با اروپایی‌ها در حال مذاکره هستیم

هادی مومنی- حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل تازه بورس کالا که به تازگی جانشین حسین پناهیان مدیرعامل پیشین این بورس شده است. در اولین نشست خبری خود در فضایی متفاوت‌تر از شرکت سپرده‌گذاری مرکزی روبه‌روی خبرنگارانی نشست که با حساسیت خاص موضوعات متفاوتی را دنبال می‌کردند تا به یک پاسخ قانع‌کننده برسند‌. هر چند در این نشست حاشیه «بورس مسکن» به خوبی شفاف و تشریح نشد اما مباحث دیگر به درستی توانست بخشی از ابهام‌های موجود را برطرف کند‌. در این نشست خبری مدیرعامل بورس کالا در پاسخ به سوال «جهان صنعت» مبنی بر اینکه شرکت‌های خارجی فورفیتینگ «رتبه‌سنجی و اعتبارسنجی» بر چه اساس و مبنایی و از چه کشورهایی انتخاب خواهند شد، اظهار داشت، برای رتبه‌سنجی، اعتبارسنجی و اخذ تضامین استاندارد نیاز است تا از شرکت‌های خارجی در بورس کالای ایران استفاده شود و مذاکرات اولیه با معتبرترین شرکت‌های اروپایی در حال انجام است تا شرایط و بستر‌های مورد نیاز سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور و فعالیت در بورس کالای ایران مهیا شود‌. مرد نخست بورس کالا در پاسخ به سوال دیگر «جهان‌صنعت» مبنی بر اینکه سیاست بورس کالا بر اساس تامین مالی بر مبنای سیاست‌های توسعه‌ای ششم اقتصادی که چندی پیش توسط رهبر معظم انقلاب مشخص و ابلاغ شد چیست، پاسخ داد انتشار اوراق سلف موازی یکی از سیاست‌هایی است که توسط آن تامین مالی معنی‌دار در این بورس انجام می‌شود‌. 

برندسازی

مدیرعامل بورس کالا در ادامه این نشست خبری به چشم‌انداز اقتصاد جهانی و عملکرد چهار ماهه سال 94 در مقایسه با مدت مشابه سال 93 پرداخت و درباره برنامه‌های بورس کالا در سال‌جاری و پس از تحریم، اهم برنامه‌های توسعه‌ای از جمله راه‌اندازی قراردادهای مشتقه ارز، محصولات فولادی، پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی، گسترش معاملات تالار صادراتی، ایجاد امکان تامین مالی بین‌المللی و همچنین مقدمات مقدمات عرضه املاک و سیمان توضیحاتی را ارایه کرد‌. وی پس از تبریک روز خبرنگار و تقدیر از خبرنگاران و رسانه‌های کشور در شفاف‌سازی اقتصاد ملی، بر نقش‌آفرینی بورس کالای ایران در توسعه تعاملات بین‌المللی در دوران پساتحریم تاکید کرد و گفت: با توجه به اهمیت بورس کالا و جایگاه مطلوب این بورس در بورس‌های منطقه‌ای، تبدیل برند بورس کالا به یک برند جهانی، دور از دسترس نیست و این بورس با ایجاد امکان پوشش ریسک در بازارهای بین‌المللی درصدد افزایش عمق و تعداد بازیگران بین‌المللی و ایجاد امکان تامین مالی بین‌المللی از طریق فراهم کردن امکان فعالیت موسسات فورفیتینگ به منظور تامین مالی صادرات و واردات است‌. سلطانی‌نژاد با اشاره به امکان ایجاد زمینه لازم برای معاملات مدت‌دار و اعتباری بین‌المللی در بورس کالا خاطرنشان کرد: گسترش معاملات تالار صادراتی در این بورس از طریق افزایش تنوع کالاها نظیر محصولات پتروشیمی، مواد معدنی، سیمان امکانپذیر است و فراهم کردن زمینه حضور عرضه‌کنندگان خارجی در رینگ صادراتی، معاملات ارزی در رینگ صادراتی و راه‌اندازی معاملات سوآپ کالایی با کشورهای همجوار در دستور کار این بورس قرار دارد‌. 

راه‌اندازی معاملات اوراق صندوق‌های کالایی

مدیرعامل بورس کالا با اشاره به لزوم گسترش بازار از طریق نوآوری و گسترش ابزارهای مالی گفت: با توجه به موجودی انبارهای شرکت‌های بزرگ فولادی و پتروشیمی کشور، می‌توان به پشتوانه این انبارها، معاملات اوراق صندوق‌های کالایی در بورس کالا را راه‌اندازی کرد تا مجموعه این شرکت‌ها بتوانند با فروش اوراق این صندوق‌ها، از نقد شدن منابع حبس شده در انبارهای خود، اطمینان حاصل کنند‌. همچنین انتشار اوراق سلف استاندارد روی تعدادی از محصولات پتروشیمی نیز در این بورس در دستور کار قرار دارد‌. 

اقتصاد مقاومتی

بر اساس این گزارش، سلطانی‌نژاد در ادامه با بیان اینکه با توجه به اهمیت بورس کالا، جایگاه و وظایف این بورس در اسناد بالادستی اقتصاد کشور کاملا مشخص شده است، گفت‌: بورس کالا می‌تواند در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی با ایجاد تنوع در روش‌های فروش، انتخاب مشتریان راهبردی، مشارکت دادن بخش‌خصوصی در فروش، افزایش صادرات پتروشیمی و افزایش صادرات فرآورده‌های نفتی در جهت مقابله با ضربه‌پذیری درآمد حاصل از صادرات نقش مهمی ایفا کند‌. مدیرعامل بورس کالا شفاف‌سازی اقتصاد و سالم‌سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیت‌ها و زمینه‌های فسادزا در حوزه‌های پولی، تجاری، ارزی و همچنین شفاف و روان سازی نظام توزیع و قیمت‌گذاری و روزآمدسازی شیوه‌های نظارت بر بازار را از دیگر مزایای بورس کالا برای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی دانست‌. سلطانی‌نژاد در ادامه با اشاره به برنامه ششم توسعه و با بیان اینکه گسترش و تعمیق نظام جامع تامین مالی و ابزارهای آن از جمله سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه است، گفت‌: جایگاه بورس کالا به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه کشور در برنامه ششم توسعه کاملا مشخص و آشکار است و مقرر شده که با مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی، افزایش سهم موثر بازار سرمایه در جهت توسعه سرمایه‌گذاری و ثبات و پایداری و کاهش خطرپذیری فعالیت‌های تجاری و اقتصادی کشور، گسترش و تعمیق نظام جامع تامین مالی صورت گیرد که اقتصاد ملی می‌تواند جهت تحقق این مهم از ظرفیت بورس کالا استفاده کند‌. مدیرعامل بورس کالا در ادامه توضیح داد: براساس ماده «21» قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به منظور تنظیم مناسب بازار، افزایش سطح رقابت، ارتقای بهره‌وری شبکه توزیع و شفاف‌سازی فرآیند توزیع کالا و خدمات، دولت مکلف است با رعایت قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل‌و چهارم قانون اساسی، قیمت‌گذاری را به کالاها و خدمات عمومی و انحصاری و کالاهای اساسی یارانه‌ای و ضروری محدود کند. باتوجه به اینکه بورس کالا نشان داده است توانسته در اصلاح سیستم قیمت‌گذاری و کشف نرخ منطقی، شفاف و منصفانه نقش قابل قبولی ایفا کند، در راستای این قانون همچنان می‌تواند گام قابل قبولی بردارد‌. 

آمار فعالیت 4 ماهه

مدیرعامل بورس کالا با ارایه آمار معاملات این بورس طی سال گذشته و چهار ماهه سال‌جاری معاملات بورس کالا را تحت تاثیر دو دسته عوامل حقیقی و عوامل اسمی دانست و بیان کرد: وضعیت تولید و تقاضای کالاها در کشور و توسعه بازارهای بورس کالا، مهم‌ترین عوامل حقیقی هستند و عوامل اسمی شامل تورم، نرخ ارز و قیمت‌های جهانی کالاهاست‌. وی درباره کاهش ارزش معاملات محصولات صنعتی و معدنی و پتروشیمی در این بورس در چهار ماهه سال 94 گفت: ارزش معاملات محصولات صنعتی و معدنی در بورس کالا با توجه به رکود بخش‌های مسکن و فولاد کشور در این مدت از کاهش 33 درصدی برخوردار شد‌ ضمن آنکه در بخش محصولات پتروشیمی نیز این بورس افت 31 درصدی ارزش معاملات را با توجه به وضعیت بازارهای جهانی و داخلی تجربه کرد لیکن در بخش کشاورزی با توجه به اجرایی شدن آیین‌نامه ماده «33» قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و تعاملات مطلوب صورت گرفته با وزارت جهاد کشاورزی، رشد چشمگیر 1900 درصدی برای این محصولات در چهار ماهه اول امسال ثبت شد‌. سلطانی‌نژاد در ادامه با اشاره کاهش ارزش 47 درصدی ارزش معاملات قراردادهای آتی در این بورس گفت: عدم رونق بازار نقدی سکه در این مدت و کاهش نوسانات قیمت سکه طلا، بر افت معاملات سکه در این بورس تاثیرگذار بوده است‌. وی با اشاره به اقدامات بورس کالا برای رونق معاملات قراردادهای آتی گفت: ایجاد جذابیت در اوراق موجود از طریق ابزارهایی نظیر کاهش وجه تضمین و راه‌اندازی قراردادهای اختیار معامله به همراه ترویج و فرهنگ‌سازی هدفمند در حوزه قراردادهای مشتقه در تعامل با دستگاه‌های سیاست‌گذار و فعالان بازار از جمله اقداماتی است که در دستور کار این بورس قرار دارد‌. 

برنامه‌ها

سلطانی‌نژاد با اشاره به اهم برنامه‌های بورس کالا در سال 94 گفت: راه‌اندازی قراردادهای مشتقه روی ارز، محصولات فولادی و پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی و ایجاد امکان دسترسی برخط کارگزاران و فعالان بازار به سیستم معاملاتی بورس کالای ایران از مهم‌ترین اقدامات این بورس در سال‌جاری به شمار می‌رود‌. وی بخش دیگری از برنامه‌های سال‌جاری را مبتنی بر تعاملات این بورس با نهادها و سازمان‌های ذینفع برشمرد و افزود: ترویج و فرهنگ‌سازی هدفمند در حوزه قراردادهای مشتقه در تعامل با دستگاه‌های سیاست‌گذار و فعالان بازار، توسعه تعاملات بورس کالا با شرکت‌های کارگزاری به عنوان بازوی بازاریابی این نهاد در راستای تقویت شبکه بازاریابی، توسعه تعاملات نظام‌مند و برنامه‌محور با تمامی ذی‌نفعان بورس کالا علی‌الخصوص تشکل‌های صنفی و نهادهای سیاست‌گذار و اجرایی در بازار کالایی، توسعه تعاملات با بانک‌ها و صندوق‌های ضمانت به منظور کمک به تامین مالی خریداران کالا از طریق بورس کالا جهت گسترش معاملات نسیه از دیگر برنامه‌های بورس کالا در سال‌جاری است‌. 

بورس ارز

مدیرعامل بورس کالا درباره زمان راه‌اندازی و چگونگی تشکیل بورس ارز گفت: سیاست‌گذار این مساله بانک مرکزی است و مذاکرات در این باره ادامه دارد‌. وی با بیان اینکه بورس کالا در این زمینه آمادگی کامل دارد به ظرفیت توسعه بورس ارز اشاره کرد و گفت: شرکت بورس کالا تجربه خوبی در قرارداد آتی سکه دارد که این تجربه قابل تعمیم به بورس ارز نیز می‌باشد‌. وی ادامه داد: آنچه در بورس ارز اهمیت دارد این است که بورس کالا به کمک بانک مرکزی اقدام به تنظیم بازار ارز خواهد کرد‌. در این زمان ارز دو نرخی وجود نخواهد داشت و قیمت ارز در این بازار تعیین می‌شود‌. وی با بیان اینکه در قدم اول دو ارز رایج در این بازار وجود خواهد داشت، گفت: با توجه به قراردادها و برنامه‌ریزی‌هایی که با کشورهای مختلف در آینده خواهیم داشت می‌توانیم از ظرفیت بورس ارز برای سایر واحدهای پولی دنیا استفاده کنیم‌. در ادامه به توصیف شرایط کنونی بازار ارز پرداخت و تشریح کرد: دو نرخی بودن بازار ارز، فقدان شفافیت در عملکرد ارکان بازار، عدم مکانیسم شفاف کشف قیمت ارز، عدم توانایی جهت پوشش ریسک برای تجار و بازرگانان، عدم وجود ساختار مناسب جهت تعامل میان فعالان بازار ارز و سیاست‌گذاران بازار و عدم وجود ابزارهای کنترلی جهت نظارت بر بازار ارز، شرایط کنونی این بازار را به نمایش می‌گذارد که بورس کالا با هماهنگی و همکاری بانک مرکزی به عنوان متولی بازار ارز کشور، تصمیم دارد با راه‌اندازی بورس ارز‌، گامی اساسی در جهت شفافیت معاملات این بازار بردارد‌. وی با اشاره به لزوم حضور معامله‌گران بازار آتی از جمله پوشش‌دهندگان ریسک، سفته‌بازان و آربیتراژگران در بورس ارز افزود: کشف شفاف قیمت، از بین بردن ریسک‌های اعتباری طرف مقابل، قابلیت دسترسی برای تمام شرکت‌کنندگان در بازار و نقدشوندگی بسیار بالا از جمله مزیت‌های ابزار آتی به منظور تحقق پوشش ریسک است که این ویژگی‌ها شامل بازار قراردادهای آتی ارز نیز خواهد شد‌. وی بر توسعه فرهنگ‌سازی در بورس کالا تاکید کرد و گفت: خبرنگاران و رسانه‌ها می‌توانند در آشنا کردن فعالان اقتصادی و مردم با فعالیت‌های بورس کالا و توسعه فعالیت‌های بورس کالا به صورت یک مطالبه عمومی‌، نقش بسزایی را ایفا کنند‌. 

ورود سیمان به بورس

این مقام مسوول در بورس کالا به موضوع ورود سیمان هم به این بورس اشاره کرد و گفت: آزادسازی قیمت سیمان و ورود این محصول به بازار آزاد قیمت‌گذاری یک اتفاق مبارک است‌. مذاکرات از قبل برای نهایی شدن ورود سیمان به بورس کالا صورت گرفته و موافقت اولیه آن نیز اخذ شده اما اینکه چه زمانی این مهم محقق می‌شود بستگی به تمایل شرکت‌های این گروه دارد‌. حضور سرمایه‌گذاران خارجی از طریق واسطه‌های مالی وی با اشاره به برنامه بورس کالا به منظور بین‌المللی شدن پس از رفع تحریم‌ها گفت: یکی از مسایلی که در حوزه بین‌المللی‌سازی بورس در شرایط پساتحریم دنبال می‌کنیم حضور نهادهای مالی بین‌المللی در ایران است تا به این طریق دانش مالی در کشور توسعه پیدا کند‌. وی ادامه داد: ما به دنبال حضور سرمایه‌گذاران خارجی از طریق واسطه‌های مالی از جمله کارگزاری‌ها، بانک‌ها، نهادهای خزانه‌دار و‌.‌.‌. هستیم تا به این وسیله توسعه بورس کالا اتفاق بیفتد‌.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم + پنجم + ششم + هفتم

گزارش در یک نگاه + بخش دوم

بورس کالا، پل عبور از اقتصاد دولتی به آزاد

گزارش اختصاصی «جهان‌صنعت» از کنفرانس خبری پناهیان در کیش؛

روز گذشته نشست خبری مدیرعامل بورس کالای ایران در تالار صادراتی این بورس در منطقه آزاد کیش برگزار شد. حسین پناهیان، مدیرعامل بورس کالا در پاسخ به سوال «جهان صنعت» مبنی بر اینکه در صورت رفع تحریم‌ها، بورس کالا چه برنامه‌ای برای همکاری‌های جدید با سایر کشور‌ها در جهت عرضه محصولات خواهد داشت، گفت: بورس کالا از طریق اتحادیه بین بورس‌ها با کشور‌های خارجی مبادلات تازه‌ای شکل خواهد داد و می‌توان امیدوار بود که کشور روسیه و سایر کشور‌ها هم بتوانند وارد معاملات با بورس کالای ایران شوند. وی با اشاره به اراده و عزم دولت یازدهم برای استفاده از مکانیسم بورس کالا برای ساماندهی بازار کالاها به تشریح مهم‌ترین اقدامات توسعه‌ای این بورس در سال‌جاری، رویکردها و اولویت‌های اصلی آن در سال آینده پرداخت ضمن اینکه با حضور اصحاب رسانه، از پایگاه خبری بورس کالا به آدرس www.imereport.ir رونمایی شد. پناهیان با بیان اینکه سازوکار بورس کالا یک ثروت ملی است، خاطرنشان کرد: اعتماد دولت یازدهم به سازوکار شفاف بورس کالا در مصوبات ابلاغ شده از سوی دولت کاملا آشکار است و بورس کالا با فرهنگ‌سازی توانست ابعاد تاثیرگذار فعالیت این بورس را برای نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز کشور آشکار کند. پناهیان با بیان اینکه در سال 93 بازار معاملات مشتقه بورس کالا همگام با بورس‌های جهانی شاهد تحولات بزرگی بود، گفت: طی این سال ما توانستیم بعد از گذشت شش سال از راه‌اندازی معاملات قراردادهای آتی در بورس کالا بر روی سکه بهار آزادی، این معاملات را روی زیره سبز به عنوان اولین محصول از گروه محصولات کشاورزی راه‌اندازی کنیم. وی در ادامه با اشاره به راه‌اندازی معاملات اوراق سلف موازی استاندارد به عنوان دومین قرارداد مشتقه پس از قراردادهای آتی زیره در سال‌جاری گفت: ارزش معاملات اوراق سلف موازی استاندارد در دوره یادشده به 9/1 هزار میلیارد ریال بالغ شد. مدیرعامل بورس کالا راه‌اندازی معاملات برخط قراردادهای آتی را به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بورس کالا در سال‌جاری مطرح کرد و گفت: معاملات برخط قراردادهای آتی می‌تواند با ایجاد دسترسی سهل‌تر فعالان به این بازار تحول بزرگی را در معاملات این بازار ایجاد کند.

IEU مسیری تازه برای گسترش مبادلات

وی خاطرنشان کرد: سال آینده سومین سالی است که بورس کالا براساس یک سند راهبردی و مدون اقدام به برنامه‌ریزی برای تحقق استراتژی‌های خود می‌کند و در همین راستا در سال‌جاری بورس کالا در راستای تحقق یکی از استراتژی خود اقدام به عضویت در اتحادیه‌الکترونیکی بین‌بورسی «IEU» کرد. مدیرعامل بورس کالا با اشاره به اینکه اتحادیه الکترونیکی بین بورسی «IEU» نهادی بین‌المللی متشکل از هشت بورس کالایی از شش کشور ایران، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و اوکراین است، گفت: الحاق ایران به اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی مسیر تازه‌ای را برای گسترش مبادلات تجاری ایران با کشورهای مشترک‌المنافع فراهم می‌کند و ما امیدواریم طبق توافقات صورت گرفته با اتحادیه «IEU»، معاملات کالاهای ایرانی در این اتحادیه در سه ماهه پایانی سال 2015 صورت پذیرد. مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه در سال‌جاری با عضویت و میزبانی اجلاس اتحادیه الکترونیکی بین بورسی «IEU»، گام نخست برای بین‌المللی‌کردن بورس کالا و بازار سرمایه ایران برداشته‌ شد، گفت: سعی داریم با گسترش سطح روابط بورس با سایر کشورهای عضو اتحادیه از جمله بلاروس، ارمنستان و روسیه (به عنوان عضو ناظر) از ظرفیت‌ها و پتانسیل بالقوه این اتحادیه برای رشد و توسعه بین‌المللی و منطقه‌ای بورس کالا و کاهش هزینه مبادلات تجاری با این کشورها استفاده کنیم ضمن آنکه در حال شناسایی سایر اتحادیه‌ها و انجمن‌های بین‌المللی به منظور عضویت و گسترش روابط با کشورهای دیگر نیز هستیم. وی سپس با بیان اینکه بورس کالای ایران، یک بازار ملی است و توسعه معاملات محصولات کشاورزی از اولویت‌های اصلی آن به شمار می‌رود، گفت: اجرایی کردن ماده «33» قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی که به دنبال جانشین کردن روش قیمت تضمینی از طریق بورس کالا به‌جای خرید تضمینی توسط دولت می‌باشد از دیگر برنامه‌های ما در سال آینده است. علاوه بر این بورس کالا با هماهنگی سایر نهادهای ذی‌ربط برنامه‌های مناسبی برای توسعه معاملات بخش کشاورزی طراحی کرده است و مطمئنا در آینده شاهد افزایش قابل توجه حجم معاملات این بخش خواهیم بود. پناهیان خاطر نشان کرد: در سال آینده توسعه منطقه‌ای بورس کالا با توجه به مزیت‌های تولیدی در مناطق مختلف کشور در دستور کار قرار دارد. بسط و گسترش پوشش جغرافیایی بورس کالا از اولویت‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای این بورس است و ایجاد و تاسیس دفتر نمایندگی کارگزاران در انزلی، گلستان، مشهد و تبریز در کنار تالارهای منطقه‌ای کیش و اصفهان در همین راستا انجام پذیرفته و در حال حاضر درخواست تاسیس دفتر نمایندگی کارگزاران در شیراز و چند شهر دیگر نیز در حال بررسی است.

کمک به عملیاتی شدن برنامه‌های دولت

پناهیان، تعامل با دولت تدبیر و امید و کمک به عملیاتی شدن برنامه‌های دولت در راستای خروج از رکود همانند سال‌جاری را به عنوان یکی دیگر از اهداف بورس کالا در سال آینده مطرح کرد و گفت: با توجه به اینکه تدوین برنامه ششم توسعه در مراحل مقدماتی قرار دارد و در سال آینده نهایی خواهد شد، ما انعکاس نقش بورس کالا در اقتصاد ملی در قالب مستندات و احکام برنامه ششم توسعه را یکی دیگر از برنامه‌های خود برای سال 1394 قرارداده‌ایم. علاوه بر این مطالعه و بررسی ساختار بازارهای کالایی در راستای عملیاتی کردن مصوبه هیات وزیران در خصوص هدایت معاملات شرکت‌ها و موسسات دولتی به بورس کالا نیز از برنامه‌های بورس کالای ایران در سال آینده است. وی، تکمیل و ارتقای سامانه جامع معاملاتی (تک‌کالایی، چندکالایی، صادراتی، منطقه‌ای و فرعی)؛ توسعه دارایی‌های پایه قرارداهای آتی و راه‌اندازی معاملات اختیار معامله؛ استقرار سازو کار کارگزارمحوری در معاملات قراردادهای آتی؛ بازنگری و سیستمی نمودن فرآیندهای بورس کالای ایران و تهیه و تدوین فرآیند استعدادپروری در شرکت بورس کالای ایران را به عنوان دیگر برنامه‌های بورس کالای ایران در سال 1394 عنوان کرد. وی در خصوص تکلیف قانونی فروش اموال مازاد بانک‌ها و موسسات دولتی در بورس کالا گفت: در این خصوص رایزنی و مکاتباتی با بانک‌ها صورت پذیرفته است که به‌زودی شاهد حضور بانک‌ها برای فروش املاک مازادشان در بازار فرعی این بورس خواهیم بود. ضمن آنکه با راه‌اندازی بازار فرعی، بسترهای لازم برای معاملات املاک نیز در بورس کالا فراهم شده است. از سوی دیگر بازار فرعی بورس کالای ایران که در سال‌جاری افتتاح شد، می‌تواند جانشین مناسبی برای برگزاری مزایده‌های کالایی باشد که در حال حاضر در کشور برقرار است و ما امیدواریم در آینده شاهد ارتقای شفافیت در برگزاری مزایده‌ها از کانال بورس کالای ایران باشیم. وی سپس افزود: راه‌اندازی بازار فرعی زمینه ورود محصولات و کالاهای مختلف به بورس کالا را فراهم کرده که از جمله این کالاها و محصولات می‌توان به پذیرش محصولات فرهنگی به صورت عام، خودرو و کالاهای لوکس صادراتی، محصولات کشاورزی فصلی و باغی، فرش و کالاهای دیگر که امکان کشف عادلانه قیمت آن در بورس کالا فراهم است، اشاره کرد. مدیرعامل بورس کالا خاطرنشان کرد: در حال حاضر بورس کالا در مسیر رشد و تعالی خود قرار دارد و بر اساس سند جامع استراتژیک، آینده و جایگاه مناسبی برای آن در اقتصاد ملی قابل تصور است. وی با اشاره به تجربه بورس‌های کالایی در جهان گفت: از نظر تاریخی بورس‌های کالایی از معاملات فیزیکی به سمت معاملات مشتقه حرکت کرده‌اند و بر همین اساس بورس کالا نیز برنامه‌ها و اقدامات وسیعی به منظور گسترش کمی و کیفی معاملات قراردادهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد در دستور کار خود دارد. پناهیان در ادامه به مقایسه ارزش معاملات بورس‌های ایران در سال‌جاری پرداخت و گفت: بورس کالا در 11 ماهه سال‌جاری با معاملات بیش از 533 هزار میلیارد ریال جایگاه نخست را در میان ارکان بازار سرمایه کشور کسب کرد. این در حالی است که بورس اوراق بهادار با معاملات 503 هزار میلیارد ریال، فرابورس با 302 هزار میلیارد ریال و بورس انرژی با 15 هزار میلیارد ریال در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. وی سپس افزود: ارزش کل معاملات بازار فیزیکی بورس کالا 364 هزار میلیارد ریال و میزان کالاهای معامله‌شده در آن 21 میلیون تن تا پایان بهمن‌ماه سال‌جاری بوده است که 9/4 میلیون تن آن در تالار صادراتی بورس کالا مورد معامله قرار گرفته است. همچنین ارزش معاملات در بازار مشتقه بورس کالا در 11 ماهه امسال به 156 هزار میلیارد ریال بالغ شد.

کشف عادلانه قیمت

وی سپس با اشاره به اینکه یکی از اقداماتی که برای تضمین تداوم حضور در بازارهای جهانی هم‌اکنون در دنیای تجارت صورت می‌گیرد برندسازی و تبدیل کالا یا قیمت‌های آن به عنوان مرجع و شاخص برای فعالان بازار در سطح منطقه‌ای یا بین‌المللی است.، گفت: بورس کالا این استعداد و توانمندی را دارد که در کالاهایی که از مزیت نسبی برخوردار است به مرجع قیمت‌گذاری منطقه‌ای و حتی جهانی تبدیل شود و در حال حاضر اطلاعات مربوط به معاملات قیر، سنگ‌آهن و مقاطع فولادی در بورس کالا توسط نشریات معتبر بین‌المللی منتشر می‌شود. وی با بیان حجم واردات فلزات مانند فولاد و شمش و محصولات نفتی و کشاورزی به کشور گفت: مهم‌ترین عارضه و دغدغه‌ای که در مورد این کالاها در کشور وجود دارد، این است که کالاهای وارداتی هیچ شفافیتی از نظر قیمتی ندارد. این عدم شفافیت باعث می‌شود رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و کالاهای خارجی در شرایط نابرابر انجام پذیرد و تولیدکنندگان داخلی توان رقابت با محصولات خارجی را از بعد قیمت نهایی محصولات از دست بدهند. به همین منظور بورس کالا بسترهای لازم را برای کشف شفاف و عادلانه قیمت محصولات وارداتی و هماهنگ‌سازی آن با کالاهای تولید داخلی فراهم کرده است. مدیرعامل بورس کالا افزود: ما معتقدیم که پذیرش محصولات وارداتی در بورس کالا منجر به ارتقای کیفیت محصولات مشابه تولید داخل خواهد شد. هم‌اکنون در بخش کشاورزی امکان پذیرش و عرضه 17 نوع محصول داخلی و خارجی مهیاست و با هماهنگی‌های انجام‌شده در صورت نیاز، واردات صنایع فولادی و فلزی نیز در بازار بورس کالا انجام خواهد گرفت.

ورود مشتریان خرد

وی سپس گفت: بورس کالا با توجه به سیاست‌ها و اولویت‌های خود و به منظور جذب و پذیرش مشتریان کوچک در سال‌جاری طرحی مبنی بر خرید و فروش مشتریان حقیقی و حقوقی کوچک از بورس کالا را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارایه داد که مورد موافقت گرفت. براساس این طرح مشتریان خرد حقیقی و حقوقی می‌توانند محصولات فولادی، کشاورزی، پتروشیمی و فرآوردهای پایین‌دستی نفت و سایر محصولات قابل معامله در بورس کالا را مستقیما خریداری کنند. همچنین این امکان برای عرضه‌کنندگان کوچک نیز فراهم شده تا به عرضه محصولات خود در یکی از بازارهای اصلی یا فرعی بورس کالا با توجه به شرایط بازار اقدام نمایند. وی در خصوص وضعیت بورس کالا در سال 94 گفت: با توجه به اینکه بورس کالا آیینه تمام‌نمای بخش واقعی و کالایی کشور است از این‌رو حجم معاملات بورس در درجه نخست به شرایط کلی اقتصادی کشور وابسته است. برای سال آینده مطابق سند بودجه دولت، نرخ رشد دو و نیم درصدی پیش‌بینی شده بنابراین درصورت تحقق این نرخ در بخش‌های مولد کشور باید شاهد گسترش معاملات بورس کالا باشیم.  بودجه عمرانی سال آینده دولت نیز یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر حجم معاملات بورس کالا خواهد بود که در صورت تحقق آن تاثیر مثبتی بر معاملات خواهد داشت. وی خاطرنشان کرد: یکی از نگرانی‌های اصلی سال آینده کشور، کسری بودجه دولت است که در این صورت مطمئنا از حجم بودجه عمرانی کشور کاسته خواهد شد. در نهایت اینکه حجم معاملات بورس کالا به تحقق برنامه‌های این شرکت در بخش‌های مختلفی نظیر بخش کشاورزی که اقدامات مناسبی برای توسعه آن در سال آینده طراحی شده است و همچنین بازار فرعی و معاملات مشتقه شامل قراردادهای آتی، قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای سلف موازی استاندارد وابسته است.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم + چهارم

گزارش در یک نگاه