ابهام در اداره «صندوق توسعه بازار سرمایه»

ازتغییر حاشیه‌ساز سهامداران تا انتقال به مرکز مالی ایران

در حالی که از خرداد ماه سال جاری تا به امروز که بحث صندوق توسعه بازار سرمایه برای حمایت از بازار سهام جدی شد و خروجی جلسه شبانه طیب‌نیا   وزیر اقتصاد با مدیران چند بانک بزرگ که اغلب از جمله سهامداران صندوق نیز بودند بر تزریق پنج هزار میلیارد تومان نقدینگی بنا نهاده شد، در اتفاقی تازه مدیریت این صندوق تغییر کرد. این در شرایطی است که تامین سرمایه امین با مدیر‌عاملی علی سنگینیان ماموریت بازارگردانی و فعال کردن این صندوق را بر عهده داشتند در چرخشی شگفت‌انگیز و با برگزاری مجمع یک تحول بزرگ در مدیریت صندوق شکل گرفت و عملا اداره صندوق توسعه بازار سرمایه از یک نهاد تخصصی و فعال در بازار سرمایه به یک نهاد غیر تخصصی از جهت فعالیت در بازار تغییر ماهیت پیدا کرده است. این تحول از این جهت قابل اهمیت است که سهامداران این صندوق ظاهرا این نکته با اهمیت را فراموش کرده‌اند که ماهیت و اهداف مرکز مالی که در ادامه این گزارش آن را می‌خوانید اساسا ارتباطی به بازارگردانی و اداره ابزار مالی همانند صندوق توسعه بازار سرمایه نیست. در آن‌سو‌تر اعضای هیات مدیره مرکز مالی شامل دو مدیر عامل بورس‌ها «‌انرژی و فرابورس» و مدیر‌عامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه هستند که مدیر عامل آن بر عهده علی نقوی است و به طور طبیعی مدیریت صندوق توسعه بازار سرمایه را نیز بر عهده خواهد گرفت. نگاهی به تحولات روی داده صندوق توسعه بازار سرمایه نشان می‌دهد همه چیز در پیچیدگی و ابهاماتی فرو رفته است که رویدادهای فعلی بازار سهام را بی ارتباط با آن نمی‌توان ارزیابی کرد. شاید باید کمی منتظر گذشت زمان بود تا مشخص شود این تصمیم و جابه‌جایی عاقلانه بوده یا پشت پرده‌ای دارد که از همین حالا مشغول چشمک‌زدن است. در ادامه با ارزیابی از اهداف، ماموریت و چشم انداز مرکزی مالی به خوبی به این نکات پی خواهیم برد که اساسا تعریف فعالیت‌های این مرکز بیشتر تحقیقاتی و پژوهشی است تا اینکه بخواهد در میان کارزار بازارگردانی در جهت تقویت معاملات سهام باشد. البته در سایت مرکز مالی اساسنامه شرکت وجود ندارد تا مشخص شود احتمالا بر اساس موارد کلی زیر این فعالیت تازه می‌تواند از نظر قانونی هم مشکل داشته باشد مگر آن که تغییری در اساسنامه شرکت صورت گرفته باشد یا صورت بگیرد.

اهداف

بر اساس اطلاعات موجود در سایت مرکزی مالی اهداف این نهاد، بهره‌گیری از ظرفیت‌های بازار مالی (بالاخص بازار سرمایه) و استفاده از نیروهای خبره، با استعداد و خلاق در جهت هدایت و رهبری آموزش و تحقیقات راهبردی برای بازارهای مالی ایران، ارتباط با پژوهشکده‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز مالی داخلی و بین‌المللی در جهت ارتقای سطح کمی و کیفی تحقیقات کاربردی در حوزه مالی، بازوی توانمند آموزشی و پژوهشی بازار سرمایه کشور، در طراحی دوره‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت آموزشی و همکاری با موسسات آموزشی معتبر و تامین نیازهای آموزشی و پژوهشی مدیران و کارکنان بازارهای مالی (بالاخص بازار سرمایه)، ارتقای سطح دانش عمومی جامعه در حوزه مالی از طریق انتشار مجلات وکتب علمی و سایر نشریات علمی- ‌تخصصی، جایگاه تراز اول ارایه خدمات مشاوره‌ای در حوزه بازار‌های مالی در سطح کشور و توسعه فعالیت در سطح خاور‌میانه و اهتمام جهت کسب جایگاه مرجعیت علمی در سطح کشور در حوزه بازار‌های مالی و نمایندگی بین‌المللی علمی کشور در این حوزه اعلام شده است.

ماموریت

همچنین در خصوص‌ ماموریت این مرکز آمده است، تلاش مرکز مالی ایران این است که در عرصه ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی و تحقیقاتی حداکثر رضایتمندی ذی‌نفعان را فراهم سازد و سازمانی پیشرو در زمینه آموزش تخصصی، تربیت نیروی انسانی کارآمد و  نوآوری‌های پژوهشی در حوزه بازار مالی باشد. مسوولان این مرکز به ظرفیت‌های علمی مرکز معتقدند و تلاش می‌کنند تا با بهبود مستمر عملکرد مرکز مبتنی بر سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری، تامین منابع مالی و نیروی انسانی مستعد، مرکز را به الگویی مناسب در سطح کشور و منطقه‌ تبدیل کنند و به منظور دستیابی به این چشم‌انداز‌ ضمن تدوین اهدافی متعالی، واقع‌بینانه و شفاف‌ با راهبردهای مناسب و ایجاد نظام پایش و ارزش‌یابی مستمر می‌کوشند در برابر نیازهای جامعه و فعالان بازارهای مالی (به ویژه بازار سرمایه) پاسخگو باشند.

چشم‌انداز

افزون بر این مرکز آموزشی و پژوهشی در تراز بین‌المللی‌، نقطه اتکای تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، تحول‌آفرین در حوزه بازارهای مالی کشور و منطقه خاورمیانه با تاکید بر ارتقای مهارت‌های آموزشی و پژوهشی در حوزه بازارهای مالی، حرکت به سمت مدیریت دانش، آینده‌پژوهی و پیش آگاهی در تصمیم‌سازی و جریان‌سازی علمی در بازارهای مالی، توسعه آموزش‌های کاربردی و ارتقای اثربخشی آن در حوزه‌های بازارهای مالی، خودگردانی در اداره مرکز و تقویت ارتباطات علمی در داخل و خارج را در چشم‌انداز خود در سایت بازتاب داده است.

جزییات تغییر مدیریت

با تصویب مجمع عمومی عادی سالانه صندوق توسعه بازار سرمایه، مدیریت این صندوق که تا پیش از این بر عهده شرکت تامین سرمایه امین بود، به مرکز مالی ایران سپرده شد. در سویی دیگر‌ این تصمیم در جلسه مجمع سالانه صندوق توسعه بازار سرمایه و با رای مثبت سهامداران این صنـدوق‌ صورت گرفت. علاوه بر این، شرکت بورس اوراق بهادار، شرکت فرابورس‌، شرکت بورس کالا‌، شرکت بورس انرژی و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویـه وجوه، سهامداران مرکز مالی ایران هستند‌ این در حالی است که‌ به اعتقاد اغلب کارشناسان، صندوق توسعه بازار سرمایه‌ به عنوان یکی از نهادهای مالی مهم در بازار‌‌ توانسته است اقدامات گسترده و موثری به منظور حفظ نقدشوندگی سهام و ایجاد ثبات در بازار سرمایـه‌ به ویژه طی ماه‌های اخیـر انجام دهـد. مدیرعامل مرکز مالی ایران در گفت‌وگو با سنا ضمن بیان اینکه صندوق توسعه بازار سرمایه تاکنون‌ با مدیریت شایسته شرکت تامین سرمایه امین توانسته است به خوبی از عهده مسوولیت اصلی خود، یعنی ایجاد ثبات و تقویت نقدشوندگی سهام در بازار برآید، افزود: تعامل با ذی‌نفعان صندوق، تدوین و تصویب اصول‌ و خط‌مشی سرمایه‌گذاری و استراتژی‌های عملیاتی به منظور عکس‌العمل به موقع در بازار، استقرار سیستم دریافت بازخورد مستمر از مشارکت‌کنندگان بازار درخصوص عملکرد صندوق، ازجمله برنامه‌های آینده صندوق توسعه بازار سرمایه خواهد بود. علی نقوی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بورس‌های چهارگانه و نیز شرکت سپرده‌گذاری، سهامداران مرکز مالی ایران و طیف وسیع و متنوعی از اشخاص حقیقی و حقوقی، سهامداران این پنج شرکت هستند، از این رو مرکز مالی ایران به طور غیرمستقیم دربرگیرنده بخش عمده ذی‌نفعان بازار سرمایه است و با برخورداری از این جامعیت‌ می‌تواند به عنوان یک نهاد مستقل و فراگیر‌ نقش موثری در تحقق اهداف صندوق توسعه ایفا کند، همانگونه که نقش صندوق در ایجاد ثبات در بازار، تقویت نقدشوندگی سهام و مدیریت رفتارهای هیجانی در بازار تاکنون نیز بسیار حایز اهمیت بوده است.

منبع :

روزنامه جهان صنعت + بخش دوم + سوم 

گزارش در یک نگاه + بخش دوم

ماهنامه ترقی اقتصادی