هادی مومنی- بورس این روزها آرامآرام در حال تغییر فضا و گذر از روزهای متوالی منفی به سمت رونق و آرامش است. پس از مدتها ریزش قیمت سهام و شاخصها که از ابتدای سال در تالار شیشهای آغاز شده بود، سهامداران این روزها با امید و هیجان بیشتری مشغول خرید و فروش سهام هستند. در همین حال در دو هفته اخیر تعداد روزهای مثبت معاملاتی در این بازار برخلاف روند هفتهها و ماههای گذشته از روزهای منفی بیشتر شده است. قطعا تازهترین تحولات «برجام» و تصمیم سناتورهای افراطی آمریکا برای حمایت از توافق هستهای ایران و 1+5 که حدنصاب آنها برای استفاده از حق وتو توسط اوباما، رییسجمهور آمریکا با گذر از حداقل 34 نفر به مرز 40 نفر نیز رسیده، یکی از مهمترین عوامل برگشتن ورق معاملات در بورس ایران است. تصمیم سناتورهای آمریکایی یکی از پازلهای اصلی بازگشت اعتماد به بورس ارزیابی میشود. به هر ترتیب در این شرایط که همه چیز در آن سوی مرزها در خاک آمریکا و مجلس سنای این کشور تمامشده به نظر میآید و تصمیم نمایندگان مجلس ایران که تنها به «بررسی» منتهی شده و نه «رد یا تایید» توافق، همه نگاهها به تصمیم قطعی شورایعالی امنیت ملی درباره «برجام» ختم شده است. معدود اظهارنظرهای برخی از اعضای شورای عالی امنیت ملی درباره آخرین وضعیت بررسی «برجام» برآیند مثبتی را به بیرون منتقل کرده که برای فعالان هوشمند بازار سهام پیامهای زیادی را دربر داشته است. همه این رویدادها به پالسهای حمایتی قوی و باپشتوانه برای سهامداران در بورس ایران تبدیل شده تا آنها که تا پیش از این با رفتار معاملاتی خود «برجام» را جدی نگرفته بودند برای نخستینبار پس از توافق هستهای، از بین رفتن تحریمها را باور کنند تا آسمان غبارآلود سرمایهگذاری در بورس ایران به یک فضای مطلوب و رویایی تبدیل شود.
منبع :
روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم + پنجم
بازتاب :
بازتاب :
ریزش شاخص و خنثی شدن حمایتها در بورس
برخلاف انتظارها و البته تحولات روز چهارشنبه هفته گذشته تالار شیشهای که باعث شد پس از مدتها سهامداران یک روز مثبت را سپری کنند، روز گذشته و در آغاز اولین روز کاری همه چیز در بورس دوباره قرمز شد و قیمت سهام و شاخصها به یکباره فرو ریختند. در این ریزش که شرکتهای پتروشیمی و بانکیها بیشترین نقش را بازی کردند، شاخص کل معاملات با 523 واحد افت به کانال 73 هزار و 637 واحد رسید. این اتفاق از آن جهت غافلگیرکننده بود که پس از اعلام حمایت دولت و مجلس از بورس در هفته گذشته انتظار آن میرفت که تالار و سهامداران آن با امید و انگیزه بیشتری در بورس فعالیت کنند اما ظاهرا تبعات تصمیمهای جدید دولت همانند اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی که دستور آن ابتدای صبح روز گذشته اعلام شد خیلی زود تاثیر خود را در بورس بر جا گذاشت و باعث شد تا از همان ابتدای معاملات شاخص سیر نزولی به خود بگیرد و به تبع آن قیمت سهمها و صنایع تاثیرپذیر نیز در سراشیبی قرار بگیرد. با این وضعیت احتمالا تصمیمهای اخیر دولت برای حمایت از بازار سرمایه به سوی ناکامی محض در حرکت است تا اینکه به یک روزنه امید در بلندمدت تبدیل شود. جالب آنکه در این شرایط بالاخره یک مقام رسمی و مسوول بورس به اظهارنظر درباره تحولات جاری و آینده بازار پرداخت. حسن قالیباف اصل که در هفته گذشته در آن سوی آبها و برای بازدید و مذاکره در بریتانیای کبیر حضور داشت این ریزشها را خیلی تاثیرگذار نمیداند و حتی توصیه به خرید سهم از سوی سهامداران میکند چراکه معتقد است این قیمتها در شرایط عادی بازار سهام وجود ندارد. این اعتراف از آنجایی جالب توجه است که این مقام به صورت غیرمستقیم رونق نداشتن بورس در شرایط فعلی را تایید کرده و توصیه میکند سهامداران با مطالعه وارد بازار شوند. به هر حال همین توصیهها نشان میدهد حداقل بخشی از مسوولان و مدیران بازار سهام کاملا چشمهای خود را بر واقعیتهای بورس در این روزها نبستهاند و شاهد ضرر و زیان سهامداران بعضا حقیقی و خرد هستند. اینکه چه زمانی ناظران بازار کاملا چشمهای خود را باز میکنند تا به کمک سهامداران بیایند معلوم نیست اما این نکته به خوبی مشخص است که در این وضعیت ناپایدار، سهامداران خود باید نسبت به سرمایهگذاریهای خود حساسیت داشته باشند و با کنترل کردن ریسکها حداقل اگر سود نمیکنند، دچار ضرر و زیان بیشتر نیز نشوند.
منبع :
سقوط شاخص به 76 هزار واحد و ادامه استراتژی سکوت
اوضاع بورس بد بود، بدتر هم شد تا یک بار دیگر ثابت شود که این بازار به یک محرک قویتر از آنچه فعلا وجود دارد نیاز دارد و دیگر نسخه آرامبخش «سکوت و نظاره» برای به کنترل درآوردن ریزشها کاربرد ندارد. فعلا شاخص به کانال 76 هزار واحدی رسیده است که آخرین بار در میانههای سال گذشته آن را تجربه کرده بود اما اگر شرایط همینگونه ادامه پیدا کند هیچ بعید نیست که این پارامتر به عدد روزهای ابتدایی سال گذشته که حول و حوش 40 هزار واحد بود نیز برگردد. سکوت مسوولان بورس که دیگر حتی حاضر نیستند توصیههای همیشگی به ادامه حضور در بازار را هم بکنند یا بگویند این ریزشها جزو ذات بورس است هم مزید بر علت شده است تا به این نتیجه برسیم که ظاهرا آقایان خود نیز در این گرداب قیمتی در حال غرق شدن هستند. سهامداران حقیقی هم هر یک به نوعی سعی میکنند تا گلیم خود را از آب بورس بیرون بکشند اما روشن است که ادامه این وضعیت باعث خواهد شد تا به زودی سهامداران حتی شاید گلیمهای خود را در تالار رها کنند و سرمایهگذاران به فکر کوچ از این نهاد سرمایهپذیر به سوی سایر نهادهای موازی همانند بانک که با نرخ سودهای وسوسهانگیز این روزها چشمنوازی میکنند، بیفتند. ادامه غیبت حقوقیها نیز در حال تبدیل شدن به یک معماست که هر روز ابعاد تازهتری از خود بر جای میگذارد. در این میان بورس حتی حاضر نیست تا شانس خود را یک بار دیگر برای اجماع با حقوقیها امتحان کند تا شاید اوضاع به سامان برسد. به هر روی با در نظر گرفتن شرایط فعلی باید در انتظار ریزشهای بیشتری هم در تالار شیشهای باشیم مگر آنکه تحول و اتفاق تازهای در آن شکل گیرد که به امید و پایان نگرانیها تبدیل شود.
منبع :
رشد 3 درصدی شاخص کل با عبور از 54 هزار واحد
روز گذشته تاثیر اعلام خبر بررسی رفع تحریمهای ایران در کنگره آمریکا که در روزهای آینده ابعاد بیشتری از آن اعلام میشود، کافی بود تا سهامداران با شور و اشتیاق خاصی نسبت به خرید و فروش سهم خود اقدام کنند و همین علت، معلول بزرگتری را پدید آورد و باعث شد تا بیشترین رشد تاریخی روزانه بورس در تالار شیشهای شکل بگیرد و شاخص کل بورس با 1554 واحد صعود که بخش بزرگی از آن یعنی با 1000 واحد رشد در کمتر از 90 دقیقه پس از آغاز معاملات به وجود آمد، آماده شروع زندگی در فضای جدید 54 هزار واحدی شود. نگاهی به آمار پایانی داد و ستد سهمها واقعیتهای جالب توجهی از پرش قیمتی و آماری بورس در روز گذشته را نشان میدهد، به طوری که تنها در بخش شاخصها و در راس آن شاخص کل معاملات، این نماگر که وضعیت کلی بازار سرمایه را نشان میدهد با 1554 واحد صعود که مدیون کمک شرکتهایی همانند «صنایع پتروشیمی خلیجفارس، فولادمبارکه اصفهان، گلگهر، پالایش نفت اصفهان، ملی مس، نفت و گاز پارسیان، چادرملو، سرمایهگذاری غدیر و امید، پاکسان» با نزدیک بر 800 واحد تاثیر مثبت بود توانست 59/2 درصد نسبت به روز قبل معاملاتی بیشتر شود. اگر به نقطه مقابل بازار هم اشاره کنیم خالی از لطف نیست چراکه در همین روز تاریخی هفت شرکت «بانک صادرات، کارآفرین، مس شهید باهنر، آذر آب، فولاد خراسان، سرمایهگذاری صنعت بیمه، فیبر ایران» با تاثیر منفی 16 واحدی بر شاخص حساب خود را از کلیت بازار جدا کردند که دلیل عمده آن بیشتر تامین نقدینگی از سوی سهامداران آنها و خرید سهمهای داغشده بازار بود. شرایط برای سایر شاخصهای «30 شرکت بزرگ، آزاد شناور، بازار اول، بازار دوم، صنعت» نیز رویایی بود چراکه این پارامترهای ارزیابی و تحلیل بازار و صنعتهای فعال در آن با 15 درصد رشد که همراه با 7076 واحد تغییر مثبت شد حال و هوای بازار را بهاریتر کردند. ایجاد امید و انگیزهای تازه برای معاملات در بازار که پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تشدید شده است به موازات خبرهای سیاسی که این روزها شکل واقعیتر به خود گرفته است توانسته حرکت و شتابی را به بازار و سهامداران همیشه هیجانزده آن بدهد که گویی تا چند ماه پیش اساسا بازاری به عنوان بورس اوراق بهادار به معنای فعلی وجود نداشته است. حفظ روند فعلی مستلزم به حقیقت پیوستن گشایشهایی است که فعلا در حد حرف در سطح بینالملل برای آزادسازی حرکت و مبادلات اقتصادی ایران در سطح دنیا شنیده میشود تا اینگونه رشد قیمت و بازدهیها در بازار سرمایه ادامه پیدا کند. نکته مهم در این زمان ادامه آگاهسازی سرمایهگذاران تازهوارد به بورس است تا در گرداب فعلی هیجانی سرمایهگذاری در بورس بدون تحلیل غرق نشوند که این اطلاعرسانی از سوی ادارهکنندگان بورس در حال انجام است که باید ادامه نیز پیدا کند. چراکه باید برای همه افرادی که تمایل دارند در بورس فعال شوند روشن شود که این روزهای سبز در پی روزهای سیاهی آمده است و تنها معاملهگرانی همیشه در بازار سود و بازده به دست آوردهاند که با استراتژی و شناخت گذشته توانستهاند با تجربه در شرایط فعلی به سود برسند.
خصوصیسازی بزرگ سال انجام میشود؟
امروز میتواند برای بورس روز بزرگی باشد اما به قول فیلسوفها، باید شرط لازم و کافی بودن در عرضه بزرگ سال هم رعایت شود تا شرکتی به نام هلدینگ خلیج فارس پس از مخابرات گام در فضایی بگذارد که به آن تالار شیشهای میگویند. این اتفاق در حالی روی خواهد داد که عرضه سهم این شرکت به تعداد یک میلیارد و 239 میلیون و 430 هزار و 697 سهم و ارزش بیش از هزار میلیارد تومان یک بار در آخرین روز کاری سال گذشته صورت گرفت اما به خرید منتهی نشد و سازمان خصوصیسازی سال گذشته را با یک ناکامی به پایان رساند. هر چند که بعد از آن اعلام شد که این سازمان در نظر ندارد سهم را با قیمت پایین در بازار عرضه کند اما باید این واقعیت را هم در نظر گرفت که هر سهمی در بورس براساس صورتهای مالی، پتانسیل مخصوص به خود را دارد و با هر قیمتی حتی حقوقیهای بازار نیز تمایل پیدا نمیکند برای خرید آن ریسک کنند. به هر حال امروز در حالی سهم شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به عنوان چهارصد و هفتاد و چهارمین شرکت پذیرفته شده در بورس در بخش ساخت مواد شیمیایی و محصولات شیمیایی و با نماد «فارس» در بورس عرضه میشود که باز هم نگرانیها از سرانجام این عرضه همانند سایر عرضههای اینچنینی ادامه دارد چرا که خبرها و تحیلهای موجود از مقامهای رسمی و غیررسمی مرتبط با بورس و البته کارشناسان بازار سرمایه نشان میدهد که شاید سهمی که یک بار در آخرین روز کاری تالار در سال گذشته عرضه شد و خریداری پیدا نکرد در بیست و هفتمین روز بهار نیز بدون خریدار بماند و عملا واگذاری این سهم به یک بحران برای سازمان خصوصیسازی در عرضه تبدیل شود هر چند معمولا واگذاریهای اینگونه و ناکامی در عرضه مسبوق به سابقه بوده است.
منبع :
عقبگرد 506 واحدی شاخص
همان طور که پیشبینی شد، توقف نماد شش شرکت به دلیل شفافسازی اطلاعات مالی کافی بود تا شاخص معاملات بورس بعد از شوک افت 176 واحدی در روز شنبه در دومین روز معاملاتی نیز با یک ریزش وحشتناک که با 506 واحد سقوط همراه بود و به 37 هزار و 116 واحد برسد تا چشمها را در تالار شیشهای بعد از نزدیک به 18 ماه که معاملهگران شاهد اینچنین ریزشی نبودند خیره کند. هرچند توقف نماد شرکتها یک امر معمول در بورس هاست اما وقتی در چند روز گذشته این دستور بازدارنده برای معاملات شرکتهای بزرگ و به نوعی هدایتگر بازار اتخاذ شد شاید تصمیمسازان فکر این جای دستور خود را نکرده بودند که بازار و سرمایهگذران بعضا احساسی آنچنان واکنشی از خود نشان خواهند داد که به بزرگترین ریزش و سقوط شاخص کل معاملات بورس منتهی خواهد شد.
البته شاید در فضایی که در چند هفته گذشته روند معاملات به
سمتی پیش میرفت که شاهد رشدهای بعضا نزدیک به یکهزار واحدی نیز بودیم این افت
رقم قابل توجهی را شامل نشود و به نوعی نتواند آنچنان که انتظار میرود حساسیتبرانگیز
باشد اما واکنش معاملاتی سهامداران تحلیلهای دیگری را پررنگ میکند. این دیدگاه
که سهامداران در بورس با حرکت بادهای قیمتی سهمها به اینسو و آنسو میروند اصلیترین
تحلیل این شرایط است، چرا که اگر به صفهای فروش سهمها طی دو روز اخیر به خصوص
بعد از توقف نمادهای شش شرکت و به طور ویژه در پایان معاملات روز گذشته توجه کنیم
به خوبی به این نکته میرسیم که ترسوهای بازار مشغول فرار از بورس حداقل برای
کوتاهمدت هستند و این خروج نقدینگی مورد توجه بخش قابلتوجهی از بازار شده و شاخص
کل را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است.
در پارامتری دیگر باید به نقش سفتهبازان نیز
اشاره کرد که با کوچکترین محرک منفی در تالار شیشهای به نوعی موجهای منفی را
تقویت میکنند تا معاملات از حالت عادی خود خارج شود و این یکی دیگر از آسیبهای
این گونه سقوطهاست اما اگر همه این عوامل را کنار هم بگذاریم باید در مقابل آن به
نقش غیر قابل انکار حقوقیهای بازار سرمایه نیز اشاره کرد و آن را از نظر دور نگه
نداشت. این روزها سهامداران حقیقی و حتی حرفهایهای بازار با چشمان بازتری به
فعالیت حقوقیهای توجه دارند و تحرک نداشتن این گروه از فعالان بازار به روشنی
توانسته است پالسهایی را به همه معاملهگران مخابره کند. به هر سوی این زنجیرهها
اگر به درستی مورد حمایت ارکان داخلی و خارجی بورس قرار نگیرند و دل خوش به شاخص
بیش از 37 هزار واحد ماند نباید انتظار داشت که همان طور شاخص طی کمتر از چهار ماه
از 24 هزار واحد به فرای 37 هزار واحد رسید به مرزیهای جدید منفی سقوط کند و آن
زمان دیگر چارهای جر تسلیم شدن در نوسانها بازار باقی نمیماند.
منبع :
ابرهای سیاه از آسمان بورس گذر کرد
نوسان همیشه جزء جداییناپذیر معاملات بورس بوده است. اگر بگوییم بورس مترادف ریسک و انتظارهای کوتاه و بلندمدت برای کسب بازدهی است سخنی به گزاف نگفتهایم. حال در این بین حتی اگر مدتی رونق از تالار شیشهای رخ ببندد نیز اغلب سهامداران با امیدواری خاص منتظر روزهای سپید که در پس روزهای سیاه معاملاتی است، میمانند اما در بورس همان قدر که معاملهگران حرفهای و به قول بورسبازان، سهامدارانی با نگاه بنیادی وجود دارد در نقطه مقابل هم سهامداران تازه کار با سرمایههای خرد و اندک اما در مقیاس قابل اعتنا نیز در بازار هستند که با کمترین نوسان عطای سرمایهگذاری را به لقایش میبخشند و در بهترین حالت یا معاملات را رها میکنند و در بدترین شرایط بخش مهمی از نقدینگی خود را از بورس خارج میکنند. مدتها بود که معاملات بورس تحت تاثیر مسایلی و البته حاشیههای فراوان، برای سهامداران بخش دوم، روزهای سیاهی را رقم زد و بازدهی آن به تاسفآورترین شکل ممکن رسیده بود اما به هر ترتیب با تغییرهایی که در ریسکهای متفاوت بازار پدید آمد خورشید معاملات پر رونق جای سیاهیهای آسمان بورس را گرفت و با درخشش خیرهکننده خود به گونهای روند معاملات را تغییر داد که گویی همین چند هفته پیش که شاخص بورس به مرز 23 هزار واحد نزدیک شده بود یا ارزش بازار سقوط وحشتناکی را تجربه کرد، یک رویایی بیش نبوده و همه چیز در عوالم غیرزمینی رخ داده است. ثبت رکودهای متفاوت در همه متغیرهای معاملاتی، شاخصهای بورس در بخشهای گوناگون و حتی رشدهای قیمتی در بخشهای بزرگی از شرکتهای بورسی همه و همه از اوضاع و احوال جدید بورس و معاملهگران آن حکایت میکند. هرچند نباید همان طور که سقوط شاخصها و افت معاملات را جدی گرفت و ادامه دار باید واقعبینانه این رشدها را هم تحلیل و از رفتارهای هیجانی پرهیز کرد.
منبع :