هفته هیجانی در انتظار بورس
هادی مومنی- همه چشمها به وین خیره شده از یک سو جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران همراه با معاونان ارشد خود چشم در چشم هم و با کنار هم قرار دادن واژهها در حال پیدا کردن راهحلهایی برای رسیدن به یک توافق جامع یا همان «برجام» هستند و از طرفی دیگر وزرای امور خارجه «روسیه، چین و فرانسه» نیز با فرستادن پالسهای مثبت معنیدار از نزدیک بودن توافق هستهای ایران و 1+5 خبر میدهند اما اگر از فضای سیاسی وین در قاره اروپا با هوای معتدل آن کمی فاصله بگیریم و به قاره آسیا و تهران با آب و هوای گرم و خشک آن نزدیک شویم به خوبی شاهد شکلگیری موج شدید خوشبینی به فضای مذاکرات هستهای در اینجا نیز هستیم. گویی دو طرف ماجرا همه چیز را حل شده، میدانند و فقط همان 10 درصد چالشبرانگیز همیشگی مانده است اما باید واقعبینانه گفت در مذاکرات پیشین نیز با وجود اتمسفر امیدوارکننده در اغلب مواقع به ناگاه مسیر مذاکرات به سمتی برخلاف خبرها و تحولات بیان شده، سوق داده شد. بازار سهام و فعالان آن نیز این روزها در فضای مجازی و حتی در تالار شیشهای با امیدواری زیادی روند مذاکرات را دنبال میکنند. آخرین گمانهزنیها نیز از برداشته شدن گامهای اساسی از سوی ایران و آمریکا که همان ضمانتهای اجرایی توافق هستهای است، خبر میدهد. سفر کاری یک روزه آمانو، مدیرکل آژانس هستهای به ایران در روز پنجشنبه هفته گذشته که به دیدار با رییسجمهور حسن روحانی و دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی منتهی شد نیز نشانهای تازه از محتمل بودن رسیدن به توافق در این دور از مذاکرات هستهای از سوی تحلیلگران ارزیابی میشود. همه اینها را اگر کنار هم بگذاریم، میتوانیم با کمی صراحت و ریسک بیان کنیم که احتمالا این هفته برای بورس یک «هفته خاص» و «تاریخی» خواهد بود. رفتار معاملهگران در چند روز اخیر و حتی روزهای تعطیل تالار شیشهای نیز به خوبی گویای یک هیجان در بین فعالان این بازار مالی است که منتظر آغاز معاملات در روز جاری هستند تا با چیدن تخممرغهای طلایی در سبد سهام خود به پیشواز بزرگترین اتفاق سیاسی 20 سال اخیر ایران در ابعاد خارجی بروند. سهامدارانی که در دو سال اخیر تحت تاثیر شدیدترین فشارهای اقتصادی و عدم حمایت از بازار سرمایه از سوی دولت بیشترین زیان را متحمل شدند. به هر حال در ایران همه منتظر بهترین اتفاق که همان توافق جامع هستهای میباشد و در این دور از مذاکرات این امید به بالاترین سطح خود رسیده است. در هر دو حالت خوشبینانه و بدبینانه ظرفیتسازیهای لازم باید از سوی مسوولان بازار سرمایه ایجاد شده باشد که بتوانند تبعات این اتفاق بزرگ و مهم را در کنترل خود داشته باشند تا آسیبهای مثبت و منفی این رویداد سیاسی در بازار سهام ایران کنترل شود. ارزیابی نظرات و تحلیلهای مدیران و مسوولان بازار سرمایه در چند مدت اخیر نشانی از آماده بودن در هر دو حالت مثبت یا منفی مذاکرات ندارد و آقایان بیشتر به فکر وعده دادن راهاندازی بورس ارز یا مبهم جلوه دادن عرضههای اولیه و... هستند.
چشمها خیره به وین
در حالی که انتظار میرفت تا پایان 10 تیرماه به عنوان زمان پایانی رسیدن به توافق هستهای ایران و غرب این اتفاق رخ دهد اما باز هم در دقیقه 90 همه چیز به یکباره تمدید شد. همه چیز رسید به نقطه جمعبندیهای مجدد تا باز هم فشار و استرس برای کوتاهمدت ادامه پیدا کند. در این شرایط هفته گذشته عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان درباره تمدید مذاکرات گفت: چون مذاکرات به پایان نرسیده و از طرفی مهلت ما به پایان رسیده است تصمیم همه این است که برای هفت روز بیشتر در وین بمانند و این مذاکرات را به سرانجام برسانند، خبری بود که خیلی هم سهامداران را غافلگیر نکرد اما نگرانیهای موجود را هم کمتر نکرد و باز هم همه از دو روی این توافق سخن میگویند. این ریسک سنگین سیاسی که مدتهاست ایران را تحت تاثیر قرار داده به روشنی در بورس به عنوان یک نهاد که صنعتهای زیادی در آن مشغول فعالیت هستند را درگیر خود کرده است و به صراحت میتوان گفت از اصلیترین و مهمترین دلایل نوسانهای شدید و ادامه معاملات سهام فشار مسایل سیاسی و رفع تحریمهاست؛ فشاری که هر از گاهی با تشدید آن جلوی تنفس بورس را هم میگیرد و همه چیز را در تالار شیشهای به هم میریزد اما این بار جو کلی مذاکرات از نشانههای خوبی حکایت میکند.
الاکلنگ شاخص و ارزش بازار
اگر نگاهی کلی به جریان معاملات بازار سهام در هفته گذشته داشته باشیم، باید از واژه «نوسان» باز هم استفاده کرد چراکه همه چیز در هفته دوم تیر با صعود و سقوط همراه بود و از تعادل و حتی نشانههایی از آن هم خبری نبود. براساس آمارهای موجود در هفته گذشته بازار سهام هم دو روی معاملاتی از خود نشان نشان داد. در این هفته دو روز معاملاتی مثبت با 620 واحد رشد شاخص را مشاهده کردیم و در مقابل آن نیز با سه روز معاملاتی منفی هم مواجه بودیم که در نهایت با 645 واحد افت شاخص همراه بود. در هفته دوم تیر شاخص در روزهای دوشنبه و سهشنبه مثبت و در روزهای شنبه، یکشنبه و چهارشنبه نیز با ثبت رکوردهای منفی برای شاخص، معاملات را به پایان برد. شاخص روز شنبه اولین روز هفته 64 هزار و 812 واحد بود و در آخرین روز معاملاتی هفته نیز به 64 هزار و 861 واحد رسید که نشان از رشدی اندک در این بازار داشت. در سویی دیگر ارزش بازار نیز در حالی که در اولین روز هفته 283 هزار میلیارد تومان بود، در آخرین روز هفته یعنی چهارشنبه 10 تیر 1394 به 282 هزار میلیارد تومان رسید که کاهش و افت یکهزار میلیارد تومانی را نشان میدهد. دقیقا بر مبنای همان نوسانهایی که بیان شد، بازار و سهامداران همچنان در یک ابهام به سر میبرند و بورس نمیتواند به تعادل برسد.
اتمسفر عجیب تالار
با تمام این تفاسیر و تحولات روی داده این هفته از معاملات بازار سهام که از امروز آغاز میشود را مطلقا نمیتوان هفتهای منفی یاد کرد چراکه جو خوشبینی به شدت در بازار سهام با خبرهای امیدوارکننده همهجانبهای که به تهران مخابره میشود، شکل گرفته است. این هفته میتواند تحول بزرگی که همه فعالان بازار سهام منتظر آن هستند در فضای سیاسی و اقتصادی ایران که همان توافق هستهای ایران و 1+5 است، روی دهد که احتمال آن نیز با وجود گمانهزنیها و اظهارنظرهای طرفهای مذاکرات که در وین حاضر هستند، بسیار قوی است. در صورت رخ دادن این اتفاق اقتصاد ایران آماده یک جهش بزرگ در سطح منطقه خواهد شد که به تبع آن همه نهادها و بازارهای مالی آن همانند بازار سرمایه نیز از آن منتفع خواهند شد؛ اتفاقی که از ماهها و شاید باید گفت سالها پیش تا به امروز سرمایهگذاران در بازار سهام و سایر نهادهای مالی ایران منتظر آن هستند.
بازتاب :
«توافق، تمدید یا شکست» مذاکرات سیاسی، «صعود، ابهام یا ریزش» بورس، این گزینههای احتمالی تاثیر تصمیم بزرگ ایران و 1+5 بر سر مساله هستهای چندین ساله در فضای معاملات تالار شیشهای برای بعد از 3 آذرماه 1393 خواهد بود. در حال حاضر همه چیز در یک جریان خلا به سر میبرد. دو طرف مذاکرات که تقریبا تمرکز کل رسانههای دنیا را این روزها به خود اختصاص دادهاند نه میتوانند با اطمینان از توافق بزرگ سخن بگویند و نه از شکست مذاکرات خبری به بیرون درز میدهند، اما در این سو و در بورس از مدتها قبل همه چیز به سوم آذرماه ختم شده است. هر چند دیدگاههای محافظهکارانهای هم وجود دارد مبنی بر اینکه صنایع بورس دست کم شرایط فعلی را حفظ خواهند کرد اما انتظار روانی سهامداران که از مدتها قبل همه تحلیلها و خرید سهام را مبتنی بر عاقبت مذاکرات در پایان دوره فعلی کردهاند فشار عجیبی را به این نهاد سرمایهپذیر تحمیل کرده است. نوسانهای شدید افت قیمت سهام در بورس تهران که در هفتههای اخیر به اوج خود رسیده، گویای حساسیتهای بیان شده است. اما بعد از سوم آذرماه چه آیندهای در انتظار بورس است؟ این بزرگترین سوال این روزهای فعالان بازار سرمایه است. امروز «خوب، بد و زشت» این مذاکرات، «توافق، تمدید یا شکست» احتمالی آن سرخط اصلی منابع خبری دنیا خواهد بود. اما از فردای سوم آذرماه، واکنش سهامداران در تالار شیشهای میتواند تبعات بزرگ خوشایند یا بحران آمیزی را به این بازار مالی تحمیل کند. واقعیتها را نمیتوان پنهان نگاه داشت، بورس با شکست مذاکرات یکی از پازلهای گردش نقدینگی در اقتصاد ایران را فلج خواهد کرد و موج خروج نقدینگی از این بازار به راه خواهد افتاد و به تبع آن ریزشهای سنگینی در این بازار مالی به وقوع خواهد انجامید. برعکس این ماجرا هم میتواند امیدهای زیادی را در بورس برای سهامداران به وجود آورده به گونهای که این اتفاق میتواند برای این نهاد مالی به یک رنسانس تبدیل شود. باید کمتر از 24 ساعت صبر کرد تا مشخص شود آینده تحولات سیاسی و نتیجه آخرین دور از مذاکرات برای ایران یک پیروزی بزرگ خواهد بود یا همه چیز در هالهای از ابهام فرو خواهد رفت و بورس هم در این میان یکی از قربانیان آن خواهد بود.
منبع :
روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم
بازتاب :
.
واکنش احساسی حافظ به وین
روز گذشته اولین واکنش سهامداران در بورس به نتایج تازهترین مذاکرات ایران و 1+5 را باید به مانند بمباران هستهای به مواضع خودی عنوان کرد که باعث شد این بازار در یک شوک تازه فرو رود. خبرهای وین خیلی زود به حافظ رسید تا بورس بازان با تحلیل سریع فرآیند مذاکرات نسخه معاملاتی خود را بپیچند. واکنش گذشته معاملهگران در اینگونه وضعیتها که پیش از این هم آن را شاهد بودیم تفاوت چندانی با رفتار معاملاتی اولین روز هفته نداشت. همه آن صفهای خرید به یکباره به صفهای فروش تبدیل شد، همه امیدهای در حال رشد به یاس گرایید تا شاخص هم با 708 واحد ریزش به کانال 76 هزار واحد بازگردد. این در حالی بود که حتی گروههای پیش رو همانند خودرویی، بانکی، پتروشیمی و حتی مخابرات که در هفته گذشته بازار را در اختیار گرفته بودند نیز روز گذشته تحت تاثیر مذاکرات وین با اقبال منفی سهامداران مواجه شدند. واقعیت این است که هیجانزدگی سهامداران حقیقی در روزهایی که از حقوقیهای بازار همچنان خبری نیست مدتهاست که به یک عامل بازدارنده بازار تبدیل شده است. شاید اگر حمایت لیدرهای بازار در این برهه زمان وجود داشت کمترین تحول جلوگیری از ریزشهای شدید همانند آنچه روز گذشته آن را شاهد بودیم در تالار شیشهای به وجود میآمد. با وجود این شرایط و با در نظر گرفتن اینکه دور بعدی مذاکرات در خردادماه برگزار خواهد شد لزوم حمایتهای بیشتر از بورس و معاملات با استفاده از ظرفیتهای بازار، ابزارهایی همانند صندوق توسعه بازار سرمایه و هر راهکاری که بتواند جو را تلطیف کند در بورس احساس میشود و امید آن میرود که این احساس به حمایتهای واقعی تبدیل شود تا امید به سهامداران در حافظ بازگردد.
منبع :
بازتاب :
بورس نیوز + تابناک + فرارو + اکو نیوز + پرشین تحلیل + دیپلماسی ایرانی + یک تا صد + پیشرفت پرس + قم فردا + بولتن نیوز + ساتین + آخرین نیوز + سهامدار موفق + آفتاب ری + هزاره
شاید باور نکنید اما کلمات در زمانهای متفاوت، معانی جدید پیدا میکنند به طوری که شاید حتی معنی اول خودشون رو هم از دست میدهند. نتیجه آخرین نشست هستهای ایران و 1+5 در ژنو با برچسب «محرمانه» از سوی هر دو طرف اعلام نشد.ایران و غرب توافق کردند تا هیچ حرفی از مذاکرات فعلا به اطلاع رسانهها نرسد.اما واکنشها در ایران برخلاف آنور آبیها آن قدر بیمنطق و غیراخلاقی از سوی جناح تندرو شکل گرفته است که گویی معنی کلمه «محرمانه» به «تسلیم، پذیرش درخواستهای غرب، واماندگی، امتیاز دادن، عقب نشینی کردن و...» تغییر کرده است.فشار رسانهای هماهنگ مکتوب و تصویری بر دولت یازدهم که از همان ابتدا با تعقل، تدبیر و دوری از هیجانها، سیاستهای خود را در همه زمینهها به پیش برده است از آنجایی تاسفبرانگیز میشود که در دولت همفکر و هم سوی قبلی با جناح منتقد فعلی، این جماعت در مقابل وادادگیهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی در سطح جهانی و داخلی با سکوت تنها نظارهگر بودند و از هیچ همه چیز نساختند بلکه به روی همه چیز هم سرپوش گذاشتند.حال در شرایطی که دولت و تیم مذاکرهکننده به خوبی خط قرمزها را رعایت میکند و در حال پیشبرد اهداف تعیین شده است نمیتوانند درک کنند «محرمانه» یعنی «محرمانه» و نه دیگر هیچ. کاش بتوانند یک بار برای همیشه هم شده درک کنند که میتوان از دریچه سبز هم به دنیا نگاه کرد و نیاز نیست از دالانهای سیاه و تنگ به جهان نگاه کرد. کاش....
منبع :