ادامه ریزش شدید شاخص و ارزش بازار سهام
هادی مومنی- اگر روز گذشته سوم مرداد ماه که اولین روز معاملاتی بورس در دومین ماه تابستان بود شاخص کل بورس تنها 36 واحد دیگر کاهش پیدا میکرد یک بازگشت تمام عیار به کانال 66 هزار واحدی را مشاهده میکردیم که آخرین بار 15 تیرماه یعنی دقیقا 19 روز پیش در تابلوهای آماری تالار شیشهای به ثبت رسیده بود. در حال حاضر با یک فضای مبهم و تا حد زیادی عجیب و غریب در بازار سهام روبهرو هستیم که تا به حال کم نظیر بوده یا حداقل در این مقیاس و شرایط روی نداده است. در حالی که اروپاییها در حال سبقت گرفتن برای حضور در فضای اقتصادی ایران جهت سرمایه گذاری پس از توافق هستهای بین ایران و 1+5 هستند و در سویی دیگر توافق هستهای شکل گرفته در مجلس سنای آمریکا و در آیندهای نزدیک در مجلس شورای اسلامی ایران مورد بررسی و به احتمال قوی به تایید خواهد رسید، سهامداران بورس در ایران در یک پارادوکس عجیب قرار گرفتهاند. پیشتر تصور بر این بود که این توافق به صورت روانی تاثیر آنی حداقل برای چند روز در بازار سهام داشته باشد و شور و شوق زایدالوصفی را در بورس ایجاد کند و حتی کارشناسان و تحلیگران خوشبین احتمال رسیدن شاخص بورس به بیش از یک هزار واحد را نیز با اعتماد به نفس کامل اعلام میکردد اما نه تنها این خوشبینیها به یک یاس تمام عیار تبدیل شد، بلکه اوضاع هر روز بدتر از روز قبل در تالار شیشهای دنبال میشود. ارزش بازار که نمایانگر سرمایه سهامداران در بورس است از 300 هزار میلیارد تومان در 22 تیرماه یعنی 12 روز قبل، به کمتر از 284 هزار میلیارد تومان رسیده که کاهشی معادل 16 هزار میلیارد تومان را نشان میدهد. خواندن این اعداد در نگاه اول شاید خیلی ساده و عادی به نظر بیاید که اتفاقا این یکی از آسیبهای ادامه ریزشهای بورس در این روزها برای همه فعالان در بازار است، اما دود شدن 16 هزار میلیارد تومان یعنی از بین رفتن حجم عظیمی از سرمایههایی که با امید بازدهی و سود از سایر بازارهای موازی راهی بازار سهام شده اما نه نتها به سود منتهی نشده بلکه در یک چشم بر هم زدن 12 روزه نابود شده است. دلایل زیادی برای این واکنش بورس از سوی مقامات و کارشناسان بازار سرمایه عنوان میشود. از سفته بازان که همیشه در بورس هستند و اتفاق تازهای نیست تا تحولات مشکوک که این بار زمزمههای تازهای از آن به گوش میرسد. اینکه یک روزنامه معتبر سیاسی که همیشه سعی دارد مباحث حزبی جناح خود را در صفحه نخستش بازتاب دهد، یک مرتبه به ریزشهای بورس واکنش نشان میدهد تا دولت را تحت فشار قرار دهد یا این موضوع که دستهایی پشت پرده در بازار سهام وجود دارد تا این بازار را به سمت اهداف مورد نظر خود بکشانند حتی در صورت حقیقت داشتن باز هم نمیتواند برای نهاد ناظر بازار سهام و مقامات ارشد آن توجیهکننده این افتهای شدید باشد. رییس سازمان بورس در بدترین شرایط بازار سهام پس از توافق هستهای در حالی که به تازگی ماه رمضان به پایان رسیده، روزه سکوت گرفته و کوچکترین واکنشی نسبت به تحولات بورس به بزرگترین اتفاق سیاسی دو دهه ایران «توافق هستهای» نشان نمیدهد. این استراتژی که پیش از این از سوی علی صالحآبادی، رییس سابق سازمان بورس نیز در روزهای غبارآلود و ریزشی بازار سهام به اجرا در میآمد این روزها برای فعالان بازار سهام سوالبرانگیزتر شده است. اینکه نفر نخست سازمان بورس در این زمان که بازار به حمایت و نگاههای امیدبخش نیاز دارد به جای نزدیک شدن به فضای بازار به صندلی ریاست خود در سازمان بورس در خیابان ملاصدرا تکیه داده و آینده بازار سرمایه را در سکوت محض ارزیابی میکند و یا حداقل اقدامات حمایتی انجام شده را اعلام نمیکند، طبیعتا نمیتواند اعتمادهای سهامداران با تحت تاثیر قرار دهد. این موضوع حتی میتواند به کاهش بیشتر اعتمادها در تالار شیشهای منجر شود. البته محمد فطانت همیشه به صراحت اعلام کرده که تا وقتی اتفاقی قطعی روی ندهد، نیازی نمیبیند تا آن را در بازار سرمایه شفاف اعلام کند تا بیاعتمادیها بیشتر نشود اما آیا در شرایط فعلی سیاست سکوت سیاست صحیح و جامعی است؟ حتی مدیران ارشد حلقه نخست رییس سازمان بورس نیز در شفافسازی و حمایت از بازار در این روزهای سخت در موضع انفعال قرار دارند و با بیان سیاستها سعی نمیکنند تا فضای بازار را به سمت آرامش و تعادل هدایت کنند. به هر حال در این روزها که سهامداران بیشتر از هر زمان دیگر تحت تاثیر اخبار حاشیهای و شایعات قرار دارند و در نقطه مقابل بازار با کاهشهای سنگین ادامهدار مواجه شده، حتی اظهارنظرهای ساده حمایتی مقامات ارشد سازمان بورس میتواند به آرامش رسیدن این بازار یا دستکم به کمتر شدن ریزش شدید این بازار کمک کند. روزهای آینده ثابت میکند که آیا سیاست فعلی تغییر میکند یا «سکوت» آقای رییس ادامه پیدا میکند.
بازتاب :