معاملهگران بورس در ماهی که گذشت روزهای
پر فراز و نشیبی را تجربه کردند و یکی از پرحاشیهترین ماههای سالجاری را برای
خود رقم زدند. در ماه پایانی فصل پاییز طی 20 روز فعالیت ارزش کل معاملات
سهام و حقتقدم به 494/11 میلیارد ریال رسید که نسبت به ماه آبان 5/2 درصد
رشد نشان میدهد. اوضاع و احوال بازارهای موازی در جهان و ایران در ماه گذشته خیلی
مساعد و مثبت دنبال نشد. قیمتهای جهانی طلا در یک برههایی از زمان از مرز 1600 دلار گذشت و
این شوک به بازار داخلی نیز سرایت کرد و قیمتهای غیرقابل پیشبینیای را برای خریداران
و فروشندگان رقم زد.
هر چند قیمتهای جهانی طلا خیلی زود و در
یک نمودار زمانی به مرز متعادل و معمولی خود برگشت اما حتی این بازگشت و کاهش قیمتها
نیز نتوانست جنون افزایش قیمت سکه را در بازار داخلی ایران مهار کند و بازار داخلی
بیتوجه به قیمتهای جهانی روزبهروز یک رکورد قیمتی تازه را به ثبت میرساندند و
در کنار آن معاملات بورس سردتر از همیشه و منفی دنبال میشد. سایر بازارهای دیگر
همانند ارز و نفت هم به موازات طلا با افزایش قیمتهای خود، سرمایهها و نقدینگی
را در بازار داخلی و به خصوص بورس به این سو آن سو هدایت کردند به طوری که صفهای
شبانه خرید سکه چندین روز متوالی خواب را از چشمان مردم و مسوولان اقتصادی ربود و
کار را به جایی کشاند که در نهایت فروش نقدی سکه متوقف و پیشفروش آن توانست علاوه
بر آنکه صفهای شبانه را جمع کند قیمتهای بازار آزاد سکه را تا حد کمی کاهش دهد
اما حتی این راهکارها هم نتوانست اوضاع معاملات بورس را به سمت و سوی رشد و فضای
مثبت هدایت کند. آخرین هفته معاملات در ماه گذشته نیز آمارهای منفی و ناامیدکنندهایی
را به ثبت رساندند تا پایانی باشد به 20 روز معاملات پرنوسان و غیرپایدار که در
چند ماه گذشته بیسابقه بوده است.افت 8/5 درصد ارزش کل معاملات سهام و حقتقدم، در کنار ریزش 7/96 درصدی شاخص کل
معاملات در هفته آخرین آذرماه تاییدکننده این موضوع بود.
آمار معاملات سهام و حقتقدم
در ماه گذشته تعداد خریداران سهام با 9/25
درصد افزایش، از 86 هزار و 397 نفر به 108 هزار و 787 نفر رسیدند که در نهایت باعث
شدند ارزش کل معاملات سهام و حقتقدم از 210/11 میلیارد ریال در ماه آبان با 5/2
درصد جهش به 494/11 میلیارد ریال دست پیدا کند.اما در نقطه مقابل شاهد کاهش 9/12 درصدی حجم
سهام و حقتقدم معامله شده بودیم که در آمارهای رسمی اعلام شد و از سوی سازمان
بورس، 677/3 میلیون سهم حجم سهام و حقتقدم معامله شده به چشم میخورد.
البته از یک دیدگاه دیگر باید به این موضوع
اشاره داشت که در ماهی که همه نگاهها به سوی بازار سکه و ارز خیره شده بود و
سرمایهگذارانی به قصد کسب سود سرمایههای خود را به این بازارها تزریق کردند که
در این میان نقش سفتهبازان را نباید کم اهمیت جلوه داد؛ اما پانسیونرهای قدیمی و وفادار
به بورس تحت تاثیر این جو قرار نگرفتند و در فضایی که همه بهتزده از سقوطهای پی
در پی معاملات فرار را به قرار ترجیح میدادند با فراق بال در پی صید سهامهای
اغواگر در مرکز تالار شیشهای باقی ماندند که ثمره این تیزبینی را در آینده خواهند
دید و میتواند برای تازهکاران بازار یک درس عبرت و تجربه گرانبهایی باشد تا مثل
همیشه دنبالکنندگان صفهای خرید و فروش بازار نباشند چراکه همیشه این رفتار عاقبت
خوبی را رقم نخواهد زد.
آمارهای موجود ارزش معاملات خرد و بلوک در
ماه گذشته را با افزایش و رشد نشان میدهد به طوری که در این ماه ارزش معاملات خرد
بلوک با 16 درصد صعود از 156/8 میلیارد ریال به 462/9 میلیارد ریال رسیده است اما حجم معاملات خرد و بلوک
نیز همانند حجم سهام و حقتقدم معامله شده با افت همراه بود به نحوی که در آذرماه
حجم این معاملات با 3/5 درصد سقوط به 261/3 میلیون سهم رسید.
معاملات در بازار اول و دوم
آمارهای اعلام شده درخصوص معاملات در بازار اول و دوم نشان میدهد همانقدر که معاملهگران بازار اول را حفظ کردهاند اما در بازار دوم همهچیز با سقوط و ریزشهای بالای 20 درصد همراه بوده است.
براساس این آمار، در بازار اول، ارزش کل
معاملات سهام و حقتقدم با رشد 6/18 درصدی نسبت به آبانماه از 646/6 به 884/7
میلیارد ریال رسیده که تاییدکننده استقبال اهالی تالار شیشهای از معاملات در این
بازار است.اما افت 6/3 درصدی حجم سهام و حقتقدم
معامله شده نیز ثابت کرد شرایط کلی این بازار زیاد مساعد و ایدهآل نبوده است.
آمار معاملات بازار دوم به طور کامل با
کاهش و ریزشهای بیش از 20 درصد نسبت به ماه آبان در آذرماه همراه بود و در این
ماه حجم سهام و حقتقدم معامله شده از 474/1 میلیون سهم در آبانماه با 2/30 درصد
کاهش به 029/1 میلیون سهم در آذرماه رسید و در کنار آن ارزش کل معاملات سهام و حقتقدم
نیز با ریزش 9/20 درصدی از 564/4 میلیارد ریالی به 609/3 میلیارد ریال در آخرین روزهای آذرماه
دست پیدا کرده است.
آمار شاخصها
در ماهی که روند کلی معاملات و نماگرهای آن
به نوسان و در اغلب موارد منفی به ثبت رسید، آمارهای شاخص معاملات نیز بجز در
بازار دوم در سایر موارد با سقوطهای شدیدی مواجه شدند.شاخص کل معاملات در آذرماه نسبت به آبانماه
با 713 واحد افت به پایینتر از 24 هزار واحد رسید که یک هشدار برای همگان را به
ثبت رساند.
در ماه گذشته شاخص قیمت و سود نقدی، شناور
آزاد و بازار اول نیز با افت همراه شدند اما بازار دوم تنها بازاری بود که شاخص آن
با 349 درصد رشد به 30 هزار و 673 واحد رسید.شاخص مالی نیز در ماه گذشته به همراه شاخص
صنعت، 50 شرکت فعالتر و 30 شرکت بزرگ با سقوطهای شدید روبهرو شدند که نسبت به
ماه گذشته فضای کلی بازار را ترسیم میکند.
آمار معاملات آتی سهام
وضعیت معاملات قراردادهای آتی سهام در ماه
گذشته نسبت به آبانماه با صعود دنبال شدند به طوری که ارزش کل معاملات قرارداد
آتی 1/7 درصد رشد و تعداد قرارداد آتی معامله شده نیز 7/6 درصد صعود را به ثبت
رساندند.
براساس تحلیلهای موجود و فضای فعلی اگر
بخواهیم مقایسهای داشته باشیم باید گفت، هر ساله با آغاز ماههای پایانی سال در
آخرین فصل سال معاملهگران با جمع کردن نقدینگی و مدیریت هزینههای خود برای پایان
سال و آغاز سال جدید هدایتگر یک فضای مبهم منفی در بازار میشوند که اگر این
اتفاق در فصل پایانی سال هم برای بازار سرمایه ایران اتفاق بیفتد شاید در پایان
سال ما با شاخصی در مرز 18 هزار واحد روبهرو شویم که وجود حاشیهها و فشارهای
سیاسی، اقتصادی و عدم حمایت دولت میتواند این فرضیه را به اثبات برساند که اندکی
صبر لازم است چراکه اسفندماه نزدیک است.