حباب‌های کاذب در بازار طلای ایران به نفع کیست؟

پرواز حباب در آسمان بازارهای مالی ایران

در شرایطی که قیمت جهانی طلا سرانجام بعد از مدتی مقاومت از مرز ۱۵۰۰ دلار نیز فرا‌تر رفت با این حال، برخلاف قیمت طلا در بازار داخلی کشورمان که نزدیک به نرخ‌های جهانی است قیمت انواع سکه بهار آزادی معامله شده در بازار طلا و سکه ایران فرا‌تر از نقطه تعادلی قیمت جهانی طلا است و حتی عرضه اولیه سکه از سوی بانک کارگشایی در هفته‌های قبل نیز نتوانست از عطش خریداران سکه در ایران بکاهد و برخلاف همیشه که با این ترفند بازار به آرامش باز می‌گشت این بار این راهکار به سر انجام مطلوبی منتهی نشد.

افزایش بی‌سابقه رشد قیمت سکه بهار آزادی که بر اساس آمار بانک مرکزی و قیمت‌ها در بازار حتی بین ۱۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ هزار تومان در انواع سکه تنها در چند روز رشد پیدا کرده است، نگرانی‌های زیادی را در بین کار‌شناسان و تحلیلگران اقتصادی کشورمان بوجود آورده است.

حتی در بعضی محافل صحبت از مافیای اقتصادی به میان آمده است که با سرمایه‌های خود هر از چند گاهی بازارهای مالی و سرمایه ایی در ایران همچون بورس اوراق و بهادار، ارز، مسکن، طلا و سکه را تحت تاثیر بازارگردانی‌های خود با سرمایه‌های کلان قرار می‌دهند.

اما واکنش مراجع رسمی و کنترل کننده نوسانات اقتصادی کشورمان و بطور مشخص بازار طلا وسکه نیز جالب توجه بوده است به طوری که در چند روز گذشته با هشدارهای مکرر محمود بهمنی رییس کل بانک مرکزی و محمد کشتی آرای رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر از بوجود آمدن حباب قیمتی در بازار سکه بهار آزادی اظهار نگرانی کرده‌اند و در اظهار نظرهایی دیرهنگام و قابل تامل خواستار آن شده‌اند که مردم و خریدران سکه اسیر التهابات بازار نشوند و سرمایه‌های خود را به بازار سکه سرازیر نکنند، تا روند عرضه و تقاضا به حالت عادی خود برگردد.

از سویی دیگر جهش بی‌سابقه قیمت سکه‌های بهار آزادی که در چند هفته اخیر شدت زیادی پیدا کرده است وضعیت را به سمتی هدایت کرد که حتی آیت‌الله محمد امامی کاشانی امام جمعه تهران در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته بدون اشاره مستقیم به تحولات جاری در اقتصاد ایران با بیان اینکه واقعا جامعه به لحاظ اقتصادی بیمار است، گفت: باید واسطه‌گری‌ها را برچید و پول را در مسیر تولید و خدمت به جامعه قرار بدهیم و به نوعی از شرایط ملتهب اقتصادی فعلی اظهار گلایه کرد و در هشداری دیگر که مخاطبان خاصی را مشخص می‌کرد اظهار داشت: سرمایه همچون رودخانه‌ای جاری است که در یک اقتصاد شفاف و با یک نگرش سالم همه لب تشنگان می‌توانند در مسیر آن قرار گیرند و از آن سیراب شوند!

همه این واکنش‌ها و نگرانی‌ها باعث شد تا بالاخره هر چند کمی دیر‌تر از حد معمول اما بالاخره دولت و بانک مرکزی به فکر راه‌های کنترل مهار این بحران قیمتی بیافتند تا جلوی رشد‌های بی‌رویه فعلی قیمت سکه را بگیرند و یا حداقل قیمت‌ها را به نرخ‌های جهانی نزدیک‌تر کنند.

همین مساله و بیشتر شدن التهابات در بازار خرید و فروش سکه باعث شد تا بانک مرکزی با اعلام سیاست‌های کنترلی جدید که شامل عرضه و حراج شمش‌های طلای یک و دوازده کیلوگرمی بود، بتواند شرایط فعلی را سر و سامان دهد و حتی برای نخستین بار برخلاف همیشه علاوه بر بانک کارگشایی که به تنهایی اقدام به حراج سکه در شرایط بحرانی بازار می‌کرد این بار شعبه‌های بانک ملی نیز به کار گرفته شدند تا مردم و فعالان بازار سکه بتوانند بدون گرفتار شدن در بازار سفته بازان و صرافی‌هایی که قیمت سکه‌ها در آن به صورت لحظه ایی دچار نوسان می‌شد، با خرید سکه از این مراکز از ادامه رشد قیمت‌ها جلوگیری کنند.

اما آخرین خبر‌ها از عرضه سکه‌ها در بانک کارگشایی و شعبه‌های بانک ملی که روز «شنبه» نخستین روز آن بود نشان می‌دهد هر چند که قیمت سکه‌ها بخصوص سکه ربع بهار آزادی با افت فاحش روبرو شده است اما هنوز تا رسیدن به قیمت‌های واقعی و از بین رفتن حباب قیمت‌ها فاصله قابل توجه ایی وجود دارد و هجوم مردم برای تشکیل صف‌های خریدی که در بانک‌ها تشکیل شد و در طرف دیگر حضور دلالان و سفته بازان نیز نشان دهنده آن است که نباید در کوتاه مدت منتظر بازگشت قیمت سکه به قیمت‌های گذشته و پیش از جهش قیمتی آن بود.

اما نگرانی بزرگی که در شرایط فعلی وجود دارد، این است که همچون همیشه بیشتر مردم که اسیر احساسات و جو بازارهستند که به آن‌ها «پیروان چشم بسته صف‌های خرید در بازرهای مالی» مثل بورس، ارز، سکه و... می‌گویند باید به مراتب روی سرمایه گذاری خود در بازار متشنج فعلی سکه با عقلانیت بیشتری تصمیم گیری کنند چرا که این افزایش قیمت‌ها بصورت معنی داری با اهداف مشخصی از سوی سرمایه گذران بزرگ و حتی نهادهای سرمایه گذاری فعال در کشور هدایت می‌شود و صورت گرفته است و دلیل واضح آن عدم رابطه قیمت جهانی طلا با نرخ فعلی سکه در ایران، تغییر وضعیت حبابی از بورس به سکه و... است.

این گونه لیدرهای بازارهای اقتصادی و سرمایه گذاری زمانی که به اهداف مالی تعیین شده خود دست یابند سرمایه‌های خود را از بازار تعین شده بیرون کشیده و به یک بازار دیگر منقل می‌کنند و همین مساله برای آن‌ها سود سرشار و برای سرمایه گذرارن خرد و عادی ضررهای هنگفتی را به دنبال خواهد داشت.

در پایان باید به این سوال پاسخ داده شود که بانک مرکزی، دولت، نهادهای مالی غیر شفاف، دلالان و یا مردم کدامیک می‌توانند در این جنگ هیجان انگیز صعود قیمت سکه بهار آزادی در اقتصاد بیمار ایران بیشترین غنیمت را از این کارزار برای خود بدست بیاورند؟

یا از زاویه ایی دیگر بیشترین سود التهاب این نوسان‌های قیمتی به جیب چه کسانی و یا چه نهاد‌هایی سرازیر شد و یا می‌شود؟ جواب به این سوال خیلی نمی‌تواند سخت باشد اما با یک شرط و آنهم هم اینکه بدانید چرا این اتفاق هر چند ماه یک بار حالت صعودی به خود می‌گیرد و‌‌ همان حباب معروف قیمتی برای آن بوجود می‌آید.

همان حباب معروفی که هر از گاهی در آسمان بازارهای مالی ایران به پرواز در می‌آید و در زمان مناسب خودش با اشاره ایی می‌ترکد و از بین می‌رود همچون آروزهای بزرگ سرمایه گذران خرد و نا‌آگاه!

منبع: فردانیوز