قحط‌ الرجال یا اشتباه استراتژیک

خلا مدیریتی  در سپرده گذاری مرکزی 

هادی مومنی- شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه که به عنوان قلب اطلاعات بازار سهام شناخته می‌شود، با گذشت بیش از 47 روز همچنان بدون مدیرعامل فعالیت‌های بسیار مهم و تاثیرگذار خود را برای جامعه حداقل هفت میلیون سهامداری انجام می‌دهد هرچند خدمات این شرکت که در ادامه آنها را دقیق بیان می‌کنیم، فقط شامل سهامداران نمی‌شود و نهادهایی همانند کارگزاری‌ها هم با این شرکت ارتباط دارند. پس از آنکه حامد سلطانی‌نژاد 23 تیرماه، مدیرعامل بورس کالا شد، پیش‌بینی می‌شد به دلیل اهمیت بسیار بالای این شرکت در کمترین زمان ممکن مدیرعامل این شرکت تعیین شود اما تا به امروز برای شرکتی که قرار است حافظ منافع سرمایه‌گذاران باشد و بقا و تداوم بازارهای مالی را فراهم کند، نزدیک به 50 روز است که مدیرعامل تعیین نشده و هر روز گمانه‌زنی‌های زیادی شنیده می‌شود. شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) براساس قانون بازار اوراق بهادار ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴، برای انجام امور پس از معاملات بازارهای بورس یا خارج از بورس تشکیل شده است. وظایف پس از معاملات بازارهای مالی شامل سپرده‌گذاری و ثبت، نگهداری و انتقال اوراق بهادار و پایاپای و تسویه معاملات انجام‌شده در بازارهای مالی است.

20 وظیفه اصلی شرکت

بر اساس اطلاعات وب‌سایت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه این نهاد 20 وظیفه اصلی شامل «افتتاح و نگهداری حساب وجوه و اوراق بهادار بازارهای خارج از بورس، بورس‌های اوراق بهادار و کالایی متعلق به سهامداران، کارگزاران، سایر نهادهای مالی و اشخاص حقیقی و حقوقی، درج، کدگذاری، نگهداری، تسویه و پایاپای معاملات کالاها، اوراق بهادار و سایر ابزارهای مالی، سپرده‌گذاری و امانت‌پذیری انواع اوراق بهادار در سامانه عملیاتی شرکت، سپرده کردن اوراق بهادار وثیقه‌شده نزد هر شخص حقیقی یا حقوقی ذی‌نفع و ایجاد تسهیلات لازم برای اشخاص ذی‌نفع جهت کنترل سپرده‌ها به منظور اطمینان‌بخشی از عملکرد شرکت و فک رهن اوراق یادشده به درخواست ذی‌نفع وثیقه، قرض‌دهی، قرض‌گیری و هرگونه مبادله اوراق بهادار به عنوان واسطه، تهیه و ارایه گزارش‌های مورد نیاز کارگزاران و مشتریان، به‌کارگیری شیوه‌های مناسب و ابزارها و روش‌های الکترونیکی در تسویه وجوه و پایاپای اوراق بهادار، انجام خدمات تسویه وجوه، پایاپای، سپرده‌گذاری و امانت‌پذیری اوراق بهادار خارجی، ارایه خدمات تخصصی به بورس‌های اوراق بهادار، بازارهای خارج از بورس، بورس‌های کالایی، ناشران اوراق بهادار، کارگزاران و سایر فعالان بازار اوراق بهادار، انجام تمام عملیات و معاملات مجاز مالی، خدماتی، مشاوره‌ای و تجاری مربوط به بورس‌های اوراق بهادار، بورس‌های کالایی و بازارهای خارج ازبورس، همکاری با بورس‌های منطقه‌ای و جهانی و نهادهای مرتبط با آنها، دریافت هر مبلغ وام، تحصیل هرگونه دارایی منقول یا غیرمنقول، حقوق یا امتیاز و انجام هرگونه معامله از قبیل خرید، فروش، اجاره و رهن و... که در راستای موضوع فعالیت شرکت لازم یا مفید باشد، ایجاد و اداره صندوق تضمین تسویه، پذیرش انبارها، نظارت بر فعالیت آنها و انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت تسهیل داد‌وستد معاملات در بورس‌های کالایی انجام می‌شود، ثبت و نگهداری اسامی و سوابق مالکان اوراق بهادار و ارایه تمام خدمات مرتبط با آن به ناشرین اوراق بهادار تهیه و ارایه اطلاعات مورد نیاز، برگزاری مجامع شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و بازار خارج از بورس و انجام تمام امور مربوط به آن، دریافت اطلاعات مربوط به تشکیل مجامع و اعلام آن به اشخاص ذی‌نفع، دریافت اطلاعات مربوط به تقسیم سود و انجام اقدامات و ایجاد تسهیلات لازم جهت توزیع آن، دریافت اطلاعات مربوط به حق تقدم خرید سهام و انتشار و ارسال آن جهت سهامداران» را برعهده دارد. 

بهای سنگین

نگاهی دقیق به این وظایف نشان می‌دهد که کوچک‌ترین اختلال در این وظایف چه بهای سنگینی به دنبال خواهد داشت اما در کمال تعجب، گویی در بازار سرمایه‌ای که نزدیک به 50 سال از تولد آن می‌گذرد، قحط‌الرجال به وجود آمده که یک مدیر نمی‌توان در آن پیدا کرد تا سکان هدایت این نهاد مهم را برعهده گیرد یا حتی اگر قرار است مدیری خارج از بازار سرمایه انتخاب شود، کار به امروز و فردا کشیده شده تا همه فعالیت‌ها در سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه بدون مدیرعامل دنبال و پیگیری شود. جالب‌تر آنکه در وب‌سایت این شرکت همچنان حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل جدید بورس کالا به‌عنوان مدیرعامل سپرده‌گذاری مرکزی در بین اعضای هیات‌مدیره (حسن امیری، سیدابراهیم عنایت، علی رستگار و علیرضا حاجی‌نوروزی) دیده می‌شود. آیا بهتر نیست برای این نهاد یک مدیر باتجربه پس از گذشت این همه مدت تعیین شود تا فعالیت‌های این نهاد با حداکثر پتانسیل و کارکردهای تعریف و تعیین‌شده دنبال شود؟ راه‌اندازی سامانه جدید پس از معاملات از بزرگ‌ترین پروژه‌های بازار سرمایه است که در طی چند سال اخیر همه در انتظار آن هستند اما در حال حاضر همه چیز در یک حالت مبهم به سر می‌برد. در سویی دیگر تازه‌ترین اظهار‌نظر درباره این سامانه هم هفته گذشته توسط سلطانی‌نژاد، مدیرعامل فعلی بورس کالا و مدیرعامل سابق شرکت سپرده‌گذاری مرکزی انجام شده که نشان می‌دهد همه چیز فعلا به یک نفر ختم می‌شود. به هر حال این استراتژی که در پیش گرفته شده، می‌تواند به یک بحران تبدیل شود چراکه خلای مدیریتی در این سطح می‌تواند بهای سنگینی را به وجود آورد.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم

گزارش در یک نگاه