گزارش های یک خبرنگار
حقیقت را نباید در ذهن نگاه داشتگزارش های یک خبرنگار
حقیقت را نباید در ذهن نگاه داشتسهامداران در آسمان
استقبال سبز معامله‌گران با شاخص 64 هزار واحدی
در دنیای حال حاضر، استفاده از ابزار «گفتمان معقول مبتنی بر حفظ منافع» امری بدیهی و قابل دفاع برای همه کشورهاست. شرایط سیاسی- اقتصادی ایران و فشار موجود تحریم‌ها بر کسی پوشیده نیست و همه بازارهای مالی کشور را از چند سال پیش تا به امروز تحت‌تاثیر خود قرار داده است. حضور رییس‌جمهور در اجلاس سالانه سازمان ملل متحد و استفاده از فرصت‌های دیپلماتیک که با گفت‌وگویی تاریخی با رییس‌جمهور آمریکا در ساعات پایانی حضور در نیویورک به پایان رسید همه امیدهای قبلی مبنی بر گشایش فضای اعتماد بین ایران و غرب را تا حد زیادی به واقعیت تبدیل کرده است. در همین راستا یکی از بزرگ‌ترین واکنش‌های این تحولات روزگذشته در بورس اوراق بهادار به عنوان یکی از دماسنج‌های اقتصادی کشور روی داد و این بازار سرمایه‌پذیر عادت چند وقت اخیر خود که به تاریخ‌سازی و رشدهای تصادعدی شاخص کل معاملات مربوط می‌شود را ترک نکرد به‌طوری که روز گذشته معامله‌گران در بازار از همان ابتدا با عطش سیری‌ناپذیر صف‌های خرید و فروش‌های سهم را آنچنان داغ کردند که گویی همه درهای اقتصاد جهان به روی اقتصاد نفتی ایران باز شده است و سرمایه‌گذاران خارجی هم در صف انتظار برای سرمایهگذاری در ایران هستند. به هر روی بورس اوراق بر بستر همین رخدادها به خوبی توانست اولین روز معاملاتی هفته را با صعودی شدید آغاز و به پایان برساند. هر چند روز گذشته هم سیستم معاملات نیز عادت چند روز اخیر خود را تکرار کرد و با اختلال به استقبال سهامداران منتظر رفت اما در همان لحظه شروع معاملات در سیستم فشار دستورهای معاملاتی به میزانی بالا بود که در کمتر از یک ساعت از شروع دادوستد سهم‌ها، شاخص کل که با 63 هزار و 455 واحد چشم به روی معاملات باز کرده بود، در کمتر از 60 دقیقه و در ساعت 9:35 با 800 واحد رشد به 64 هزار و 251 واحد رسید که با توجه به رویدادهای بالا برای بورس‌بازها اتفاق غریبی نبود. هر چند شتاب ادامه معاملات به میزان آغاز نبود اما در نهایت در پایان روز کاری تالار در ششمین روز پاییز در نهایت شاخص با بیش از هزار واحد رشد و دقیقا با 1240 واحد صعود به 64 هزار و 695 واحد رسید. نگاهی به سایر پارامترهای بازار هم نشان می‌دهد که روز سبز بورس در همه تالارها موج انداخته بود به‌طوری که به صورت میانگین همه شاخص‌های «کل، بازار اول، بازار دوم، صنعت و 30 شرکت بزرگ» دو درصد رشد کردند. در کنار آن ارزش بازار نیز به عدد خیره‌کننده 315 هزار میلیارد تومان دست پیدا کرد که این رقم برای بازار سرمایه اعتبار بیشتری به همراه خواهد داشت.
منبع :
هوای تازه به بورس هم رسید
شاخص 50 هزار واحدی معیار تازه ارزیابی بازار سرمایه
روز گذشته وقتی از همان ابتدای صبح هشتمین روز تابستان، خنکی هوا صورت‌ها را نوازش می‌داد، معلوم بود که اوضاع آب و هوایی تالار شیشه‌ای برای معامله‌گران نیز همانند روزهای گذشته نخواهد بود. اتفاق بزرگی در راه بود و سرآغاز آن نیز از همان ابتدای معاملات شکل گرفت. به طوری که در کمتر از دو ساعت از آغاز معاملات تالار شیشه‌ای و در راس ساعت 9:50 تاریخ بازار سرمایه ایران، دوباره نگاشته شد و علت اصلی آن نیز عبور شاخص کل از مرز 50 هزار واحد بود. این رکوردسازی باورکردنی نبود اما اتفاقی بود که از مدت‌ها قبل همگان از بورس بازها تا کارشناسان منتظر این رویداد مهم بودند. مرز روانی شاخص حال دیگر 30 یا 40 هزار واحد نیست، حتی 45 هزار واحد نیز دیگر عادی شده است. در این شکوفایی تازه نماگر بورس حال دیگر از امروز مبنای 50 هزار واحدی شاخص کل است که ملاک ارزیابی‌ها از سوی سهامداران و رصدکنندگان بازار قرار خواهد گرفت. جالب آنکه یک نیرو و امید عمومی بعد از انتخابات در میان همه مردم و کلیت فعالیت‌ها شکل گرفته است. این روزها شادی در همه فضای کشور موج می‌زند، از ورزش تا سیاست و حال در اقتصاد که بورس نمادی از تحول تازه فعلی است. همان‌طور که در چند هفته اخیر ارز در کانال سقوط قرار گرفت بخشی از گردش نقدینگی‌ها به سمت بازار سرمایه هدایت شد و می‌توان ادعا کرد که پول تازه باعث شده است تا خون تازه‌ای در رگ‌های بازار سرمایه و معامله‌گران همیشه هیجان‌زده آن جریان پیدا کند. اما باید هشدار داد که این اتمسفر جدید شکل گرفته در بازار سرمایه لزوم کنترل‌های قوی‌تر را در بازار کمرنگ نمی‌کند و حتی مسوولان باید با حساسیت‌های خاص‌تری حرکت معاملاتی شرکت‌ها را ارزیابی کنند. بدعت خطرناک و تازه‌ای که در ماه‌های اخیر در بورس شکل گرفته به بازگشایی نماد شرکت‌ها و یک انفجار قیمتی بر می‌گردد که نمونه‌های آن را در این اواخر مشاهده کرده‌ایم از بزرگ‌ترین تهدیدهای فعلی بازار است. شفافیت صورت‌های مالی و تعدیل‌های مثبتی که بعد از بازگشایی نمادها از سوی شرکت‌ها اعلام می شود دلیل قانع‌کننده‌ای برای 5 تا 10 برابر شدن قیمت سهم‌ها نیست. به همین دلیل هدایت‌گران بورس باید جلوی موج‌سواران و رانت‌سازانی که همیشه وجود دارند را به خوبی گرفته بگیرند تا شائبه‌ای برای رشد بورس و شاخص‌های آن شکل نگیرد. به هر حال دورنمای بورس با این وضعیت موجود مثبت خواهد بود و این نکته بر مبنای تحلیل‌های کارشناسان و روند حرکتی نماگر‌های بازار است. در این شرایط وقتی می‌توانیم این‌گونه رشد‌ها را کاملا شفاف و سالم بدانیم که در کنار آن بازار سرمایه به صورت کاراتری به فعالیت‌های خود ادامه دهد تا در واقعیت نیز بتواند به تولید کشور و توسعه اقتصادی منتهی شود.
پاییز، فصلی که حرارت بورس را بالا برد
بازدهی بازار سهام در مرز 40 درصد
امروز در تالار شیشه‌ای سهامداران دومین روز فصل چهارم سال را که اولین روز معاملاتی نیز هست، در حالی آغاز می‌کنند که اگر از تب و تاب آنها سوال شود آنچنان با حرارت درباره سهم‌ها سخن می‌گویند که حتی سوز سرمای این فصل نیز نمی‌تواند از گرمای آن بکاهد. شاخص بورس در هفته‌ها و ماه‌های اخیر به بالاترین سطح در تاریخ موجودیت خود از سال 1346 رسیده است، این در شرایطی است که حتی در مقایسه با سایر بازارها که از آن به عنوان رقیب بورس نام می‌برند و به آن بازارهای موازی می‌گویند نیز دیگر «دسته‌های چند صدتایی ارز، کیسه‌های پر از طلا یا حتی چندین واحد مسکونی » نیز در این برهه زمانی در فضای اقتصاد ایران نمی‌تواند توان رقابت با سود و رشد قیمت سهام‌ها در بازار سرمایه ایران را داشته باشد. این رشد که توانسته است یک فصل کامل را به عنوان پشتوانه رشدهای ادامه‌دار خود داشته باشد نمی‌تواند آنچنان سوال‌برانگیز باشد و به راحتی برای آن از واژه‌هایی همانند حباب و صعودهای مقطعی استفاده کرد.
هرچند شاید بخش‌هایی از بورس و حتی تک سهم‌ها نقش ویژه‌ای در این تاریخ‌سازی داشته باشند اما به هر ترتیب نقش فضای مثبت معاملات نیز به صورت عجیب و غریبی به کمک بازار سرمایه ایران آمده است. اینکه از آخرین دور مذاکرات هسته‌ا‌ی ایران و کشورهای 1+5 بیش از 9 ماه گذشته است و این زمان یعنی یک فصل مالی 9 ماهه برای یک شرکت بورسی و در طی این زمان هیچ‌گونه حاشیه و جو‌سازی سیاسی خاصی برای ایران به وجود نیامده است به روشنی به بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران و عمق‌دهی بیشتر بورس کمک شایان توجهی کرده است. در همین حال اما یک سوال بزرگ در شرایط فعلی این است که چطور در برهه زمانی که تورم بالای اقتصادی به یک باور کلی در سطح اقتصادی و جامعه رسیده، بورس به این مرحله از رشد رسیده است. پاسخ ساده به این سوال شاید در نوع ساختار سرمایه و سرمایهگذاری در نهادی مثل بورس است که به خاطر وجود بیش از 30 صنعت در این نهاد مالی اگر شرکت‌های فعال در آن با استراتژی و هدف‌‌گذاری‌های تجاری جامعی به تولید و فروش محصولات و خدمات خود اقدام کنند، عملا کمتر فشارهای اقتصادی- سیاسی می‌تواند بر کلیت بازدهی شرکت‌ها تاثیر عمده بگذارد.
در نمونه عینی ما با فشار فزاینده تحریم‌های اقتصادی از سال‌ها پیش روبه‌رو هستیم که در ماه‌های اخیر شدت بیشتری به خود گرفته است اما به صورت شفاف می‌توان تحلیل کرد که تنها می‌تواند بر بخش کوچکی از شرکت‌ها همانند پتروشیمی‌ها یا صادرات محصولات خاص اثرگذار باشد اما با وجود شرکت‌های دیگر از صنایع دیگر عملا بورس می‌تواند در یک فرآیند ثابت و همیشگی سوددهی مناسب قرار گیرد.
اما نمی‌توان از این مساله هم به سادگی عبور کرد که حمایت دولت و نوسان‌های ارزی به خوبی توانسته است شرکت‌های بورسی را تحت تاثیر فوق‌العاده قرار دهد و در موازات آن سایر صنعت‌ها و شرکت‌های بورسی نیز با استفاده از این فضای مثبت به خوبی در مسیر رشدهای عمومی قرار گرفته‌اند. به هر حال اگر بورس در پایان زمستان سال‌جاری و پیش از آغاز سال آینده مرز‌های 50 هزار واحدی را در شاخص کل معاملات نیز تجربه کند را نباید خیلی غیر عادی بدانیم مگر اینکه ریسک‌های معروف و همیشگی سیستماتیک و غیر‌سیستماتیک که به بخشی از آنها اشاره کردیم، بازی بورس را بر خلاف سه ماه اخیر تغییر دهد که در زمان فعلی این احتمال ضعیف است.
منبع :
تالارشیشه ای از فرش تا عرش
31 درصد بازدهی در ارتفاع 34 هزار واحدی
اگر روز 27 شهریورماه 1391، یعنی دقیقا حدود سه ماه قبل که شاخص کل معاملات بورس 26 هزار و 470 واحد بود از رییس سازمان بورس تا حتی یک سهامدار عادی که در بازار سرمایه مشغول خرید و فروش سهم است سوال می‌شد که در روزهای آخر پاییز شاخص بورس بعد از سه ماه، با یک پرش بیش از هفت هزار واحدی به 34 هزار و 90 واحد می‌رسد احتمالا با یک لبخند معنی دار روبه‌رو می‌شدیم.
این رویداد به قدری غیر‌قابل تحلیل در آن زمان می‌توانست باشد که حتی رییس همیشه محافظه کار بورس نیز نمی‌توانست با شجاعت و قطعیت در آن زمان این روزهای تالار شیشه‌ای را پیش‌بینی کند اما حال ادامه ابهام در بازارهای موازی «ارز، سکه، مسکن» معاملات بورس را آنچنان به عرش رسانده است که دیگر به این زودی‌ها به فرش رسیدن معاملات این نهاد مالی باید یک امر محال باشد.با یک آمار ساده و نگاه به حرکت‌های شاخص در 63 روز کاری از 27 شهریور تا 26 آذرماه به یکسری اعداد معنی‌دار و قابل تحلیل می‌رسیم. به طوری که در یک نگاه کلی طی سه ماه شاخص کل بورس با 7 هزار و 620 واحد رشد روز گذشته در حالی که تنها سه روز کاری تا پایان پاییز بیشتر باقی نمانده است در یک تاریخ‌سازی دیگر به عدد 34 هزار و 90 واحد رسید تا چشم‌های بیشتری در تالار شیشه‌ای به سوی شاخص هدایت شود.
این عدد از سویی دیگر نشان می‌دهد که به طور میانگین شاخص کل معاملات بورس در یک ماه کاری دو هزار و 540 واحد و در مجموع در 63 روز کاری نیز، هر روز حدود 41 واحد صعود را تجربه کرده است. به طور یقین سهامداران بورس به این زودی‌ها پاییز سال 1391 را فراموش نمی‌کنند؛ فصلی که در اوج خزان و سرما آن چنان گرما و طراوتی در تالارهای شیشه‌ای پدید آمد که هر رهگذری که از کنار این تالارها گذر کرد وسوسه شد تا در این تالارهای بهاری حضور پیدا کند. در کنار همه پارامترهای مثبتی که به صورت یک زنجیره از حرف تا عمل، از نوسان در بازارهای دیگر تا رانت‌های صادراتی شرکت‌های فعال در بورس کمک کرد تا بازار سرمایه ایران به این اندازه عمق پیدا کند نباید نقش رهگذران و نوسهامدارانی که با دیدن بهار بورس در پاییز وسوسه سهامداری را به یک عمل انجام شده تبدیل کردند را نادیده بگیریم و از کنار آن به سادگی عبور کنیم.
به هر روی باید واقع‌بینانه این رویدادها را تحلیل کرد و همه مسایل مبهم و شفاف را در نظر گرفت تا به قول ضرب‌المثل شیرین فارسی از حول حلیم بورس سهامداران هیجان‌زده داخل دیگ تالار شیشه‌ای نیفتند، از سویی دیگر نیز با این حال که همه سر خوش از این صعودها خبر از رشدهای ادامه‌دار بازار سرمایه می‌دهند تحلیلگران واقع‌گرا با زیر سوال بردن اصل محاسبه شاخص کل معاملات بورس را آن طور که همگان مثبت ارزیابی می‌کنند، تایید نمی‌کنند و این می‌تواند بر تصمیم‌گیری سهامداران در بلند‌مدت تاثیرگذار باشد. به هر حال همیشه پس از موفقیت حتی صوری و ظاهری لبخندها بیشتر مورد توجه هستند و شاید نگرانی‌های بعد از لبخندها کمتر دیده شود و این نکته‌ای است که باید به خوبی به آن توجه کرد.
منبع :
تغییر رکورد 46 ساله بورس : شاخص کل با 28 هزار واحد تاریخ‌ساز شد
شاید آن زمان که در سال 1345 و به درخواست دولت ایران، یک کارشناس هلندی و شخصی بلژیکی به نام «وان لوترفلد» درباره تشکیل بورس اوراق بهادار در ایران بررسی‌هایی انجام دادند و طرح قانونی تاسیس و اساسنامه آن را نیز تهیه کردند اگر دوراندیش بودند و از همان ابتدا که بورس تهران، با ورود سهام دو شرکت «بانک صنعت و معدن و نفت پارس» آغاز به کار کرد به فکر خرید سهام این دو شرکت بودند یا در حداقل طی 11 سال بعد آن یعنی تا سال ۱۳۵۷، که تعداد شرکت‌ها و موسسه‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از شش بنگاه اقتصادی با سرمایه ۶/۲ میلیارد ریال به ۱۰۵ شرکت با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال افزایش یافت با حداقل سرمایه در بورس ایران به معامله سهام می‌پرداختند تا به امروز علاوه بر اینکه با سود و زیان‌های متفاوتی روبه‌رو می‌شدند، می‌توانستند در روز تاریخی بورس ایران در کنار سرمایه‌گذاران کشورمان به جشن و پایکوبی بپردازند چراکه 5 مهر 1391 برای سهامداران در تالار شیشه‌ای ایران به یک روز خاص تبدیل شده است. علت این رویداد نیز به دو عدد شگفت‌انگیز «692 و 28132» مربوط می‌شود. این دو عدد روز گذشته در بورس اوراق بهادار چشم‌های زیادی را حتی از حدقه درآورد از کارشناسان تا سرمایه‌گذارانی که در روزهای گذشته نیز شاهد صعودهای ادامه‌دار شاخص کل و افزایش بازدهی سهم‌ها بودند اما در اولین چهارشنبه مهرماه پاییز شاخص کل معاملات با همراهی شرکت‌های فولادی و فلزی و شرکت‌های ملی مس، فولاد مبارکه، سرمایهگذاری غدیر، چادرملو، گل‌گهر، فولاد خوزستان، پالایشگاه بندرعباس، نفت وگاز پارسیان، توسعه معادن و فلزات، بانک پاسارگاد، بانک اقتصاد نوین که بیشترین تاثیر مثبت را در شاخص بورس گذاشتند باعث شدند تا این نماگر که نشان‌دهنده اوضاع کلی بورس و قیمت سهم‌ها و البته نمایی از وضعیت معاملات است برای نخستین‌بار از روز تاسیس خود وارد کانال 28 هزار واحد شد و حتی 132 واحد نیز از این مرز بالاتر رفت.
شاخص بورس برای اولین‌بار در سال 91 به دلیل افزایش قیمت سهام شرکت‌ها در روز 27 فروردین ماه بعد از انتشار اولیه نتیجه مذاکرات 1+5 ، وارد کانال 27 هزار واحدی شد اما در این رقم دوام نیاورد و به دلیل ابهامات سیاسی و اقتصادی دومین ماه سال را در انتظار و رکود سپری کرد. این متغیر مهم با احتمال آرامش سیاسی رشد کرد و در روز سوم خردادماه بار دیگر توانست وارد کانال 27 هزار واحدی شود اما در ماه‌های تیر و مرداد به اوج رکود خود رسید و حتی وارد کانال 23 هزار واحدی شد با این حال رشد بورس بار دیگر از 21 مردادماه شروع شد و تالار شیشه‌ای با انتشار اخبار سیاسی و اقتصادی دوباره رونق گرفت و توانست خود را از ناامیدی و رخوت نجات دهد تا جایی که در روز 24 مردادماه مهم‌ترین متغیر بازار سرمایه از کانال 23 هزار واحد نجات پیدا کرد و وارد کانال 24 هزار واحدی شد. دماسنج بازار سرمایه در روز 13 شهریور وارد کانال 25 هزار واحدی شد و در روز 25 شهریور به راحتی خط مقاومت 26 هزار واحدی را شکست؛ این متغیر در روز دوم مهرماه وارد کانال 27 هزار واحدی شد اما ادامه رشد قیمت‌ها در بورس تهران و حاکم شدن جو مثبت در بازار تا جایی پیش رفت که دماسنج بازار سرمایه در معاملات روز چهارم مهرماه با 395 واحد رشد به رقم 27 هزار و 440 واحد رسید و رکورد جدیدی را به ثبت رساند اما رکوردشکنی بورس متوقف نشد و روز گذشته مهم‌ترین متغیر بازار بزرگ‌ترین رشد خود را تجربه کرد و با اقتدار وارد کانال 28 هزار واحدی شد.
منبع :