گزارش های یک خبرنگار

حقیقت را نباید در ذهن نگاه داشت

گزارش های یک خبرنگار

حقیقت را نباید در ذهن نگاه داشت

نوسان‌ها به نفع کیست؟


در کشورهای توسعه‌یافته از آن جایی که در همه بخش‌ها چارچوب‌ها و قوانین به صورت شفاف، پایدار و اهرم‌های اجرایی نظام هستند طبیعتا هرگونه انحراف از ساختارها به شدت مورد سوال قرار می‌گیرد و تا اصلاح آن ادامه پیدا می‌کنددر همه کشورها یکی از حساسیت‌برانگیزترین بخش‌ها اقتصاد است و چگونگی رفتار دولتمردان برای تعیین یک سیستم اقتصادی بهینه و نحوه اداره آن همیشه مورد تحلیل کارشناسان و مردم قرار می‌گیرد

در همه دنیا از خاور دور تا اروپا و آمریکا که دارای اقتصادی تقریبا آزاد هستند نمونه‌های زیادی وجود دارد که حتی کوچک‌ترین تصمیم اشتباه در کوتاه‌ترین زمان ممکن به اصلاحات بزرگ ختم شده است، حال یا به برکناری مقام مسوول ختم شده یا سیاست‌های اعمال شده مورد بازبینی دقیق قرار گرفته استدخالت‌های گاه‌به‌گاه، سیاست‌های دستوری و تغییرات آنی قوانین در فضای اقتصادی کشور از دیرباز تا به حال وجود داشته است. تقریبا در همه موارد، نوسان‌های ایجاد شده در ساختارهای اقتصادی کشور یا با قوانین نه چندان کارشناسی شده در کوتاه‌مدت رفع شده است یا در بلندمدت به یک بحران منتهی می‌شود.
 
به عنوان یک مثال عینی، بورس به عنوان نهادی که شفافیت آن باید در بالاترین حد ممکن باشد از سال‌های ابتدایی تا به امروز مورد سوال‌های بسیاری بوده و این توجیه که نوسان جزو ذات بورس‌هاست نیز هر از گاهی از زبان مسوولان شنیده می‌شودتقریبا اگر به دوره زمانی منتهی به آغاز انتخابات ریاست‌جمهوری و دوران آغاز به کار دولت‌ها نگاهی ساده بیندازیم موارد معنی‌داری را می‌توانیم مشاهده کنیم. در یک دوره‌ای بورس قبل از انتخابات در شوک و انتظار به سر می‌برد و در دوره‌ای دیگر در اوج شکوفایی.
 
اما در این بین سوال اصلی این است که بازیگران پشت پرده این نوسان‌ها با چه اهدافی به دنبال ایجاد نوسان‌ها هستند؟ آیا بازار سرمایه کشور باید همیشه نقش کمرنگ در ظاهر و تاثیرگذار در باطن داشته باشد. به هر حال این روزها نوسان‌های تالار شیشه‌ای حتی صدای نمایندگان مجلس را هم درآورده و بهتر آن است که به جای قربانی کردن بورس به فکر به تعادل کشاندن آن باشند. اینکه آیا این تعادل با هزینه همراه خواهد بود، می‌تواند جواب‌های مشخصی داشته باشد که در ماه‌های آینده می‌توان درباره آن صحبت کرد.



بازار سرمایه به صورت بنیادی حمایت می‌شود


نگاه ویژه به بورس در سیاست‌های کلی «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی»


ادامه رشد بورس در سه روز کاری هفته جاری که شاخص کل معاملات را نزدیک به 1500 واحد بالاتر کشید باعث ایجاد یک موج امیدوارکننده در بین اهالی تالار شیشه‌ای شده است. حال که نماگر بورس تنها با 360 واحد فاصله تا مرز 39 هزار واحد قرار دارد، می‌توان پیش‌بینی کرد که این رکورد تازه در پایان معاملات آخرین روز کاری بازار سرمایه به دست آید. این احتمال از دو نگاه می‌تواند به حقیقت نزدیک باشد، اگر رشد‌های چند روز اخیر داد‌ و‌ ستد سهم‌ها را که باعث آن شده است که شاخص کل معاملات به 38 هزار و 640 واحد برسد را هم به تنهایی محرک تاثیرگذار و پایداری برای ادامه جو مثبت معاملات ندانیم باید به شوک مثبت خبر ابلاغ سیاست‌های کلی «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» از سوی مقام معظم رهبری که روز گذشته اعلام شد اشاره کرد.

 در این ابلاغ که دولت را مکلف کرده برای تسریع در عملیاتی کردن این سیاست‌ها در کمترین زمان ممکن، راهکارها را تنظیم کرده و پیگیری‌های قانونی را انجام دهد به صراحت در یکی از بندهای آن تصریح شده است که گسترش تنوع ابزارهای سرمایه‌‌گذاری در بازار سرمایه و تکمیل ساختارهای آن و اعمال سیاست‌‌های تشویقی برای حضور عموم مردم و سرمایه‌‌گذاران داخلی و بین‌‌المللی بویژه منطقه‌ای در بازار سرمایه مورد توجه دولت و حمایت از سرمایه‌گذاران قرار گیرد.

 همین توجه به بازار سرمایه کشور از سوی مقام معظم رهبری که خروجی آن یکی از ارکان اساسی 23 بند ابلاغ سیاست‌های کلی «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» است به روشنی می‌تواند یک پیام خاص و ویژه به همه سهامداران و فعالان بازار باشد که زمزمه همیشگی آنها وجود نداشتن حمایت‌های بنیادی از بورس به عنوان یک نهاد سرمایه‌پذیر بوده است.

 حال که در این سیاست‌ها به صراحت تنوع ابزارهای سرمایه‌گذاری و تکمیل ساختارها که به پوشش ضعف‌های موجود بورس در کشور کمک می‌کند و در کنار آن تشویق مردم عادی برای حضور و سرمایه‌گذاری در بورس اشاره شده است مورد توجه قرار گرفته و از آن مهم‌تر دعوت از سایر پتانسیل‌های بالقوه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی هم در آن دیده می‌شود می‌تواند یک رشد بنیادی و میان‌مدت را به بازار سرمایه کشور هدیه کند. 

افزون بر این سرمایه‌گذاران داخلی که همیشه حساسیت‌های جالب توجهی به هرگونه اخبار در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی در ابعاد داخلی و خارجی داشته‌اند به‌طور طبیعی از این به بعد با اطمینان خاطر بیشتری به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کشور می‌پردازند. از سویی دیگر باید منتطر ورود حجم قابل توجهی از نقدینگی‌های تازه در بورس باشیم چراکه اگر دولت بخش‌های اشاره شده در این بند از سیاست‌ها را اجرا کند در بخش تشویق عموم مردم و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به وضوح می‌تواند پول‌های تازه و وسوسه‌انگیزی را روانه بازار سهام کند تا هم به عمق‌دهی بورس کمک کند و هم بتواند نگاه‌های بیشتری را متوجه بورس کند. 

به هر حال از امروز باید منتظر واکنش سهامداران و سرمایه‌گذاران تالار شیشه‌ای بود تا ببینیم پس از این ابلاغ سیاست‌ها آنها چه رفتار معاملاتی را در بازار سرمایه از خود نشان می‌دهند که شاید به یک انفجار معاملاتی منتهی شود. همه چیز در پایان معاملات امروز مشخص می‌شود یا باید در انتظار روزهای آینده بود؟



لایحه بودجه بورس را به بحران می‌کشاند؟


ادامه نگرانی سهامداران در تالار شیشه ای


انتشار گزارش‌های عملکرد مالی سه ماهه سوم سال مالی 91 شرکت‌های بورسی این روزها به یک شوک برای فعالان بازار سرمایه تبدیل شده است. این غافلگیری که پیش‌بینی آن هم زیاد نمی‌توانست سخت باشد و کارشناسان بازار نیز به آن اشاره می‌کردند در ریزش‌های سه روز اخیر بورس خود را نشان داده است به طوری که نماگر معاملات با ریزش بیش از 1000 واحدی و رسیدن به 37 هزار و 284 واحد به مرز  36 هزار واحد نزدیک شده است. ادامه این جو روانی برای بازار سرمایه وضعیت‌  ویژه‌ای را شکل خواهد داد و با در نظر گرفتن این نکته که کمتر از 40 روز معاملاتی تا پایان سال نیز باقی مانده است از همین حالا می‌توان زنگ‌های هشدار به صدا درآمده را در تالار شیشه‌ای شنید. اما چرا بازار به این سمت کشیده شده است؟ و آیا این وضعیت به همین شکل ادامه خواهد یافت؟ بزرگ‌ترین شوک روانی را باید به بازتاب صورت‌های مالی شرکت‌ها برای سه ماهه سوم یا همان پاییز درخشان بورس نسبت داد؛ دقیقا همان زمانی که بورس طلایی‌ترین معاملات و رشد‌های تاریخ خود را تجربه کرد اما گزارش صورت‌های مالی شرکت‌ها برای سه ماهه سوم «همان پاییز تاریخی» که این روزها به نگرانی بخش بزرگی از سهامداران در بورس منجر شده و در کنار آن بازدهی نزدیک به 50 درصد بورس،‌ کمی سوال برانگیز و ابهام‌آمیز است. این علامت سوال از آن جایی هشدار دهنده می‌شود که چرا صنایع و شرکت‌ها که بخش بزرگی از آنها به خاطر نوسان‌های ارزی بهترین شرایط را در سه ماهه سوم سال تجربه کردند و رشد قیمت و بازده خوبی را به سهامداران خود اعطا کردند با انتشار صورت وضعیت دخل و خرج و بدهی و دارایی‌های خود چشم سرمایه‌گذاران خود را گرد کرده‌اند. نگاهی به وضعیت اقتصادی کشور که این روزها همه بخش‌های تولیدی و صنعتی منتظر ارایه لایحه بودجه از سوی دولت به مجلس هستند به خوبی نشان می‌دهد که ارایه نشدن بودجه به مجلس به خوبی توانسته است همه ارگان‌های اقتصادی کشور را از برنامه‌ریزی برای آینده تولید تحت تاثیر قرار دهد. بخش بزرگی از صنایع و شرکت‌های تولیدی در کشور که سهم قابل اعتنایی در شکل‌گیری صنایع بورسی را دارا می‌باشند این روزها منتظر تحلیل جزییات بودجه در بخش‌های مولد و زیرساختی هستند که از بزرگ‌ترین موارد آن نرخ ارز و البته قیمت خوراک صنایع از ویژه‌ترین بخش‌هایی از بودجه سال آینده است که می‌تواند در صورت‌های مالی شرکت‌ها تاثیر شگفتی را داشته باشد. دقیقا این دو پارامتر است که مدیران شرکت‌های بورسی را با یک چالش جدی روبه‌رو کرده و در انتشار گزارش‌های عملکرد مالی سه ماهه سوم سال مالی 91 شرکت‌ها به خوبی می‌توان این نگرانی‌ها را دید. ادامه این نگرانی‌ها می‌تواند برای بورس و سهامداران همیشه حساس آن گران تمام شود و بیم آن می‌رود که همه آنچه بازار سرمایه در 9 ماهه ابتدای سال آن را کاشت در کمتر از سه ماه بر باد دهد و سال طلایی بورس به یک تراژدی تمام‌عیار معاملاتی ختم شود.