به اطلاعرسانی بیشتر نیاز است.
منبع :
روزنامه جهان صنعت : PDF صفحه اول + PDF صفحه پنج + PDF دوم + PDF سوم + لینک اول + لینک دوم + تصویر گزارش